Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Rybniku – Wikipedia, wolna encyklopedia
Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Rybniku – jedno z górnośląskich gniazd sportowej organizacji Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, które utworzone zostało w 1898 roku w Rybniku.
Geneza
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze organizacje sokolskie tworzyły się na Śląsku już w XIX wieku. Idea tworzenia towarzystw gimnastycznych rozpowszechniła się wśród Polaków przychodząc z Czech. Pierwsze polskie gniazdo ruchu sokolskiego zostało założone 7 lutego 1867 we Lwowie. Natomiast pierwsze gniazdo „Sokoła” utworzone przez Polaków mieszkających na Dolnym Śląsku powstało 21 lipca 1894 roku we Wrocławiu. Prezesem zarządu organizacji był Marian Hubiński. W 1895 roku w Bytomiu powstało pierwsze górnośląskie gniazdo „Sokoła”, Założył je robotnik Józef Tucholski[1]. Jego prezesem został późniejszy poseł do parlamentu w Berlinie Paweł Dombek.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze gniazdo okręgu rybnickiego Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” powstało już w 1898 roku,[2] a na jego czele stanął Florian Piecha zastąpiony wkrótce przez Józefa Chudobę. Organizacja liczyła początkowo 22 członków jednak jej działalność została zawieszona z powodu szykan władz pruskich. Po I wojnie światowej została reaktywowana ponownie 21 grudnia 1919 roku w Rybniku. Pierwsze gniazdo w okręgu rybnickim reaktywowano jednak już 19 marca 1919 roku w Knurowie. Organizacje sokolskie regionu włączone zostały po reorganizacji do VIII rybnickiego okręgu Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Rozwój działalności Sokoła przerwał w 1939 roku wybuch II wojny światowej. W okresie powojennym nie została reaktywowana ponieważ członkowie oraz sama idea towarzystwa była prześladowana przez władze komunistyczne.
Organizacja
[edytuj | edytuj kod]- Okręgowi rybnickiemu towarzystwa Sokół pod kierownictwem Freda Nowaka podlegało 15 lokalnych gniazd, w skład których wchodziło w sumie 666 członków.
L.p. | Gniazdo | Data założenia | Liczba członków |
---|---|---|---|
1 | Rybnik | 21 grudnia 1919 | 65 |
2 | Czerwionka | 8 grudnia 1919 | 70 |
3 | Niedobczyce | 25 stycznia 1920 | 42 |
4 | Rydułtowy | 25 marca 1920 | 101 |
5 | Jejkowice | 28 marca 1920 | 36 |
6 | Żory | 28 marca 1920 | 39 |
7 | Chwałowice | 19 maja 1920 | 42 |
8 | Boguszowice | 16 maja 1920 | 12 |
9 | Paruszowiec | 15 maja 1920 | 23 |
10 | Świerklany | 30 maja 1920 | 19 |
11 | Górny Niewiadom | 13 czerwca 1920 | 26 |
12 | Knurów | 19 marca 1919 | 50 |
13 | Czernica | 23 maja 1920 | 56 |
14 | Michałkowice | 17 sierpnia 1920 | 35 |
15 | Radziejów | 4 lipca 1920 | 50 |
Liczba członków ogółem | 666 |
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- "Działalność Towarzystwa gimnastycznego „Sokół” na ziemi rybnickiej w latach 1898–1939", Rybnicki Kurier Muzealny nr 4, czerwiec 2012
- "Srebrna księga Sokolstwa Polskiego na Śląsku”, nakł. Wydziału Dzielnicy Śląskiej ; drukiem „Katolika”, Bytom 1920.
- "Encyklopedia powstań śląskich”, Instytut Śląski w Opolu, Opole 1982, str. 561-564, hasło „Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół"”.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ „Srebrna księga Sokolstwa Polskiego na Śląsku”, str. 24 rozdział. „Z dziejów Sokolstwa Polskiego na Śląsku”, nakł. Wydziału Dzielnicy Śląskiej ; drukiem „Katolika” Bytom 1920.
- ↑ Zbigniew Hojka, „Działalność Towarzystwa gimnastycznego „Sokół” na ziemi rybnickiej w latach 1898–1939”, Rybnicki Kurier Muzealny nr 4, czerwiec 2012.
- ↑ „Encyklopedia powstań śląskich”, Instytut Śląski w Opolu, Opole 1982, str. 563, hasło „Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” – dzielnica Śląska”.