Wieloryb – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wymarły Brygmophyseter shigensis

Wieloryb – potoczna nazwa niektórych ssaków z rzędu waleni o większych rozmiarach. Wieloryby są największymi zwierzętami zamieszkującymi Ziemię (pod względem długości ciała przegrywają jednak ze wstężnicami). Od wieków poławiane dla mięsa, a przede wszystkim dla tłuszczu i spermacetu.

Nazwa „wieloryb” jest pozostałością z czasów, gdy walenie uważano za gigantyczne ryby. Pomimo zewnętrznego podobieństwa do olbrzymich ryb (patrz rekin wielorybi) są ssakami i posiadają wszystkie najważniejsze ich cechy. Wieloryby, w odróżnieniu od ryb, mają płetwy ogonowe poziome, a nie pionowe.

Wieloryby od dawna pobudzały wyobraźnię ludzi. Ich olbrzymie rozmiary budziły lęk i inspirowały do snucia niesamowitych opowieści, a wymierne korzyści, jakie czerpano, polując na nie, pchały ludzi na morze, często w nieznane rejony, w poszukiwaniu pożądanych dóbr: ambry, oleju, spermacetu oraz tranu. Olbrzymi biały wieloryb, faktycznie kaszalot, jest tytułowym bohaterem powieści Hermana Melville’a Moby Dick, opartej (przynajmniej w części) na prawdziwych wydarzeniach, których ofiarą padła załoga statku wielorybniczego Essex.

Co roku w drugą lub trzecią sobotę lutego na wyspie Maui (Hawaje) odbywają się obchody Światowego Dnia Wieloryba (ang. World Whale Day), których organizatorem jest Pacific Whale Foundation[1][2]. Tradycja ta sięga 1980 roku[3].

Znaczenie ekologiczne

[edytuj | edytuj kod]

Przed rozpoczęciem przemysłowych połowów waleni około 12% żelaza zawartego w wodach Oceanu Południowego pochodziło z odchodów wielorybów. Dzięki temu bujnie rozwijał się fitoplankton, który pochłania dwutlenek węgla[4].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Strona internetowa Pacific Whale Foundation. www.pacificwhale.org. [dostęp 2020-02-02].
  2. Strona internetowa Maui Whale Festival. mauiwhalefestival.org. [dostęp 2020-02-02].
  3. Światowy Dzień Wieloryba. bimkal.pl. [dostęp 2020-02-02].
  4. Wieloryb powstrzymuje zmiany klimatu. www.ekologia.pl. [dostęp 2010-04-29].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]