Ulica Dworcowa w Żywcu – Wikipedia, wolna encyklopedia

ulica Dworcowa
Zabłocie
Ilustracja
Ulica Dworcowa w rejonie dworca
Państwo

 Polska

Miejscowość

Żywiec

Długość

880 m

Przebieg
Aleja Jana Pawła II, ul. Kościuszki
most na Sole
ul. Wałowa
światła ul. Wesoła, ul. Rzeźnicza
ul. Bielów, ul. Garbarska
ul. Objazdowa
ul. Półkole
ul. Spokojna
ul. ks. Słonki, ul. Browarna
Położenie na mapie Żywca
Mapa konturowa Żywca, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „ulica Dworcowa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Dworcowa”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „ulica Dworcowa”
Położenie na mapie powiatu żywieckiego
Mapa konturowa powiatu żywieckiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „ulica Dworcowa”
49,682917°N 19,189609°E/49,682917 19,189609
Ulica Dworcowa na skrzyżowaniu z ulicą Wesołą

Ulica Dworcowa – główna arteria komunikacyjna dzielnicy Zabłocie w Żywcu. Stanowi jej centrum handlowo-usługowe. Ulica biegnie od Alei Jana Pawła II przez most na Sole do skrzyżowania z ulicą ks. Słonki, gdzie przechodzi w ulicę Browarną.

Zmiany nazwy

[edytuj | edytuj kod]

Początkowo nosiła nazwę ulica Główna[1], zmienioną później na ulicę Kolejową[2]. W czasie okupacji ulicy nadano nazwę Hauptstrasse, a po wojnie powrócono do nazwy ulica Kolejowa. W 1950 przemianowano ją ulicę Juliana Marchlewskiego[1][2]. W 1991 roku nadano jej obecną nazwę Dworcowa[3].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Ulica Dworcowa skupiała niegdyś sklepy, składy z materiałami i zakłady rzemieślnicze. Mieściła się tu jedna z największych i najpopularniejszych restauracji „Pod Góralem”. Obok znajdował się magazyn z artykułami żelaznymi, a przy skrzyżowaniu z ul. Wesołą – sklep z przyborami piśmienniczymi. Naprzeciwko znajdowała się apteka, a za nią sklep spożywczy.

Zbudowana w 1897 roku kamienica numer 49 mieściła popularny hotel „Munk”[4]. Na parterze znajdowały się dwie restauracje. Prawą stronę zajmowała restauracja Munka, lewą zaś restauracja J. Waksa. Były hotel Munka znajdował się naprzeciwko dworca kolejowego. Nadbudowę budynku stanowi belweder ozdobiony pięknymi motywami epoki odrodzenia tzw. wolutami. Belweder ozdobiony jest także pilastrami imitującymi barokowe kolumny w okowach. Nad drzwiami budynku znajduje się fronton, który jest zakończeniem obramowań drzwiowych. Wewnętrzne pole frontonu, czyli tympanon wypełniony jest dekoracją, w tym wypadku inicjałami „H.M.”. Nad drzwiami kamienicy umieszczony jest zwornik. Okna i drzwi są zdobione dodatkowo elementami boniowania. Charakterystycznym elementem architektonicznym tej kamienicy są tzw. naczułki, które znajdują się nad drzwiami i nad belwederem[1].

W 1968 roku PSS oddała do użytku Spółdzielczy Dom Handlowy „Beskid” (ul. Dworcowa 65a), który został zaprojektowany przez architekta Wiktora Zina[5]. Był to drugi z kolei największy sklep na terenie miasta po Rolniczym Domu Towarowym położonym przy ul. Dworcowej 16.

W 1976 do pomieszczeń dawnej komendy Milicji Obywatelskiej w kamienicy nr 2 została przeniesiona siedziba Biblioteki Miejskiej, która funkcjonowała tu do 2007, kiedy została uruchomiona w nowej lokalizacji w kamienicy „Siejba” przy ul. Kościuszki[6].

W 1980 roku wybudowano przejście podziemne pod ulicą prowadzące z dworca autobusowego na plac przed dworcem kolejowym[1]. W 2016 przejście zostało wyremontowane, przeciekający dach, wykonano konserwację, pomalowane elementy, przejście wyczyszczono, zainstalowano monitoring i oświetlenie, a na ścianach powieszono reklamy Grupy Żywiec[7].

Obecny wygląd ulica uzyskała w 2002 roku, kiedy ukończono jej generalną modernizację, w ramach której położono nową sieć deszczową, wodociągową i sanitarną, powstało nowe oświetlenie, zatoczki autobusowe, wysepki oraz nowa nawierzchnia jezdni i chodników[8].

W 2010 rozbudowany został budynek numer 26, w którym mieściło się Gimnazjum nr 1 im. Jana Pawła II, obecnie Szkoła podstawowa nr 9 im. Jana Pawła II. Do użytku oddano nowoczesną salę gimnastyczną ze ścianką wspinaczkową, nowe sale edukacyjne i obserwatorium astronomiczne[9]. Cały budynek odmalowano.

W 2011 w Domu Towarowym „Savia” został zamknięty sklep Savia, a otwarte zostało Tesco, ze względu na sprzedaż tej firmy[10]. W 2021 Tesco zastąpił sklep Netto[11]. Budynek przez mieszkańców wciąż nazywamy jest „Savią”.

W 2015 roku wyremontowany został dworzec kolejowy. Odnowiono elewację, wymieniono drzwi i zamontowano nową tablicę z nazwą dworca[12]. Wymieniono także nawierzchnię na parkingu przed dworcem i odnowiono przystanek dla busów obok dworca.

W 2016 został zakończony remont dworca autobusowego w Żywcu. Poprzednie budynki zostały zburzone, w ich miejscu powstał budynek, który został sprzedany prywatnemu inwestorowi[13]. Obok znajduje się poczekalnia z toaletami, która budzi kontrowersje, ponieważ czynna jest tylko od poniedziałku do piątku w godzinach 7:00-17:00 i w soboty od 8:00 do 13:00, co zdaniem mieszkańców i turystów nie spełnia funkcji poczekalni[14]. Oprócz tego wybudowano 60 miejsc parkingowych oraz 12 stanowisk dla busów i autobusów[13].

Najważniejsze obiekty

[edytuj | edytuj kod]

Przy ulicy Dworcowej znajdują się między innymi:

  • Szkoła podstawowa nr 9 (ul. Dworcowa 26), wcześniej Gimnazjum nr 1
  • D.T. „Savia” (ul. Dworcowa 42), w którym obecnie znajduje się Netto
  • Urząd Pocztowy Żywiec 2 (ul. Dworcowa 52)
  • Dworzec autobusowy
  • Dworzec kolejowy Żywiec
  • Powszechny Zakład Ubezpieczeń Na Życie S.A. (ul. Dworcowa 23)
  • Sekcja Obsługi Ubezpieczonych Śląskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ (ul. Dworcowa 23)
  • Telekomunikacja Polska S.A. (ul. Dworcowa 35)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Ewa, W przedwojennym Żywcu, czyli ulica Dworcowa [online], BeskidLive [dostęp 2022-03-21] (pol.).
  2. a b Mirosław Miodoński, Zmiany nazewnictwa ulic w Żywcu – rok 1950, „Gronie”, 3, Towarzystwo Miłośników Ziemi Żywieckiej, 2007, s. 119, ISSN 1895-3549.
  3. Czy wiecie że? Rok 1991. nsik.com.pl. [dostęp 2022-04-27].
  4. Redakcja, Rodzina Munków [online], ŻywiecInfo [dostęp 2022-03-14] (pol.).
  5. Redakcja, Kilka słów o Domie Handlowym "Beskid" w Żywcu [online], ŻywiecInfo [dostęp 2022-03-21] (pol.).
  6. Historia [online], biblioteka.zywiec.pl [dostęp 2024-02-26].
  7. Przejście podziemne po remoncie [online], zywiec.pl [dostęp 2022-03-21] (pol.).
  8. Nad Sołą i Koszarawą: Dworcowa oddana do użytku [online] [dostęp 2016-03-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
  9. Redakcja, Żywiec: Fundusze europejskie na wyciągnięcie ręki [online], Nasze Miasto, 15 lipca 2010 [dostęp 2022-03-25] (pol.).
  10. Tesco wchodzi ze sklepami Savia do galerii handlowych - Handel dystrybucja [online], www.portalspozywczy.pl [dostęp 2022-03-14] (pol.).
  11. Redakcja, Śląskie: Zamiast Tesco będą markety Netto 3.0. Duńska sieć przejmuje Tesco Polska za 900 mln zł [online], Częstochowa Nasze Miasto, 20 czerwca 2020 [dostęp 2022-03-14] (pol.).
  12. Redakcja, Trwa lifting dworca kolejowego w Żywcu [ZDJĘCIA] [online], Dziennik Zachodni, 10 kwietnia 2015 [dostęp 2022-03-21] (pol.).
  13. a b Redakcja, Żywiec ma nowy dworzec autobusowy [online], Dziennik Zachodni, 1 lutego 2016 [dostęp 2022-03-21] (pol.).
  14. Żywiec: Spór o poczekalnię [online], Beskidzka24.pl, 15 czerwca 2019 [dostęp 2022-03-21] (pol.).