Wyrostki towarzyszące – Wikipedia, wolna encyklopedia

Samcze narządy genitalne motyla

Wyrostki towarzyszące[1] (łac. socii, l. poj. socius) – elementy samczych narządów genitalnych u niektórych motyli i chruścików.

U motyli i chruścików socii to dodatkowe, boczne wyrostki dziesiątego segmentu odwłoka[2]. Mają postać słabo zesklerotyzowanych, owłosionych poduszeczek[3] lub płatków[4]. Położone są na ogonowej (kaudalnej) krawędzi tegumenu, w pobliżu nasady unkusa[3] i poniżej niego[4].

U wąsikowatych wyrostki te nie są wyodrębnione, lecz tworzą wraz z końcową częścią tegumenu i unkusem owłosioną poduszeczkę[5]. U zwójkowatych są one niekiedy zupełnie zredukowane[1]. U miernikowcowatych nie zawsze są obecne, występują jednak np. u rodzaju Scopula[6].

Niewykluczona jest homologia wyrostków towarzyszących z "cercipodobnymi" wyrostkami dziesiątego segmentu odwłoka niższych błonkówek[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Józef Razowski: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XXVII Motyle – Lepidoptera, zeszyt 41b. Zwójkówki – Tortricidae. Wstęp oraz podrodziny Tortricinae i Sparganothinae. Warszawa: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1969, s. 7.
  2. a b R. E. Snodgrass: Principles of Insect Morphology. Cornell University Press, 1935.
  3. a b Armand R. Maggenti, Scott Lyell Gardner: Online Dictionary of Invertebrate Zoology. 2005, s. 833.
  4. a b Ian Francis Bell Common: Moths of Australia. 1990.
  5. Janusz Wojtusiak: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XXVII Motyle – Lepidoptera, zeszyt 9. Adelidae. Warszawa: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1972, s. 4.
  6. Stanisław Błeszyński: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XXVII Motyle – Lepidoptera, zeszyt 46a. Miernikowce – Geometridane. Wstęp i podrodziny Brethinae, Orthostixinae, Geometrinae, Sterrhinae. Warszawa: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1960, s. 5.