Władimir Britaniszski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Władimir Britaniszski
Владимир Львович Британишский
Data i miejsce urodzenia

16 lipca 1933
Leningrad

Data i miejsce śmierci

24 grudnia 2015
Moskwa

Narodowość

rosyjska

Język

rosyjski

Dziedzina sztuki

literatura, poezja

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RP Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
Strona internetowa

Władimir Lwowicz Britaniszski (ros. Владимир Львович Британишский, ur. 16 lipca 1933 w Leningradzie, zm. 24 grudnia 2015 w Moskwie[1]) – rosyjski poeta, prozaik, tłumacz i eseista.

Życie

[edytuj | edytuj kod]

Syn malarza i grafika Lwa Britaniszskiego i Franciszki, z domu Osińskiej. W 1956 ukończył studia w Instytucie Górniczym w Leningradzie. W latach 1956–1960 pracował na Syberii jako geofizyk. W 1958 jego żoną została poetka Natalia Astafiewa. Od 1960 mieszkali w Moskwie. Od wiosny 1961 był członkiem Związku Pisarzy, od 1997 – Rosyjskiego PEN-Centrum. Do 1973 pracował nadal jako geofizyk, w ekspedycjach geologicznych w najdalszych regionach Rosji na Północy i Wschodzie. W 1979 był uczestnikiem Międzynarodowego zjazdu tłumaczy literatury polskiej w Warszawie-Krakowie.

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

Pisze wiersze od lat szkolnych. Debiut poetycki – publikacja w czasopiśmie «Zwiezda», Leningrad, 1955. Pierwszy tomik wierszy – «Poiski» (Poszukiwania) Leningrad, 1958, drugi – «Natasza», Moskwa, 1961. Następnie - «Puti soobszczenija» (Linie komunikacyjne), M. 1966, «Otkrytoje prostranstwo» (Przestrzeń otwarta), M., 1980, «Dwiżenije wriemieni» (Ruch czasu), M., 1985, «Staryje fotografii», M., 1993, «Pieterburg-Leningrad», SPb, 2003 (wiersze, opowiadania oraz esej). Prozy – «Miestnost’ proszlogo leta» (Miejscowość ubiegłego lata) M., 1969, i «Vychod v prostranstvo» (Wyjście w przestrzeń), M., 2008.

Eseistyka i teksty literaturoznawcze

[edytuj | edytuj kod]

W 2005 ogłosił tom szkiców o poezji polskiej Riecz pospolita poetow (Rzeczpospolita poetów). a w 2007 Poezija i Polsza (Poezja i Polska).

Działalność translatorska

[edytuj | edytuj kod]

Od 1966 Britaniszski przekładał poezję polską. W jego opracowaniu ukazały się wybory wierszy Leopolada Staffa, Jarosława Iwaszkiewicza, Włodzimierza Słobodnika, Tadeusza Różewicza, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Zbigniewa Herberta. Jest też autorem antologii Polskije poety (1978, Poeci polscy) i Iz sowriemiennoj polskoj poezii (1989, Z polskiej poezji współczesnej). Razem z żoną, Natalią Astafjewą, opracował dwutomową antologię Polskije poety XX wieka (2000, Poeci polscy XX wieku). Przetłumaczył też Zniewolony umysł Czesława Miłosza (2003). Tłumaczy również z języka angielskiego (m.in. e. e. cummings, Wallace Stevens, Dylan Thomas, William Carlos Williams). W 2005 opublikował antologię Od Łitmiena do Łouella (Od Whitmana do Lowella).

Nagrody i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

Otrzymał m.in. nagrody ZaiKSu (1979), Polskiego PEN Clubu (1993), Polskiego oddziału SEC (1999) oraz Związku Pisarzy Moskwy „Wieniec” (2001). Odznaczony odznaką „Zasłużony dla kultury polskiej” (1975) i Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej(1999)[2]. Jest również laureatem nagrody Zbigniewa Dominiaka przyznawanej tłumaczom poezji polskiej na języki słowiańskie.

Recepcja polska

[edytuj | edytuj kod]

W 1982 w Warszawie (PIW) ukazał się tom przekładów jego wierszy na polski Przestrzeń otwarta w wyborze Józefa Waczkowa. W 2005 wyszedł dwujęzyczny tom wierszy Astafjewej i Britaniszskiego Dwógłos-Двуглас.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Józef Waczków, wstęp do: W. Britaniszski, Przestrzeń otwarta, Warszawa 1982