Wiaczasłau Adamczyk – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wiaczasłau Adamczyk (biał. Вячаслаў Уладзіміравіч Адамчык, ur. 1 listopada 1933 we wsi Warakomszczyna w powiecie nowogródzkim, zm. 5 sierpnia 2001 w Mińsku) – białoruski pisarz, scenarzysta i dziennikarz.

Rodzice pisarza, Uładzimir i Branisława, żyli w biedzie, podobnie jak większość Białorusinów w granicach ówczesnej II Rzeczypospolitej. Dzieciństwo Adamczyka przypadło na czasy II wojny światowej. Pierwsze wiersze Adamczyka, napisane jeszcze w nastoletnim wieku, wydrukowała rejonowa gazeta „Za novuju viosku”. Aby pomóc rodzicom w utrzymaniu domu młody pisarz zatrudnił się przy załadunku towarów na kolei. Z tego względu szkołę średnią ukończył w trybie wieczorowym. W 1952 Adamczyk rozpoczął studia na Wydziale Dziennikarstwa Białoruskiego Uniwersytetu Państwowego. Za początek jego profesjonalnej twórczości literackiej uważany jest 1957, gdy wydrukowano pierwsze opowiadania pt. "Svoj čałaviek" oraz "Zonia"^[1].

W 1958 ukazała się pierwsza książka Adamczyka – zbiór opowiadań pt. „Svoj čałaviek”. W 1960 ukazała się książka „Mlečny šlach”^[2]. W 1965 Adamczyk ukończył studia literackie w Instytucie Literackim w Moskwie. W następnych latach pracował w takich czasopismach jak „Nioman”, „Połymia”, „Maładość” oraz w wytwórni filmowej „Biełaruśfilm”^[2]. Od 1982 był redaktorem naczelnym czasopisma dla dzieci „Biarozka”^[3].

W białoruskiej literaturze zaznaczył się przede wszystkim jako autor pisanej w latach 1977-1990 tetralogii, w której skład weszły powieści „Čužaja baćkaŭščyna” (1977), „Hod nulavy” (1982), „I skaža toj, chto narodzicca” (1985), „Hołas kryvi brata tvajho” (1990)^[3]. W dziełach tych autor uwiecznił obraz zapamiętanej z dzieciństwa ubogiej zachodniobiałoruskiej wsi będącej najpierw częścią Polski, a później zmuszonej do egzystencji w warunkach krwawej walki z faszyzmem^[3]. Wiaczasłau Adamczyk opisuje w swoich utworach ubogie wiejskie życie, którego zasady zdają się być niezmienne od stuleci. Pisarz pokazuje, iż narodową mentalność Białorusinów formowała przede wszystkim ciężka praca i walka zarówno z kataklizmami naturalnymi, jak i społecznymi^[4].

Wiaczasłau Adamczyk jest również autorem powieści fantastycznej „Padarožža na Bucafale”, sztuki historycznej „Raina Hramyčyna” oraz autorem scenariuszy do filmów dokumentalnych „Ivan Mielež” (1977), „Valancin Taŭłaj” (1978), „Jakub Kołas” (1981)^[3].

W 1980 za powieść „Čužaja baćkaŭščyna” otrzymał Nagrodę Literacką Związku Pisarzy Białorusi imienia I. Mieleża. W 1988 został laureatem Nagrody Państwowej Białorusi imienia Jakuba Kołasa (za powieści „Čužaja baćkaŭščyna”, „Hod nulavy”, „I skaža toj, chto narodzicca”)^[3].

Zmarł w 2001 w Mińsku. Pochowany na Cmentarzu Kalwaryjskim.^[2]

• H.K. Tyčko: Biełaruskaja litaratura XIX-XX stahoddziaŭ: čas i asoby. Minsk: Biełaruski dziaržaŭny ŭniviersitet kultury i mastactvaŭ, 2010, s. 193-202. ISBN 978-985-522-001-6..
• M. A. Tyčyna, Adamčyk Viačasłaŭ Uładzimiravič [w:] Biełaruskaja Encykłapiedyja, t. 1, Minsk 1996, s. 92-93, ISBN 985-11-0036-6.

• Utwory Wiaczasława Adamczyka w bibliotece elektronicznej Biełaruskaja Palička