1925 Finlandiya cumhurbaşkanlığı seçimi|
|
|
|
Finlandiya'da 1925 yılında İki turlu cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılmıştır. Halk 15 ve 16 Ocak tarihlerinde cumhurbaşkanını belirleyecek olan seçiciler kurulu üyeleri içi oy kullanmıştır.[1] Seçilen kurul üyeleri üçüncü tur oylamasında Lauri Kristian Relander'ı cumhurbaşkanı seçmiştir. Bu onun için büyük bir zaferdi.[2] Halk oylamasına katılım sadece %39.7 ile sınırlı kaldı.[3] Görevden ayrılan cumhurbaşkanı K.J. Ståhlberg ikinci bir dönem için aday olmayı reddetmişti. Cumhurbaşkanı Ståhlberg, Finlandiya'ya cumhurbaşkanı olarak siyasi hizmetini çoktan tamamladığını iddia etti. Dahası, birçok sağcı Fin (özellikle İç Savaş gazileri ve Büyük Finlandiya hareketinin destekçileri) kendisine karşı çıktığı için istifa etmek istedi. Finlandiyalı tarihçi Pentti Virrankoski'ye göre, Cumhurbaşkanı Ståhlberg emekliliğinin Finlandiya'da parlamenter siyaseti geliştireceğini umuyordu. Ståhlberg'in partisi İlericiler, Finlandiya Merkez Bankası Başkanı Risto Ryti'yi cumhurbaşkanı adayı olarak seçti. Tarımcılar ancak Şubat 1925 başlarında Lauri Kristian Relander'i cumhurbaşkanı adayı olarak seçti. Ulusal Koalisyoncular başlangıçta eski Naip ve Başbakan Pehr Evind Svinhufvud'u cumhurbaşkanı adayı olarak seçtiler, ancak daha sonra Svinhufvud'un yerine Helsinki Üniversitesi'nde rektör (müdür) olarak çalışan bir akademisyen olan Hugo Suolahti aday gösterildiler (Heikinheimo, Ilmari, Suomen elämäkerrasto (Finlandiya Biyografi Derlemesi), sf. 731, Helsinki: Werner Söderström Publications Ltd., 1955). Relander, Finlandiya Parlamentosu Başkanlığı ve Viipuri Eyaleti Valiliği görevlerinde bulunmuş olmasına rağmen, Ryti'yi karanlık bir aday olarak yenerek birçok politikacıyı şaşırttı. Ståhlberg, Ryti'yi ilkeli ve bencil olmayan bir siyasetçi olarak gördüğü için halefi olarak sessizce Ryti'yi tercih etmişti. Relander'in zaferi karşısında hayal kırıklığına uğramış ve kızlarından birine, Relander'in halefi olarak seçileceğini önceden bilseydi, ikinci bir dönem için aday olmayı düşünebileceğini söylemiştir (bkz. örneğin, Sakari Virkkunen, Finland's Presidents I / Suomen presidentit I. Helsinki: Otava Ltd., 1994, sf. 183-187 (Ståhlberg), sf. 10-17; Johannes Virolainen, Son Seçim Dönemi / Viimeinen vaalikausi. Helsinki: Otava Ltd., 1991; Raimo Salokangas, "The Independent Republic" (Itsenäinen tasavalta), pgs. 631-632 in Seppo Zetterberg et al., eds., Fin Tarihinin Küçük Devi / Suomen historian pikkujättiläinen. Helsinki: WSOY, 2003; Pentti Virrankoski, A History of Finland / Suomen historia, volumes 1&2. Helsinki: Fin Edebiyat Derneği (Suomalaisen kirjallisuuden seura), 2009, sf. 791-792).