Trichiina – Wikipedia, wolna encyklopedia

Trichiina
Fleming, 1821
Okres istnienia: miocen–dziś
23.03/0
23.03/0
Ilustracja
Orszoł paskowany
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Infrarząd

żukokształtne

Nadrodzina

żuki

Rodzina

poświętnikowate

Podrodzina

kruszczycowate

Plemię

Trichiini

Podplemię

Trichiina

Multimedia w Wikimedia Commons
Zacnik zdobny
Trichiotinus affinis
Trigonopeltastes delta

Trichiina – podplemię chrząszczy z rodziny poświętnikowatych, podrodziny kruszczycowatych i plemienia Trichiini. Występują we wszystkich krainach zoogeograficznych oprócz australijskiej i madagaskarskiej. W zapisie kopalnym znane od miocenu.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Chrząszcze o ciele długości od 8 do 15 mm, rzadko większe[1][2]. Obrys ciała jest owalny lub wydłużony, zwykle lekko rozszerzony w tyle[3]. Ubarwienie bywa różne: jednolicie brązowe lub czarne, dwubarwne, nakrapiane, prążkowane lub metaliczne[4][2]. Powierzchnia oskórka może być owłosiona lub naga[3].

Czułki buduje dziesięć członów, z których trzy ostatnie formują buławkę[3][1]. Miejsca osadzenia czułków widoczne są patrząc od góry. Żuwaczki są zawsze słabo zesklerotyzowane[2]. Szczęki mają zwykle pędzelkowate żuwki zewnętrzne[4].

Przedplecze jest węższe od pokryw[2][3] i może być równomiernie wysklepione lub lekko wklęśnięte wzdłuż linii środkowej[4]. Epimeryty śródtułowia zwykle nie są widoczne w widoku grzbietowym[2]. Odnóża są stosunkowo długie i smukłe, o stopach zwieńczonych nierozszczepionymi pazurkami[3]. Odnóża przedniej pary mają stożkowate, sterczące biodra i zaopatrzone w od jednego do trzech ząbków (u gatunków środkowoeuropejskich w dwa[3]) golenie[4].

Odwłok jest krótki i ma funkcjonalne przetchlinki na segmentach od pierwszego do siódmego[1]. Pygidium jest duże, dobrze widoczne[3][1][4].

Ekologia i występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Larwy przechodzą rozwój w próchniejącym drewnie (kariofagi) i w korzeniach drzew liściastych. Imagines żerują na kwiatach[3].

Podplemię to rozprzestrzenione jest w większości krain zoogeograficznych, ale brak go w krainie australijskiej i na Madagaskarze[4][2]. W Polsce stwierdzono występowanie pięciu gatunków[5], z których trzy umieszczone są na Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce: Trichius sexualis, orszoł paskowany, zacnik kropkowany[6].

Taksonomia i ewolucja

[edytuj | edytuj kod]

Takson ten wprowadził w 1821 roku John Fleming[7][8]. Zalicza się do niego 40 rodzajów[8]:

W zapisie kopalnym Trichiina znane są od miocenu. Z epoki tej pochodzą skamieniałości Trichius amoenus, Trichius lugubris, Trichius rotundatus, Trichius unifasciatus oraz Gnorimus aedilis[9].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d Rolf G. Beutel, Richard A. B. Leschen: Coleoptera, Beetles, Volume 1: Morphology and Systematics (Archostemata, Adephaga, Myxophaga, Polyphaga partim). de Gruyter, 2005, seria: Handbuch der Zoologie. ISBN 3-11-017130-9.
  2. ↑ a b c d e f Brett C. Ratcliffe: Trichinii Fleming, 1821. Trichiine Flower Chafers. [w:] Generic Guide to New World Scarab Beetles [on-line]. 2001-2005. [dostęp 2020-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  3. ↑ a b c d e f g h Zdzisława Stebnicka: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 28b Żukowate – Scarabaeidae grupa podrodzin: Scarabaeidae pleurosticti. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1978, s. 41-43.
  4. ↑ a b c d e f Brett C. Ratcliffe: Cetoniinae Leach 1815. Flower chafers. [w:] Generic Guide to New World Scarab Beetles [on-line]. 2001-2005. [dostęp 2020-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  5. ↑ A. Byk: podrodzina: Cetoniinae Leach, 1815. [w:] Biodiversity Map [on-line]. [dostęp 2020-05-20].
  6. ↑ Jerzy Pawłowski, Daniel Kubisz, Mieczysław Mazur: Coleoptera. Chrząszcze. W: Zbigniew Głowaciński, Małgorzata Makomaska-Juchiewicz, Grażyna Połczyńska-Konior: Czerwona Lista Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce. Suplement. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2002.
  7. ↑ Patrice Bouchard i inni, Family-group names in Coleoptera (Insecta), „ZooKeys”, 88, 2011, s. 1-972, DOI: 10.3897/zookeys.88.807.
  8. ↑ a b subtribus Trichiina Fleming, 1821. [w:] BioLib.cz [on-line]. [dostęp 2020-05-20].
  9. ↑ O. Heer. Beitrage zur Insektenfauna Oeningens: Coleoptera. Geodephagen, Hydrocanthariden, Gyriniden, Brachelytren, Clavicornen, Lamellicornen und Buprestiden. „Natuurkundige Verhandelingen van de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen te Haarlem”. 16 (2), s. 1-90, 1862. 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Trichiina&oldid=74639368”