French
Deutsch1952 Mısır Devrimi - Vikipedi
| 1952 Mısır Devrimi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Solda Muhammed Necib, sağda Hür Subaylar Hareketi'nin gerçek lideri Cemal Abdünnasır ile birlikte devrimin ikinci yılı kutlamalarında | |||||||||
| |||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
 Kral Faruk I Ahmet Necip el-Hilali |  Muhammed Necib Cemal Abdünnasır | ||||||||
| Güçler | |||||||||
| Mısır Krallığı | Hür Subaylar Hareketi | ||||||||
1952 Mısır Devrimi, 23 Temmuz Devrimi (Arapça: ثورة 23 يوليو 1952) veya bilinen adıyla Hür Subaylar Darbesi, 23 Temmuz 1952 tarihinde Mısır'da Hür Subaylar Hareketi tarafından gerçekleştirilen askerî darbe.
Darbe
[değiştir | kaynağı değiştir]
23 Temmuz 1952 tarihinde Hür Subaylar Hareketi, 1923 Anayasası adına hareket ettiklerini söyleyerek bir darbe gerçekleştirdi.[1] Hür Subaylar adına darbe bildirisini, gelecekte cumhurbaşkanı olacak olan Yarbay Enver Sedat okudu.[2]
Cemal Abdünnasır öncülüğünde kurulmuş ve bazı genç subayların katılımıyla büyümüş Hür Subaylar Hareketi'nin gerçekleştirdiği ve mevcut hükûmeti devirdiği ve kan dökmeden gerçekleştirdiği askerî darbedir. Halktan da destek sağlamak için prestijli bir general olan Muhammed Necib'i hareketin göstermelik olarak liderliğine getirmişlerdir. Devrimin başlangıçtaki amacı mevcut hükûmeti devirmekti ancak bunun ötesinde Mısır milliyetçiliği görüşüne sahip genç subaylar, sömürgecilik kalıntılarının tasfiyesini, Mısır'daki İngiliz varlığına ve nüfuzuna son verilmesini ve ülkenin bağımsızlığın gerçekten sağlanmasını amaçlamaktaydılar.
Darbenin ardından 26 Temmuz 1952'de Kral Faruk tahttan çekilmeye zorlandı ve İtalya'ya gitmesine müsaade edildi. Yerine 6 aylık oğlu Fuad, Kral II. Fuad olarak tahta geçirildi. Kundaktaki II. Fuad için Prens Muhammed Abdülmünim başkanlığında üçlü bir Kral Naipliği oluşturuldu. 1953 yılında monarşinin kaldırılması ve cumhuriyetin ilanı sonrasında devrimin göstermelik lideri General Muhammed Necib, Mısır Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı olmuştur.
Görevden ayrılması için oluşan baskıların ardından 1954 yılında istifa etmiştir. 1956 yılındaki anayasa referandumu ve cumhurbaşkanlığı plebisiti ile Hür Subaylar Hareketi'nin asıl lideri Cemal Abdünnasır resmen cumhurbaşkanı olmuş ve öldüğü 1970 yılına kadar bu görevi sürdürmüştür. Cemal Abdünnasır'dan sonra Mısır Cumhurbaşkanı olan Enver Sedat da Hür Subaylar içinden çıkmıştır. Böylece Mısır'ın 1952'den 1981'e kadar yönetimini Hür Subaylar Hareketi içinden gelen subaylar üstlenmiştir ve Mısır Cumhuriyeti'nin üç cumhurbaşkanını çıkarmıştır.
Hür Subaylar Devrimi olarak da anılan darbe sonrasında, özellikle Cemal Abdünnasır'ın liderliği döneminde 1970'e kadar süren dönemde Mısır dünya siyasetinin dikkat çeken ülkelerinden biri olmuştur. İç politikada 1953'te krallık yerine cumhuriyet ilan etmiş, toprak reformu gerçekleştirilmiş, kalkınmaya önem verilmiş, İngiliz varlığına son veren 1954 anlaşması imzalanmış, orduya ve bürokrasiye dayalı bir siyasal sistem kurulmuştur.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Radikal - Murat Yetkin - 'Genç Subaylar' hastalığı". 5 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2022.
- ^ İbrahim, Sammar. 'Profile: Anwar Al-Sadat' 25 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- ^ İşte Mısır ordusunun darbe tarihi! 6 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Akşam Gazetesi.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Uzun Devrim12 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. (İngilizce)
- Mısır devrimleri22 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Max Karkegi. (İngilizce)
- Mısır devrimi, 25 Ocak 2011. (İngilizce)
- Egyptian Royalty 12 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ahmed S. Kamel, Hassan Kamel Kelisli-Morali, Georges Soliman ve Magda Malek. (İngilizce)
