Wilhelm Marr – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wilhelm Marr
	; Wilhelm Marr (ok. 1860)
Data i miejsce urodzenia	16 listopada 1819 ; Magdeburg
Data i miejsce śmierci	17 lipca 1904 ; Hamburg
Zawód, zajęcie	dziennikarz
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wilhelm Marr (ur. 16 listopada 1819 w Magdeburgu, zm. 17 lipca 1904 w Hamburgu) – niemiecki dziennikarz, określany mianem „patriarchy antysemityzmu”^[1], twórca i popularyzator pojęcia antysemityzmu, założyciel pierwszego stowarzyszenia antysemickiego: Ligi Antysemitów (niem. Antisemiten-Liga)^[2].

Życiorys

W młodości propagował w Niemczech idee anarchistyczne^[3].

W 1879 roku opublikował pracę „Droga do zwycięstwa germanizmu nad judaizmem” (niem. Der weg zum siege des Germanentums über das judenthum). Traktat po raz pierwszy używa terminu „antysemityzm” w charakterze pozytywnego określenia dla ruchu politycznego (wcześniej Moritz Steinschneider użył określenia w sensie pejoratywnym). Książka wyrażała przekonanie, że Żydzi zdobyli władzę nad Niemcami: przejęli prasę, zdobyli miejsca w parlamencie, zajęli eksponowane stanowiska w branży finansowej. Publikacja stała się bestsellerem, tylko w roku 1879 wydrukowano aż 12 wydań^[4]. Na łamach książki Marr nawoływał do stworzenia czasopisma propagującego ideologie antysemicką. Czasopismo powstało w październiku 1879 roku, nosiło nazwę „Niemiecki Tydzień” (niem. Deutsche Woche) i było finansowane przez zamożnych konserwatystów^[4].

26 września 1879 r. w Berlinie założył pierwsze stowarzyszenie antysemickie: Ligę Antysemitów (niem. Antisemiten-Liga)^[5]. Deklarowanym celem stowarzyszenia było „ocalenie niemieckiej ojczyzny od judaizacji”^[6]. Ideologia grupy uznawała, że wszystkie problemy społeczne wynikają z wpływów Żydów^[6].

Przypisy

↑ Moshe Zimmermann: Wilhelm Marr: the Patriarch of Anti-Semitism.. New York: 1987. ISBN 978-0-19-536495-8.
↑ Steven Beller: Antisemitism. A very short introduction. New York: 2011, s. 1. ISBN 978-0-19-289277-5.
↑ Uwe Puschner: Marr, Wilhelm, w: „Neue Deutsche Biographie”. [dostęp 2011-12-12]. (niem.).
↑ ^a ^b Katz 1980 ↓, s. 260.
↑ Mariusz Kopczyński. Wilhelm Marr (1891-1904) jako „patriarcha” niemieckiego antysemityzmu. „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem”. T.35, nr 2 (2013), s. 28–29, 2013. ISSN 2300-7249.
↑ ^a ^b Katz 1980 ↓, s. 261.

Bibliografia

Uwe Puschner: Marr, Wilhelm, w: „Neue Deutsche Biographie”. [dostęp 2011-12-12]. (niem.).
Claudia Prin: 1819-1904, Wilhelm Marr, Schriftsteller, Publizist. [dostęp 2011-12-12]. (niem.).
Moshe Zimmermann: Wilhelm Marr: the Patriarch of Anti-Semitism.. New York: 1987. ISBN 978-0-19-536495-8.
Mariusz Kopczyński. Wilhelm Marr (1891-1904) jako „patriarcha” niemieckiego antysemityzmu. „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem”. T.35, nr 2 (2013), s. 28–29, 2013. ISSN 2300-7249.
Jacob Katz: From prejudice to destruction: anti-Semitism, 1700-1933. Cambridge, Mass.: 1980.

Linki zewnętrzne

Wilhelm Marr w „Jewish Virtual Library”. [dostęp 2011-12-12]. (ang.).

[1] Moshe Zimmermann: Wilhelm Marr: the Patriarch of Anti-Semitism.. New York: 1987. ISBN 978-0-19-536495-8.

[2] Steven Beller: Antisemitism. A very short introduction. New York: 2011, s. 1. ISBN 978-0-19-289277-5.

[3] Uwe Puschner: Marr, Wilhelm, w: „Neue Deutsche Biographie”. [dostęp 2011-12-12]. (niem.).

[CITEREFKatz1980260-4] Katz 1980 ↓, s. 260.

[5] Mariusz Kopczyński. Wilhelm Marr (1891-1904) jako „patriarcha” niemieckiego antysemityzmu. „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem”. T.35, nr 2 (2013), s. 28–29, 2013. ISSN 2300-7249.

[CITEREFKatz1980261-6] Katz 1980 ↓, s. 261.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]