Thoma Deliana – Wikipedia, wolna encyklopedia

Thoma Deliana

Data i miejsce urodzenia	20 lutego 1924 Elbasan
Data i miejsce śmierci	14 września 2014 Elbasan
Minister edukacji i kultury
Okres	od 17 marca 1966 do 2 maja 1976
Przynależność polityczna	Albańska Partia Pracy
Poprzednik	Manush Myftiu
Następca	Tefta Cami

Thoma Deliana (ur. 20 lutego 1924 w Elbasanie^[1], zm. 14 września 2014 w Elbasanie^[2]) – albański polityk i pedagog, w latach 1966-1976 minister edukacji i kultury w rządzie Mehmeta Shehu^[1].

Uczył się w szkole pedagogicznej w Elbasanie (Shkolla Normale), pod kierunkiem Aleksandra Xhuvaniego. W 1943 przerwał naukę i wstąpił do Komunistycznej Partii Albanii (KPA)^[1], we wrześniu pełnił funkcję sekretarza organizacji młodzieżowej w Elbasanie, działał także w strukturach partii w tym mieście. W listopadzie 1944 skierowany do 7 dywizji Armii Narodowo-Wyzwoleńczej, w której odpowiadał za szkolenie młodzieży, a stamtąd trafił do 8 dywizji stacjonującej w Korczy^[1]. W maju 1945 został członkiem Komitetu Okręgowego KPA w Elbasanie^[3].

We wrześniu 1947 rozpoczął pracę w Państwowej Komisji Planowania jako szef wydziału. W latach 1948–1953 pracował w sekcji kadr Komitetu Centralnego KPA. W 1955 wysłany do Moskwy, gdzie przez trzy lata uczył się w Wyższej Szkole Partyjnej im. W. Lenina^[1]. Po powrocie do kraju został sekretarzem komitetu okręgowego partii w Elbasanie.

W latach 1952–1976 członek Komitetu Centralnego partii, od 1954 deputowany do Zgromadzenia Ludowego. W 1961 objął stanowisko wiceministra edukacji, a w 1965 stanął na czele resortu. W tym czasie nadzorował zmianę ideologiczne w albańskich podręcznikach po zerwaniu Albanii z ZSRR. W latach 1966–1976 kierował połączonym resortem edukacji i kultury. Odpowiadał za budowę nowego studia filmowego, w którym w latach 70. zrealizowano kilkadziesiąt filmów fabularnych^[4].

Poddany krytyce w czasie IV Plenum Komitetu Centralnego partii (29-31 marca 1976) i oskarżony o oportunizm oraz współpracę z Fadilem Paçramim. Wtedy też skierował list do Envera Hodży, w której wyrażał samokrytykę^[5]. W kwietniu 1976 usunięty ze stanowisko państwowych i poddany represjom. W latach 1976–1977 pełnił funkcję dyrektora szkoły podstawowej w Tepelenie^[3]. Od 1977 pracował początkowo jako robotnik, a następnie jako pasterz w kołchozie Dhëmbian k. Tepeleny^[1]. W 1985 przeszedł na emeryturę i uzyskał zgodę na powrót do Elbasanu, skąd w roku 1990 przeniósł się do Tirany.

Był żonaty (żona Virgjini z d. Bishka), miał dwoje dzieci.

• Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 108.