Wyżyna Lessowa – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wyżyna Lessowa (chiń. 黄土高原, pinyin Huángtǔ Gāoyuán) – wyżyna we wschodnich Chinach, w środkowym biegu rzeki Huang He, w zakolu której przechodzi w pustynną wyżynę Ordos.

Obejmuje on prawie całe prowincje Shaanxi i Shanxi i rozciąga się na części Gansu, Ningxia i Mongolii Wewnętrznej. To największy na świecie obszar akumulacji lessu (ok. 430 tys. km²)^[1]. Średnie wysokości między 1000 m n.p.m. a 2500 m n.p.m.

Wyżynę pokrywa gruba, sięgająca 300 m pokrywa lessu nawianego w plejstocenie z pustyni wewnętrznych Azji Środkowej, w tym z Pustyni Gobi. Rozcięta jest głębokimi wąwozami rzeki Huang He i jej dopływów. Wznoszące się ponad pokrywę lessową stare pasma górskie przekraczają miejscami wysokość 3000 m. Dominują gleby brunatne i kasztanowe, rozwinięte na lessach^[2]. Na wyżynie uprawia się pszenicę, proso, bawełnę i kukurydzę. Jest to także obszar bogaty w surowce mineralne, przede wszystkim węgiel kamienny (Zagłębie Datong), rudy miedzi i ropę naftową.

Na Wyżynie Lessowej las zachował się tylko sporadycznie – bądź w dolinach rzek, bądź rezerwatach^[3]. Wyniszczenie lasów przyczyniło się do znacznego przyspieszenia erozji gleb i zwiększyło niebezpieczeństwo powodzi^[4].

Dla Wyżyny Lessowej charakterystyczne są unikalne jaskinie mieszkalne, wydrążone w zboczach głębokich jarów i wąwozów lessowych^[5]. Największe miasta na wyżynie to: Taiyuan, Datong i Pingliang.

• Andrzej Maryański, Andrzej Halimarski: Chiny. red. Hanna Krzysztofik. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1980. ISBN 83-01-00952-7.