Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Rybniku – Wikipedia, wolna encyklopedia

Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Rybniku – jedno z górnośląskich gniazd sportowej organizacji Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, które utworzone zostało w 1898 roku w Rybniku.

Geneza

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze organizacje sokolskie tworzyły się na Śląsku już w XIX wieku. Idea tworzenia towarzystw gimnastycznych rozpowszechniła się wśród Polaków przychodząc z Czech. Pierwsze polskie gniazdo ruchu sokolskiego zostało założone 7 lutego 1867 we Lwowie. Natomiast pierwsze gniazdo „Sokoła” utworzone przez Polaków mieszkających na Dolnym Śląsku powstało 21 lipca 1894 roku we Wrocławiu. Prezesem zarządu organizacji był Marian Hubiński. W 1895 roku w Bytomiu powstało pierwsze górnośląskie gniazdo „Sokoła”, Założył je robotnik Józef Tucholski[1]. Jego prezesem został późniejszy poseł do parlamentu w Berlinie Paweł Dombek.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze gniazdo okręgu rybnickiego Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” powstało już w 1898 roku,[2] a na jego czele stanął Florian Piecha zastąpiony wkrótce przez Józefa Chudobę. Organizacja liczyła początkowo 22 członków jednak jej działalność została zawieszona z powodu szykan władz pruskich. Po I wojnie światowej została reaktywowana ponownie 21 grudnia 1919 roku w Rybniku. Pierwsze gniazdo w okręgu rybnickim reaktywowano jednak już 19 marca 1919 roku w Knurowie. Organizacje sokolskie regionu włączone zostały po reorganizacji do VIII rybnickiego okręgu Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Rozwój działalności Sokoła przerwał w 1939 roku wybuch II wojny światowej. W okresie powojennym nie została reaktywowana ponieważ członkowie oraz sama idea towarzystwa była prześladowana przez władze komunistyczne.

Organizacja

[edytuj | edytuj kod]
  • Okręgowi rybnickiemu towarzystwa Sokół pod kierownictwem Freda Nowaka podlegało 15 lokalnych gniazd, w skład których wchodziło w sumie 666 członków.
VIII okręg śląskiej dzielnicy Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[3]
L.p. Gniazdo Data założenia Liczba członków
1 Rybnik 21 grudnia 1919 65
2 Czerwionka 8 grudnia 1919 70
3 Niedobczyce 25 stycznia 1920 42
4 Rydułtowy 25 marca 1920 101
5 Jejkowice 28 marca 1920 36
6 Żory 28 marca 1920 39
7 Chwałowice 19 maja 1920 42
8 Boguszowice 16 maja 1920 12
9 Paruszowiec 15 maja 1920 23
10 Świerklany 30 maja 1920 19
11 Górny Niewiadom 13 czerwca 1920 26
12 Knurów 19 marca 1919 50
13 Czernica 23 maja 1920 56
14 Michałkowice 17 sierpnia 1920 35
15 Radziejów 4 lipca 1920 50
Liczba członków ogółem 666

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. „Srebrna księga Sokolstwa Polskiego na Śląsku”, str. 24 rozdział. „Z dziejów Sokolstwa Polskiego na Śląsku”, nakł. Wydziału Dzielnicy Śląskiej ; drukiem „Katolika” Bytom 1920.
  2. Zbigniew Hojka, „Działalność Towarzystwa gimnastycznego „Sokół” na ziemi rybnickiej w latach 1898–1939”, Rybnicki Kurier Muzealny nr 4, czerwiec 2012.
  3. „Encyklopedia powstań śląskich”, Instytut Śląski w Opolu, Opole 1982, str. 563, hasło „Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” – dzielnica Śląska”.