French
DeutschAzerbaycan Ulusal Marşı - Vikipedi
| Türkçe: Azerbaycan Ulusal Marşı | ||
|---|---|---|
 | ||
 AzerbaycanUlusal Marşı | ||
| Güfte | Ahmed Cevad veya Camo Bey Hacınski, 1919 | |
| Beste | Üzeyir Hacıbeyov | |
| Kabul tarihi | 1918, 1991 | |
| Ses örneği | ||
Azerbaycan Ulusal Marşı (Azerice: Azərbaycan himni), Azerbaycan'ın ulusal marşıdır. Güftesi Şair Ahmed Cevad, bestesi ise Üzeyir Hacıbeyov tarafından yapılmıştır.[1][2]
Hükûmet, 1920 yılında "Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet İlahisi Üzerine" kararnamesiyle birlikte marşı resmen kabul etti. 1992'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Azerbaycan hükûmeti Azərbaycan Marşı'nı milli marş olarak yeniden restore etti. Ayrıca marş, "Azerbaycan devletinin, bağımsızlığının ve birliğinin kutsal simgesi" olarak ilan edilmiştir.
2006 yılından bu yana Azerbaycan 5 manat banknotunun ön yüzünde milli marşın sözlerinden bir parça yer almaktadır. 2011 yılında, Azerbaycan'ın Sovyet yönetiminden bağımsızlığının 20. yılını kutlamak için marşın yazılı olduğu bir pul basıldı.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]1919'da Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla, yeni hükûmet milli marş, arma ve devlet mührü için halktan gelen sunumları kabul ettiğini duyurdu. Kazanan marşı sunan vatandaşa 15.000 ruble ödül verileceği açıklandı.[3]
Azerbaycanlı besteci Üzeyir Hacıbeyov iki marş yazdı. 1919'da bu eser Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti hükûmeti tarafından açıklanan ilk ödülü aldı.[4] İkinci marş ise "Azerbaycan Marşı" idi. Türk müzikolog Etem Üngör'e göre, "Azerbaycan'ın bağımsızlığını henüz kaybetmediği o yıllarda, marş derslerden önce askeri okullar tarafından söyleniyordu."[5]
1922'de Azərbaycan marşı'nın yerini Sovyet komünist marşı olan The Internationale aldı. 1944'te, II. Dünya Savaşı sırasında, The Internationale'in yerini yeni Sovyet milli marşı aldı ve Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı olarak ek bir marş yayınlandı. Besteci Aydın Azimov, perestroyka'nın getirdiği birkaç yıllık değişiklikleri takiben, 1989 yılında, tam bir senfoni ve koro ile marşın modern bir kaydını düzenledi. O Azərbaycan marşı, tanıtılmasından 70 yıl sonra Azerbaycan'da televizyon ve radyolarda yayınlandı.[3]
Sovyet sonrası restorasyon
[değiştir | kaynağı değiştir]Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından, 1992 baharında bağımsız Azerbaycan hükûmetinin liderleri, orijinal marşın Azerbaycan'ın marşı olarak geri getirilmesini önerdiler. Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi bunu 27 Mayıs 1992'de imzaladı.
Kasım 2018'de Milletvekili Tahir Karimli, marşın süresini kısaltmayı ve üzücü notaları kaldırmayı teklif etti. Ancak öneri toplumda oybirliğiyle kabul edilmedi.[6]
Sözleri
[değiştir | kaynağı değiştir](resmi) | Türkçe | ||
Azərbaycan! Azərbaycan! | Азәрбајҹан! Азәрбајҹан! | آذربایجان! آذربایجان! | Azerbaycan! Azerbaycan! |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ https://azerbaijan.az/portal/General/Symbols/stateSymbols_e.html 29 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The National Symbols of the Republic of Azerbaijan. Heydar Aliyev Foundation.
- ^ http://www.mfa.gov.az/files/file/12.pdf 14 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Azərbaycan Respublikasının Dövlət himni haqqında. mfa.gov.az.
- ^ a b "Azərbaycan :: Baş səhifə". azerbaijans.com. 8 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020.
- ^ Əliyev, Ilqar (2008). Azərbaycan Respublikasınn Dövlət Rəmzləri (in Azerbaijani). Baku: Nurlan.
- ^ Üzeyir bəy Hacıbəyov ensiklopediyası [The Encyclopedia of Uzeyir Hajibeyov] (in Azerbaijani). Baku. 1996. p. 21.
- ^ "Dövlət himni qalmaqalı və Tahir Kərimlinin sovet nostaljisinə cavab". Sputnik Azerbaijani (Azerice). 15 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020.
- ^ a b http://www.e-qanun.az/framework/7087 9 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. AZƏRBAYCAN MARŞI. Azərbaycan Respublikasının Dövlət himni haqqında. Retrieved 25 November 2017.
- ^ https://maxmuland.nethouse.ru/page/813236 23 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. АТРИБУТЫ АЗЕРБАЙДЖАНА. Сайт учителя начальных классов
Тагиевой Сарии Сахибовны города БАКУ. Maxmuland.nethouse.ru.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- YouTube - National Anthem of Azerbaijan 31 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Alt Yazılı Azərbaycan Ulusal Marşı Türkiye Türkçesi ve Azeri Türkçesi 5 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 Azerbaycan konuları | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|  | |||||||||||||
| Siyaset ve yönetim |
| |||||||||||||
| Coğrafya |
| |||||||||||||
| Ekonomi | ||||||||||||||
| Toplum |
| |||||||||||||
| Semboller | ||||||||||||||
