X Klucz Kominowy (Fa) – Wikipedia, wolna encyklopedia

X Klucz Kominowy (Fa) – polska jednostka lotnicza utworzona we Francji w maju 1940 w jako jednostka Polskich Sił Powietrznych.

Jednostka została przydzielono do francuskiej eskadry Groupe de Chasse et de Défense stacjonującej w Cognac, gdzie dotarła 1 czerwca 1940 roku. Dowódcą jednostki został por. Jan Falkowski. Przez pierwsze dwa tygodnie piloci jednostki nie byli wyposażeni w samoloty oraz wykonywali różne nieadekwatne do swojego wyszkolenia prace zlecane przez dowództwo francuskie.

13 czerwca do jednostki dołączyli piloci z "komina" w Châteaudun - plut. Henryk Kowalski i plut. Stefan Tomicki. 15 czerwca klucz otrzymał 5 samolotów Bloch MB.152 (w tym 2 niesprawne). Piloci wykonali po kilka lotów bojowych, które jednak nie skończyły się kontaktem z nieprzyjacielem.

22 czerwca 1940 piloci klucza drogą morską, na statku MS Batory zostali ewakuowani do Wielkiej Brytanii gdzie dotarli 24 i 25 czerwca i zeszli na ląd w Plymouth.

Lotnicy z oddziałów Groupe de Chasse et de Defence mieli za zadanie ochronę przed nalotami konkretnych obiektów (miast, zakładów przemysłowych) i od kominów przemysłowych ukuto polską nazwę jednostek kominowych.

Piloci^[1]

• por. Jan Falkowski – dowódca
• ppor. Tadeusz Kratke
• ppor. Ryszard Malczewski
• kpr. Tadeusz Andruszków
• kpr. Zygmunt Gruszczyński
• kpr. Stefan Krzyżagórski
• kpr. Stanisław Łoś
• kpr. Mieczysław Popek

od 13 czerwca

• plut. Henryk Kowalski
• plut. Stefan Tomicki

• Olgierd Cumft, Hubert Kazimierz Kujawa: Księga lotników polskich poległych, zmarłych i zaginionych 1939-1946. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989. ISBN 83-11-07329-5. Brak numerów stron w książce
• Grzegorz Śliżewski: Polskie "kominy" we Francji w 1940 roku. [dostęp 2022-11-27]. (pol.).
• Janusz Zuziak: Wojsko Polskie we Francji. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2013. ISBN 978-83-7399-580-2.