Węglik cyrkonu – Wikipedia, wolna encyklopedia

Węglik cyrkonu
	Struktura kryształu
	; Próbka związku
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	węglik cyrkonu(IV)
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	ZrC
Masa molowa	103,23 g/mol
Wygląd	szare, trudnotopliwe ciało stałe
	Identyfikacja
Numer CAS	12070-14-3
PubChem	159434
Właściwości
	Gęstość
	6,73 g/cm³; ciało stałe
	Rozpuszczalność w wodzie
	nierozpuszczalny
	w innych rozpuszczalnikach
	rozpuszczalny w stężonym H2SO4, HF, HNO3
Temperatura topnienia	3540 °C
Temperatura wrzenia	5100 °C
Budowa
Układ krystalograficzny	regularny typu NaCl
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2011-05-05]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanego źródła
Zwroty H	H228, H302, H312, H332
Zwroty P	P210, P280
	Europejskie oznakowanie substancji
	oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
	Na podstawie podanego źródła
Łatwopalny; (F)	Szkodliwy; (Xn)
Zwroty R	R11, R20/21/22
Zwroty S	S16, S27, S33, S36/37/39
	NFPA 704
Na podstawie; podanego źródła	0 2 3
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Węglik cyrkonu – nieorganiczny związek chemiczny, bardzo twardy (8–9 w skali Mohsa)^[4], ogniotrwały (odporny na wysokie temperatury) materiał ceramiczny, stosowany głównie w ostrzach narzędzi skrawających. Zwykle jest przetwarzany poprzez spiekanie.

Właściwości

Ma postać szarego, metalicznego proszku o regularnej strukturze krystalicznej. Jest bardzo odporny na korozję. Jak większość węglików metali ogniotrwałych, węglik cyrkonu jest związkiem podstechiometrycznym. Przy zawartościach węgla większych niż w przybliżeniu ZrC_0,98 materiał zawiera wolny węgiel. ZrC reaguje z wodą i kwasami. Jest piroforyczny. Węglik cyrkonu wytwarza się przez ogrzewanie tlenku cyrkonu z koksem w piecu łukowym^[5].

Zastosowanie

Mieszanina węgliku cyrkonu i węgliku tantalu jest ważnym cermetem. Wolny od zanieczyszczenia hafnem węglik cyrkonu i węglik niobu może być używany do pokryć ogniotrwałych w reaktorach jądrowych^[4]. Pokrycie jest zazwyczaj nanoszone poprzez osadzanie z fazy gazowej w reaktorze ze złożem fluidalnym. Stosowany jest także jako materiał ścierny, w platerowaniu oraz produkcji włókien żarowych i narzędzi skrawających.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ChemicalBook – Zirconium carbide (ang.)
↑ ^a ^b ^c Zirconium(IV) carbide (nr 336351) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2011-05-05]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ Węglik cyrkonu (nr 336351) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2011-05-05]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ ^a ^b READE ZrC. reade.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-13)]. (ang.)
↑ Pradyot. Patnaik: Handbook of inorganic chemicals. New York: McGraw-Hill, 2003, s. 998. ISBN 0-07-049439-8. (ang.).

[wlasc-1] ChemicalBook – Zirconium carbide (ang.)

[Aldrich-2] Zirconium(IV) carbide (nr 336351) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2011-05-05]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[autonazwa1-3] Węglik cyrkonu (nr 336351) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2011-05-05]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[reade-4] READE ZrC. reade.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-13)]. (ang.)

[5] Pradyot. Patnaik: Handbook of inorganic chemicals. New York: McGraw-Hill, 2003, s. 998. ISBN 0-07-049439-8. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]