Zbigniew Dworak – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zbigniew Dworak

Dr Maks

major
Data i miejsce urodzenia	2 kwietnia 1917 Warszawa
Data i miejsce śmierci	11 września 1963 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	1935–1953
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Ludowe Wojsko Polskie
Formacja	Armia Krajowa
Jednostki	29 Pułk Piechoty Zespół sanitarny „Rola” Kedywu Armii Krajowej
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa kampania wrześniowa powstanie warszawskie
Odznaczenia

Zbigniew Dworak ps. „Dr Maks” (ur. 2 kwietnia 1917 w Warszawie, zm. 11 września 1963 tamże) – lekarz Zespołu sanitarnego „Rola” Kedywu Armii Krajowej, major lekarz Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Urodził się 2 kwietnia 1917 w Warszawie, w rodzinie Franciszka i Marii (Marianny) z Wojtaszków^[1][2]. Ukończył w 1935 szkołę średnią we Lwowie. Po maturze rozpoczął naukę zawodu lekarza wojskowego jako podchorąży w Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie, równocześnie studiując na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego^[3]. 13 września 1939 Naczelny Wódz mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z 1 września 1939^[4].

Podczas okupacji niemieckiej w ramach tajnego nauczania kontynuował studia medyczne i odbywał niezbędne praktyki lekarskie. Był jednym z pierwszych lekarzy Zespołu sanitarnego „Rola” Kedywu Armii Krajowej, przydzielonym do oddziału „Agat” (późniejszy „Pegaz”)^[5]. W czasie powstania warszawskiego był szefem służby sanitarnej batalionu „Parasol”. Po upadku powstania wstąpił do Wojska Polskiego i został szefem służby zdrowia 29. Pułku Piechoty. Walczył nad Nysą Łużycką i pod Budziszynem^[2].

Po II wojnie światowej, 29 października 1945 na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego uzyskał dyplom lekarza. Zdemobilizowany w stopniu majora w marcu 1953, kierował Miejską Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną w Gdańsku, od 1956 Wojewódzką Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną w Szczecinie. W latach 1953–1955 był także starszym asystentem przy Katedrze Higieny AM w Gdańsku, a od 1958 adiunktem Zakładu Higieny Pomorskiej Akademii Medycznej. W 1961 na podstawie pracy pt. Wapń, fosfor, żelazo i niektóre pierwiastki śladowe w wodzie wodociągowej województwa szczecińskiego uzyskał tytuł doktora medycyny^[2].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 38A-1-4)^[6].

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari^[7]
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie)
• Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami
• Krzyż Partyzancki
• Warszawski Krzyż Powstańczy
• Krzyż Armii Krajowej
• Medal za Odrę, Nysę i Bałtyk
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
• Odznaka Grunwaldzka

Źródło:^[1][2].

• Juliusz Ludwik Englert, Aleksander Domar Domaradzki: Szkoła Podchorążych Sanitarnych 1922–1939. Londyn: Printed by Caldra House, 1997. ISBN 0-85065-322-3.
• Krzysztof Kopociński, Zbigniew Kopociński, Czesław Jeśman. Czy żołnierze II Armii Wojska Polskiego zasługują na szacunek? 100. rocznica urodzin mjr. dr. Med. Zbigniewa Dworaka „Dr Maks” (1917–1963) – bohaterskiego lekarza Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej i II Armii Wojska Polskiego. „Forum Bibliotek Medycznych”. 2 (18), s. 452–462, 2016. Łódź: Uniwersytet Medyczny w Łodzi. ISSN 1899-5829. 
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
• Zbigniew A.Z.A. Zawadzki Zbigniew A.Z.A., Organizacja Sanitariatu Kedywu, „Stolica”, 44 (45 (2172)), 19 listopada 1989, s. 15, 20 [dostęp 2024-07-24] .