French
DeutschGribova Muharebesi (1912) - Vikipedi
| Gribova Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Birinci Balkan Savaşı | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Yunanistan Krallığı |  Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Konstantinos Sabuncakis | Esad Paşa | ||||||
| Güçler | |||||||
| Epir Ordusu | Yanya Kolordusu | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 4 ölü 40 yaralı[1] | 2si subay 122 ölü 5 i subay 125 yaralı[1] | ||||||
Gribova Muharebesi, Osmanlı Yanya Kolordusu ve Yunan Epir Ordusu arasındaki muharebelerden biridir. İki ordunun karşı karşıya geldiği ilk muharebe olan Komçiadis Muharebesi tam hedeflenen gibi olmasa da Osmanlı zaferi ile 23 Ekim günü sonuçlanmış ve Komçiadis geçidindeki Yunan ordusu birlikleri Arta (Narda)'ya kadar ötelenmiştir. Ancak Yunan Epir ordusu Gribova tepelerindeki yamaçları ellerinde tutmaktadır. Komçiadis muharebesinin zaferle sonuçlandığı anda Esad Paşa Gribova yamaçlarının alınması için birliklerine emir verir. Komçiadis muharebesindeki başarı ve zaferin nimetlerinden yararlanabilmek için bu mevziilerinde alınması elzemdir.
Muharebe
[değiştir | kaynağı değiştir]Esad Paşa'nın emri doğrultusunda Komçiadis'teki 23. Nizami Tümen 4 taburu ile birlikte[2] burada da önemli rol üstlenmektedir. 23 Ekim 1912'de alay ve redif birlikleri Gribova yamaçlarına saldırır. Başlangıçta Yunan ordusunun ön mevziilerini ele geçirip başarıda kazanırlar. Ancak yağan yağmur tırmanmayı engelleyecek hale varan çamur kaygan zemin ve subayların askerlerin disiplinsiz davranışları, ilgisiz kişilerin muharebeyi yönlendirmesi, emirlerin gece muharebelerinde en ince detayına kadar verilmemesi, emir ve komutada yaşanan sıkıntılar burada kendini gösterir.[3] Bunun yanında özellikle gecede taarruzun sürdüğü 24 Ekim günü tıpkı Sebeş Muharebesi'ndeki Avusturyalıların yaşadıkları gibi Osmanlının ileri hatta çatışan birlikleri yardım için gelen destek ve ikmal birliklerini Yunan Ordusu birliği sanıp arkadan kuşatıldıklarını düşünürler ve kendi birlikleri ile çatışmaya girerler. Yunanlar yine de bu durumu fark edemezler.[1][4] Ancak 10. Evzon taburu cephe hattına yetiştirirler ve gelen takviyelerle Osmanlı saldırısını püskürtürler Gribova muharebesi Osmanlı açısından büyük bir yenilgi ile biter.[2]
Sonuçları
[değiştir | kaynağı değiştir]Muharebe'de Osmanlı'nın kaybı Yunanlardan çok daha ağırdır ve bu kaybın en önemli nedenlerinden biri de Osmanlı birliklerinin yanlışlıkla Yunan askeri sanıp kendi askerleri ile girdiği çatışmadır.Muharebe sonrası Nizamiye Tümeni'nin gösterdiği düzensizlik ve ikmal erlerinin kaçışı, Yunanların Papas Köprüsü'nden taarruza başlaması, kolorduyu tehlike sokar. Neticede 24-25 Ekim 1912'de Esad Paşa birliklerini Beşpınar üzerinden kuzeyde Yanya yaķınındaki mevzilere çekerek eldeki yerleri savunmak, Komçiadis'teki kazanımlarını da terk etmek zorunda kalır.[3] Oluşan durum Yanya Kolordusu'nun denizden ikmalinde önemli bir yer olan Preveze limanınıda tehdit eder durumdadır. Nitekim 3 Kasım 1912'de Preveze'nin hemen yakınındaki Nikopolis antik şehri yakınındaki çatışmaların Yunanların denizden saldırıları ardından Preveze Epir ordusunun eline geçer.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ a b c Nizamoğlu, s.69
- ^ a b Erickson s.230
- ^ a b Savaş, s.77
- ^ Ayhan Demir-Yanya Kalesi Muharebeleri,url=https://www.batitrakya.org/yazar/ayhan-demir/yanya-kalesi-muharebeleri.html 9 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Erişim Tarihi:09.10.2021)
- Genel
- Erickson, Edward J. (2003). Defeat in Detail: The Ottoman Army in the Balkans, 1912–1913. Greenwood Publishing Group. ISBN 0-275-97888-5. 2 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2021.
- Savaş, Mustafa Talha (2019). Son Dönem Osmanlı Komutanlarından Mehmet Esad Bülkat Paşa (1862-1952) (PDF). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi). 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Ekim 2021.
- Nizamoğlu, Yüksel (2010). Vehip Paşa (Kaçı)'nın Hayatı ve Askeri Faaliyetleri (PDF). Istanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Doktora Tezi). 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Ekim 2021.