Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı - Vikipedi

Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının Himni
Türkçe: Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Marşı
 Azerbaycan SSC
Ulusal Marşı
GüfteSüleyman Rüstem,
Samed Vurgun,
Hüseyin Arif
BesteÜzeyir Hacıbeyov
Kabul tarihi1944
İptal tarihi1992
Ses örneği
noicon
Besteci Üzeyir Hacıbeyov

Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti marşı (Azerice: Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının Himni) Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1944-1992 yılları arasında kullandığı devlet marşı.

Hakkında

[değiştir | kaynağı değiştir]

Sovyet cumhuriyetlerinin kendi devlet marşlarının oluşturulma tarihi Tahran Konferansı'na dayanır. Dönemin ABD başkanı Franklin D. Roosevelt Birleşmiş Milletler yaratma fikrini ortaya koyduğunda Sovyetler Birliği yönetimi Sovyet nüfuzunu güçlendirme amacının bir yansıması olarak birlik cumhuriyetlerine kendi savunma ve dışişleri bakanlıkları oluşturmalarını, bununla birlikte ulusal bayrak, amblem ve marşlar oluşturarak tam teşekküllü devletlerin maksimum niteliklerinin verilmesine karar verdi.[1]

Marş, Azerbaycan Cumhuriyeti ulusal marşını da besteleyen Azeri besteci Üzeyir Hacıbeyov tarafından bestelendi.[2]

Marşın sözleri Süleyman Rüstem,Samed Vurgun ve Hüseyin Arif tarafından yazıldı fakat 1978 yılında Josef Stalin'den bahseden kısımları çıkartıldı.

Diğer Sovyetler Birliği marşlarında olduğu gibi bu marşta da Vladimir Lenin'i (eskiden Josef Stalin'i de), Ekim Devrimi'ni,Komünizm'i ve Sovyet Cumhuriyetlerinin dayanışmasını övmektedir. Azerbaycan Cumhuriyeti bağımsızlığını kazandıktan yeni marşın kabul edilmesine kadar olan sürede de bu marş kullanılmıştır.

1944—1978 yılları arası sözler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Kiril alfabesi Latin alfabesi Türkçe tercümesi
Азәрбајҹан - дүнја ҝөрмүш бу шәрәфли, шанлы дијар,
Вәтән ешги бабалардан галмыш әзиз бир јадиҝар,
Ганлы дөјүш мејданында биз јаратдыг ағ ҝүнләри -
Нәсилләрдән нәсилләрә јурдумузун шөһрәти вар.
Гој вар олсун Азәрбајҹан, Одлар јурду - Ана вәтән
Гоҹа Шәргә ҝүнәш доғур јурдумузун гүдрәтиндән.
Бајрағымыз сосиализмин гардаш елләр дүнјасыдыр,
Јаша вәтән! Халгымызын шәрәфисән, шөһрәтисән.
Устадымыз бөјүк Ленин - шанлы зәфәр бајрағымыз,
Рәһбәримиз Сталиндир - бизим һәјат нөврағымыз.
Ҝөзәл Бакы! Гүдрәтиндән илһам алыр Азәрбајҹан -
Азад елли, азад ҝүнлү доғма Совет торпағымыз.
Гој вар олсун Азәрбајҹан, Одлар јурду - Ана вәтән
Гоҹа шәргә ҝүнәш доғур јурдумузун гүдрәтиндән.
Бајрағымыз сосиализмин гардаш елләр дүнјасыдыр,
Јаша вәтән! Халгымызын шәрәфисән, шөһрәтисән.
Гардашымыз рус халгыдыр азадлығын бајрагдары,
Ганымызла сувармышыг бу достлуғу, бу илгары,
Јер үзүнүн шөһрәтидир шанлы Совет торпағымыз -
Бу торпагда чичәк ачды инсанлығын илк баһары...
Гој вар олсун Азәрбајҹан, Одлар јурду - Ана вәтән
Гоҹа шәргә ҝүнәш доғур јурдумузун гүдрәтиндән.
Бајрағымыз сосиализмин гардаш елләр дүнјасыдыр,
Јаша вәтән! Халгымызын шәрәфисән, шөһрәтисән.
Azərbaycan - dünya görmüş bu şərəfli, şanlı diyar,
Vətən eşqi babalardan qalmış əziz bir yadigar,
Qanlı döyüş meydanında biz yaratdıq ağ günləri -
Nəsillərdən nəsillərə yurdumuzun şöhrəti var.
Qoy var olsun Azərbaycan, Odlar yurdu - Ana vətən
Qoca Şərqə günəş doğur yurdumuzun qüdrətindən.
Bayrağımız sosializmin qardaş ellər dünyasıdır,
Yaşa vətən! Xalqımızın şərəfisən, şöhrətisən.
Ustadımız böyük Lenin - şanlı zəfər bayrağımız,
Rəhbərimiz Stalindir - bizim həyat növrağımız.
Gözəl Bakı! Qüdrətindən ilham alır Azərbaycan -
Azad elli, azad günlü doğma Sovet torpağımız.
Qoy var olsun Azərbaycan, Odlar yurdu - Ana vətən
Qoca şərqə günəş doğur yurdumuzun qüdrətindən.
Bayrağımız sosializmin qardaş ellər dünyasıdır,
Yaşa vətən! Xalqımızın şərəfisən, şöhrətisən.
Qardaşımız rus xalqıdır azadlığın bayraqdarı,
Qanımızla suvarmışıq bu dostluğu, bu ilqarı,
Yer üzünün şöhrətidir şanlı Sovet torpağımız -
Bu torpaqda çiçək açdı insanlığın ilk baharı...
Qoy var olsun Azərbaycan, Odlar yurdu - Ana vətən
Qoca şərqə günəş doğur yurdumuzun qüdrətindən.
Bayrağımız sosializmin qardaş ellər dünyasıdır,
Yaşa vətən! Xalqımızın şərəfisən, şöhrətisən.
Azerbaycan - dünya görmüş bu şerefli, şanlı diyar,
Vatan aşkı babalardan kalmış aziz bir yadigar,
Kanlı savaş meydanında biz yarattık ak günleri -
Nesillerden nesillere yurdumuzun şöhreti var.
Bırak var olsun Azerbaycan, Ateşler yurdu - Ana vatan
Koca Doğu'ya güneş doğar yurdumuzun kudretinden.
Bayrağımız sosyalizmin kardeş eller dünyasıdır,
Yaşa vatan! Halkımızın şerefisin, şöhretisin.
Üstadımız büyük Lenin - şanlı zafer bayrağımız,
Rehberimiz Stalin - bizim yaşam kaynağımız.
Güzel Bakü! Kudretinden ilham alır Azerbaycan -
Özgür elli, özgür günlü doğma Sovyet toprağımız.
Bırak var olsun Azerbaycan, Ateşler yurdu - Ana vatan
Koca Doğu'ya güneş doğar yurdumuzun kudretinden.
Bayrağımız sosyalizmin kardeş eller dünyasıdır,
Yaşa vatan! Halkımızın şerefisin, şöhretisin.
Kardeşimiz Rus halkıdır özgürlüğün bayraktarı,
Kanımızla sulamışız bu dostluğu, bu yemini,
Yeryüzünün şöhretidir şanlı Sovyet toprağımız -
Bu toprakta çiçek açtı insanlığın ilk baharı ...
Bırak var olsun Azerbaycan, Ateşler yurdu - Ana vatan
Koca Doğu'ya güneş doğar yurdumuzun kudretinden.
Bayrağımız sosyalizmin kardeş eller dünyasıdır,
Yaşa vatan! Halkımızın şerefisin, şöhretisin.

1978—1992 yılları arası sözler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Kiril alfabesi Latin alfabesi Türkçe tercümesi
Азәрбајҹан! Чичәкләнән Республика, шанлы дијар!
Гадир Совет елләриндә һәм азадсан, һәм бәхтијар.
Октјабрдан гүввәт алыб сән говушдун сәадәтә,
Алгыш олсун бу һүнәрә, алгыш олсун бу гүдрәтә!
Јолумуз Ленин јолудур, партијадыр рәһбәримиз,
Коммунизмин ҝүнәшилә нурланаҹаг сәһәримиз.
Биз ҝедирик ҝәләҹәјә галибләрин ҹәрҝәсиндә,
Јаша, јаша, Азәрбајҹан, бөјүк Совет өлкәсиндә!
Одлар јурду! Бу ағ ҝүнләр ел ҝүҹүнүн бәһрәсидир,
Гәһрәманлыг, бир дә һүнәр азад инсан һәвәсидир.
Нәсилләрдән нәсилләрә јадиҝардыр дәјанәтин,
Коммунизмә биз ҝедирик, сыра мөһкәм, аддым мәтин.
Јолумуз Ленин јолудур, партијадыр рәһбәримиз,
Коммунизмин ҝүнәшилә нурланаҹаг сәһәримиз.
Биз ҝедирик ҝәләҹәјә галибләрин ҹәрҝәсиндә,
Јаша, јаша, Азәрбајҹан, бөјүк Совет өлкәсиндә!
Рәшадәтли Рус халгыдыр достлуг, бирлик бајрагдары,
Мүгәддәсдир, сарсылмасдыр дост елләрин бу илгары.
Гардаш халглар бирлијиндән алдыг ҝүҹү, гүдрәти биз,
Гој вар олсун бу иттифаг - шанлы Совет Вәтәнимиз!
Јолумуз Ленин јолудур, партијадыр рәһбәримиз,
Коммунизмин ҝүнәшилә нурланаҹаг сәһәримиз.
Биз ҝедирик ҝәләҹәјә галибләрин ҹәрҝәсиндә,
Јаша, јаша, Азәрбајҹан, бөјүк Совет өлкәсиндә!
Azərbaycan! Çiçəklənən Respublika, şanlı diyar!
Qadir Sovet ellərində həm azadsan, həm bəxtiyar.
Oktyabrdan qüvvət alıb sən qovuşdun səadətə,
Alqış olsun bu hünərə, alqış olsun bu qüdrətə!
Yolumuz Lenin yoludur, partiyadır rəhbərimiz,
Kommunizmin günəşilə nurlanacaq səhərimiz.
Biz gedirik gələcəyə qaliblərin cərgəsində,
Yaşa, yaşa, Azərbaycan, böyük Sovet ölkəsində!
Odlar yurdu! Bu ağ günlər el gücünün bəhrəsidir,
Qəhrəmanlıq, bir də hünər azad insan həvəsidir.
Nəsillərdən nəsillərə yadigardır dəyanətin,
Kommunizmə biz gedirik, sıra möhkəm, addım mətin.
Yolumuz Lenin yoludur, partiyadır rəhbərimiz,
Kommunizmin günəşilə nurlanacaq səhərimiz.
Biz gedirik gələcəyə qaliblərin cərgəsində,
Yaşa, yaşa, Azərbaycan, böyük Sovet ölkəsində!
Rəşadətli Rus xalqıdır dostluq, birlik bayraqdarı,
Müqəddəsdir, sarsılmasdır dost ellərin bu ilqarı.
Qardaş xalqlar birliyindən aldıq gücü, qüdrəti biz,
Qoy var olsun bu ittifaq - şanlı Sovet Vətənimiz!
Yolumuz Lenin yoludur, partiyadır rəhbərimiz,
Kommunizmin günəşilə nurlanacaq səhərimiz.
Biz gedirik gələcəyə qaliblərin cərgəsində,
Yaşa, yaşa, Azərbaycan, böyük Sovet ölkəsində!
Azerbaycan! Çiçeklenen cumhuriyet, şanlı diyar!
Kadir Sovyet ellerinde hem özgürsün, hem bahtiyar.
Ekim'den kuvvet alıp sen kavuştun saadete,
Övgüler olsun bu hünere, övgüler olsun bu kudrete!
Yolumuz Lenin yoludur, partidir rehberimiz,
Komünizmin güneşiyle aydınlanacak yarınımız.
Biz gidiyoruz geleceğe, galiplerin ordusunda,
Yaşa, yaşa, Azerbaycan, büyük Sovyet ülkesinde!
Ateşler yurdu, bu ak günler el gücünün meyvesidir,
Kahramanlık, bir de hüner özgür insan hevesidir.
Nesillerden nesillere yadigardır dayanıklılığın,
Komünizme biz gidiyoruz, sıra sağlam, adım metin.
Yolumuz Lenin yoludur, partidir rehberimiz,
Komünizmin güneşiyle aydınlanacak yarınımız.
Biz gidiyoruz geleceğe, galiplerin ordusunda,
Yaşa, yaşa, Azerbaycan, büyük Sovyet ülkesinde!
Olgunlaşmış Rus halkıdır, dostluk birlik bayraktarı,
Mukaddestir, sarsılmazdır, dost ellerin bu öncü kuvveti.
Kardeş halklar birliğinden aldık gücü kudreti biz.
Bırak var olsun bu ittifak, şanlı Sovyet vatanımız!
Yolumuz Lenin yoludur, partidir rehberimiz,
Komünizmin güneşiyle aydınlanacak yarınımız.
Biz gidiyoruz geleceğe, galiplerin ordusunda,
Yaşa, yaşa, Azerbaycan, büyük Sovyet ülkesinde!

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Крапивин, Сергей (24 Ekim 2015). "Почему создание и утверждение Государственного гимна БССР растянулось на 11 лет" (Rusça). Tut.by. 26 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2020. 
  2. ^ Soviet Music and Society under Lenin and Stalin: The Baton and Sickle. Routledge. 2009. s. 264. ISBN 978-0415546201. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Azerbaycan_Sovyet_Sosyalist_Cumhuriyeti_ulusal_marşı&oldid=32726266" sayfasından alınmıştır