Szklary (powiat ząbkowicki) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Szklary
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

ząbkowicki

Gmina

Ząbkowice Śląskie

Wysokość

291 m n.p.m.

Liczba ludności (III 2011)

594[2]

Strefa numeracyjna

74

Kod pocztowy

57-200[3]

Tablice rejestracyjne

DZA

SIMC

0856623

Położenie na mapie gminy Ząbkowice Śląskie
Mapa konturowa gminy Ząbkowice Śląskie, u góry znajduje się punkt z opisem „Szklary”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Szklary”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Szklary”
Położenie na mapie powiatu ząbkowickiego
Mapa konturowa powiatu ząbkowickiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Szklary”
Ziemia50°38′53″N 16°50′32″E/50,648056 16,842222[1]

Szklarywieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie ząbkowickim, w gminie Ząbkowice Śląskie.

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie wałbrzyskim.

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyły 594 mieszkańców[2]. Są piątą pod względem wielkości miejscowością gminy Ząbkowice Śląskie.

Kamienie półszlachetne

[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość znana jest m.in. z obfitego występowania kamieni półszlachetnych – chryzoprazów i opali[4]. Występuje tu również chalcedon, serpentynit, gabro, sjenit. Intensywnie zielona barwa występującego tu chryzoprazu spowodowana jest domieszką związków niklu[potrzebny przypis].

Kopalnie rud niklu

[edytuj | edytuj kod]
Pimelit ze Szklar

W latach 80. XIX wieku odkryto tutaj także złoża krzemianowej rudy niklu, która jest związana ze zwietrzeliną skał serpentynitowych[4]. Były one eksploatowane i przetapiane na żelazonikiel (półprodukt stali niklowej(inne języki)), z przerwami od 1891 do roku 1983, kiedy z powodu niskiej rentowności Zakładów Górniczo-Hutniczych „Szklary” zaprzestano wydobycia i produkcji w miejscowej hucie[5]. Kopalnia pierwotnie prowadziła prace głębinowe, następnie metodą odkrywkową wydobywając pimelit(inne języki) – rudę niklu[potrzebny przypis].

2 sierpnia 2013 otwarto podziemną trasę edukacyjną o długości 500 m, w pochodzącej z 1914 roku sztolni Robert (niem. Robert Stollen). Zwiedzający sztolnię zapoznawani są m.in. z historią regionu, hutnictwa, jak i z minerałami oraz skałami[potrzebny przypis].

Tutejsze sztolnie po byłej kopalni niklu są niebezpieczne, trudno dostępne i grożą zawaleniem[potrzebny przypis].

W roku 1994 dwaj młodzi mężczyźni, poszukiwacze kamieni i przygód, zostali uwięzieni pod ziemią, gdzie przebywali – do ich odnalezienia – przez 24 doby bez jedzenia, pijąc tylko wodę z błotnistej kałuży, oraz własny mocz. Zostali wydobyci 19 sierpnia 1994 o godz 20.30 przez ratowników GOPR. Powodem ich uwięzienia był niewłaściwy ekwipunek oraz brak doświadczenia w zakresie eksploracji wyrobisk pogórniczych. Historię przeżycia w ekstremalnych warunkach przedstawia film dokumentalny w reżyserii Macieja Odolińskiego 24 dni oraz książka Macieja Odolińskiego 24 Dni Po Drugiej Stronie - Szklary 1994 Tajemnica Sztolni 'Studenckiej[6]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 135579
  2. a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1273 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. a b Pawlik Tomasz, Pacławska Agata – Niklonośna zwietrzelina ze Szklar, „Sudety” nr 3/2010.
  5. Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas: Dolny Śląsk – przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka, 1977 s. 123.
  6. Facebook [online], www.facebook.com [dostęp 2024-10-08].