Trójskrzyn – Wikipedia, wolna encyklopedia

Trójskrzyn
Ilustracja
Trójskrzyn pstry
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

malpigiowce

Rodzina

wilczomleczowate

Rodzaj

trójskrzyn

Nazwa systematyczna
Codiaeum A. H. L. Jussieu
Euphorb. Tent. 33. t. 9, f. 30. Feb 1824 (nom. cons.)[3].
Synonimy
  • Crozophyla Raf.
  • Junghuhnia Miq.
  • Phyllaurea Lour.
  • Synaspisma Endl.[4]

Trójskrzyn, kodieum, kroton (Codiaeum) – rodzaj roślin z rodziny wilczomleczowatych. Należy do niego 17 gatunków[4] krzewów występujących na wyspach Pacyfiku i w Azji południowo-wschodniej. Niektóre gatunki, zwłaszcza trójskrzyn pstry Codiaeum variegatum należą do najpopularniejszych roślin doniczkowych[5]. Nazwa handlowa „kroton” stosowana w odniesieniu do trójskrzyna pstrego jest niefortunna, bowiem myli się z rodzajem krocień Croton, też z rodziny wilczomleczowatych, którego przedstawiciele spotykani są w całej strefie równikowej[6].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Kwiat trójskrzynu pstrego
Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website

Rodzaj trójskrzyn należy do plemienia Codiaeae, podrodziny Crotonoideae, rodziny wilczomleczowatych[7][2].

Wykaz gatunków[4]

Uprawa

[edytuj | edytuj kod]

Uprawiany w klimacie umiarkowanym jako roślina pokojowa jest jeden gatunek – trójskrzyn pstry znany w wielu odmianach. Odpowiednio pielęgnowany może osiągnąć wysokość nawet do 2 metrów[8]. Rocznie pędy przyrastają około 20–25 cm. Potrzebuje dużo światła. Ubarwienie liści zależne jest od odmiany i warunków świetlnych – im więcej światła tym ubarwienie liści ma intensywniejszą barwę. Kroton dobrze znosi również bezpośrednie słoneczne światło (do 27 °C). Nie należy jednak wtedy zraszać rośliny wodą. Jeżeli zapewniona mu zostanie stała temperatura podczas zimy, roślina nie zgubi liści, przy czym należy pamiętać, że optymalna temperatura w tym okresie to 15 °C. Rośliny można podciąć na wiosnę, by wypuściły nowe pędy (by zatrzymać wycieki soków, miejsca ścięć zasypać należy sproszkowanym drzewnym węglem). W okresie letnim roślinę podlewa się około 2, 3 razy w tygodniu używając letniej wody[9].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-14] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-01-10].
  4. a b c Codiaeum Rumph. ex A.Juss.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-12-07].
  5. Kroton – Rośliny ozdobne [online], www.roslinyozdobne.info [dostęp 2017-11-27].
  6. Bogdan Zemanek: Kodieum pstre. W: Encyklopedia biologiczna T. 5. Zdzisława Otałęga (red. nacz.). Kraków: Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, 1998, s. 215.
  7. Codiaeum. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-03-06]. (ang.).
  8. Jiří Haager: Rośliny ozdobą domu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1984, s. 54. ISBN 83-09-00763-9.
  9. Kroton. wymarzonyogrod.pl. [dostęp 2013-03-06]. (pol.).