Tipasa (Algieria) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ten artykuł dotyczy ruin i miasta w Algierii. Zobacz też: Adżim w Tunezji.

Tipasa

‏تيبازة‎

Starożytny tumulus niedaleko Tipasy
Państwo	Algieria
Wilajet	Tibaza
Populacja • liczba ludności	25 225 (2008)
Kod pocztowy	42000
Położenie na mapie Algierii Tipasa
36°35′N 2°27′E/36,583333 2,450000
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach

Tipasa^[a]

Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Zabudowa głównej ulicy (cardo maximus) rzymskiej Tipazy
Państwo	Algieria
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	III, IV
Numer ref.	193
Region[b]	Kraje arabskie
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1982 na 6. sesji
↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Tipasa (fr. Tipaza), Tibaza (arab. تيبازة Tibazah) – miejscowość w Algierii, ok. 70 km na zachód od Algieru, z ruinami starożytnego miasta, wpisanymi na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.

Siedziba władz prowincji Tipaza.

Współczesna osada z portem rybackim położona jest nad Morzem Śródziemnym, w pewnej odległości od dominującej nad wybrzeżem góry Chenoua. Po obu stronach miejscowości znajdują się kompleksy turystyczne (Matares i Tipaza Village).

Początkowo założona w VI/V wieku p.n.e. osada fenicka, następnie miasto rzymskie po podboju Mauretanii przez cesarza Klaudiusza.

Mimo wczesnego zaistnienia chrześcijaństwa, spora część mieszkańców wyznawała starożytny politeizm jeszcze do V wieku n.e. W 484 n.e. król Wandalów Huneryk wysłał do Tipasy ariańskiego biskupa dla wprowadzenia herezji chrześcijańskiej. Wielu mieszkańców zbiegło wówczas przed prześladowaniami do Iberii.

W późniejszych wiekach brak o Tipasie śladów w zapisach historii, brak również osadnictwa arabskiego w tym miejscu. Współczesna miejscowość Tibaza powstała dopiero w 1857 roku.

Przylegające do morza ruiny z czasów rzymskich rozciągają się na znacznym obszarze. Zachowały się pozostałości dawnych obwarowań, rzymskie forum wraz ruinami bazyliki, kurii i kapitolu (tradycyjnie budowanej świątyni Trójcy Kapitolińskiej), amfiteatr, teatr i liczne domy mieszkalne z mozaikami. W najlepszym stanie przetrwały budowle chrześcijańskie: kościół z grobem św. Salsy i z otaczającym go cmentarzem, bazylika św. Piotra i Pawła, grobowa kaplica miejscowych biskupów i inne.

Niedaleko Tipasy znajduje się pochodzący z II wieku p.n.e. tumulus, zwany Grobowcem Królów Numidyjskich (wcześniej znany jako Grobowiec Chrześcijanki, franc. Tombeau de la chrétienne).

• Encyklopedia sztuki starożytnej. Europa – Azja – Afryka – Ameryka. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe / Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 572, ISBN 83-01-12466-0 (PWN), ISBN 83-221-0684-X (WAiF)