Torfowce (klasa) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Torfowce
	; Torfowiec błotny
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	mchy
Klasa	torfowce
	Nazwa systematyczna
	Sphagnopsida Schimp.; Mem. Hist. Nat. Sphaignes: 12. 1857
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Torfowce (Sphagnopsida) – klasa należąca do gromady mchów. Jest to jeden bazalnych kladów w obrębie mchów obejmujący organizmy o bardzo zbliżonej budowie^[4] i dużym wpływie na ekosystemy^[5] i klimat^[4].

Systematyka

Pozycja systematyczna torfowców na drzewie filogenetycznym mchów^[6]

mchy

Takakiopsida takakiowe

Sphagnopsida torfowce

	Andreaeobryopsida

	Andreaeopsida naleźliny

Oedipodiopsida

	Tetraphidopsida

	Polytrichopsida płonniki

Bryopsida prątniki

Systematyka klasy torfowców

W obrębie tej grupy długi czas wyróżniano tylko jeden współczesny rząd z jedną rodziną i rodzajem torfowiec Sphagnum^[5] liczącym 350–500 gatunków^[4]. Odkryty na Tasmanii gatunek Ambuchanania leucobryoides ze względu na swą odmienność wyniesiony został do rangi monotypowego rodzaju, rodziny i rzędu Ambuchaniales^[7]. Analizy molekularne wykazały jednak, że bliżej z tym gatunkiem niż innymi torfowcami spokrewniony jest Sphagnum inretortum i wyraźnie odrębną linię rozwojową tworzy także Sphagnum sericeum. W efekcie zaproponowana w 2010 dla żyjących przedstawicieli tej klasy klasyfikacja obejmuje jeden rząd Sphagnales, trzy rodziny i cztery rodzaje^[4]:

rząd torfowce Sphagnales M. Fleisch., Die Musci der Flora von Buitenzorg 1: xxiii. 1904
- rodzina torfowcowate Sphagnaceae Dumort., Analyze des Familles de Plantes 68. 1829
  - rodzaj torfowiec Sphagnum L., Species Plantarum 1106. 1753
- rodzina Flatbergiaceae, A. J. Shaw, 2010
  - rodzaj Flatbergium A. J. Shaw, 2010
- rodzina Ambuchananiaceae Seppelt & H. A. Crum ex A. J. Shaw 2010 – ambjukananiowate^[8]
  - rodzaj Ambuchanania Seppelt & H. A. Crum ex A. J. Shaw 2010 – ambjukanania^[8]
  - rodzaj Eosphagnum A. J. Shaw 2010

Wcześniej wyróżniano dwa monotypowe rzędy^[7]^[9]:

rząd Sphagnales Dumort., Analyze des Familles de Plantes 68. 1829 – torfowce
rząd Ambuchananiales Seppelt & H.A. Crum, Contr. Univ. Michigan Herb. 22: 29. 1999^[10] – ambjukananiowce

Formy kopalne wyodrębniane są w rząd:

rząd Protosphagnales Neuburg, Trudy Geol. Inst. Akad. Nauk SSSR 19: 61. 1960^[11]

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ Ryszard Ochyra, Pekka Isoviita, Jan Żarnowiec, Halina Bednarek-Ochyra. Correct author citations for class and some subclass names of the Bryophyta. „Ann. Bot. Fennici”. 43, s. 118-122, 2006.
↑ ^a ^b ^c ^d A. Jonathan Shaw, Cymon J. Cox, William R. Buck, Nicolas Devos, Alex M. Buchanan, Lynette Cave, Rodney Seppelt, Blanka Shaw, Juan Larraín, Richard Andrus, Johann Greilhuber, Eva M. Temsch. Newly resolved relationships in an early land plant lineage: Bryophyta class Sphagnopsida (peat mosses). „Systematics and Phytogeography”. 97, 9, s. 1511-1531, 2010.
↑ ^a ^b Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika. Systematyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 203. ISBN 978-83-01-13945-2.
↑ YangY. Liu YangY. i inni, Resolution of the ordinal phylogeny of mosses using targeted exons from organellar and nuclear genomes, „Nature Communications”, 10 (1), 2019, s. 1485, DOI: 10.1038/s41467-019-09454-w, PMID: 30940807, PMCID: PMC6445109 [dostęp 2021-04-01] (ang.).
↑ ^a ^b A. Jonathan Shaw. [0277:POTSBO2.0.CO;2.short Phylogeny of the Sphagnopsida based on chloroplast and nuclear DNA sequences]. „Bryologist”. 103, 2, s. 277-306, 2000.
↑ ^a ^b Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 919. ISBN 83-214-1305-6.
↑ Wolfgang Frey, Michael Stech, Eberhard Fischer: Bryophytes and Seedless Vascular Plants (= Syllabus of Plant Families. 3). Wydanie 13. Borntraeger, Berlin i in. 2009, ISBN 978-3-443-01063-8, s. 128–130
↑ Ambuchananiales. [w:] Tropicos.org [on-line]. Missouri Botanical Garden. [dostęp 2018-11-02].
↑ Protosphagnales Neuburg. [w:] Tropicos.org [on-line]. Missouri Botanical Garden. [dostęp 2018-11-02].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[goffinet-2] B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[ochyra-3] Ryszard Ochyra, Pekka Isoviita, Jan Żarnowiec, Halina Bednarek-Ochyra. Correct author citations for class and some subclass names of the Bryophyta. „Ann. Bot. Fennici”. 43, s. 118-122, 2006.

[shaw-4] A. Jonathan Shaw, Cymon J. Cox, William R. Buck, Nicolas Devos, Alex M. Buchanan, Lynette Cave, Rodney Seppelt, Blanka Shaw, Juan Larraín, Richard Andrus, Johann Greilhuber, Eva M. Temsch. Newly resolved relationships in an early land plant lineage: Bryophyta class Sphagnopsida (peat mosses). „Systematics and Phytogeography”. 97, 9, s. 1511-1531, 2010.

[szwey-5] Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski: Botanika. Systematyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 203. ISBN 978-83-01-13945-2.

[6] YangY. Liu YangY. i inni, Resolution of the ordinal phylogeny of mosses using targeted exons from organellar and nuclear genomes, „Nature Communications”, 10 (1), 2019, s. 1485, DOI: 10.1038/s41467-019-09454-w, PMID: 30940807, PMCID: PMC6445109 [dostęp 2021-04-01] (ang.).

[shaw_2000-7] A. Jonathan Shaw. [0277:POTSBO2.0.CO;2.short Phylogeny of the Sphagnopsida based on chloroplast and nuclear DNA sequences]. „Bryologist”. 103, 2, s. 277-306, 2000.

[slownik-8] Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 919. ISBN 83-214-1305-6.

[9] Wolfgang Frey, Michael Stech, Eberhard Fischer: Bryophytes and Seedless Vascular Plants (= Syllabus of Plant Families. 3). Wydanie 13. Borntraeger, Berlin i in. 2009, ISBN 978-3-443-01063-8, s. 128–130

[10] Ambuchananiales. [w:] Tropicos.org [on-line]. Missouri Botanical Garden. [dostęp 2018-11-02].

[11] Protosphagnales Neuburg. [w:] Tropicos.org [on-line]. Missouri Botanical Garden. [dostęp 2018-11-02].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]