II. Âdil - Vikipedi

II. Adil Seyfeddin (Tam ismi: "Seyfeddin Melik Adil Ebu Bekir bin Nasireddîn Muhammed") (1216 - 1248) Sultan Kamil bin Adil'in oğlu ve vârisi olarak 1238-1239 döneminde Eyyubiler Mısır Sultanı olarak ve 1238-1239 döneminde Eyyubiler Suriye Sultanı olarak hükümdarlık yapmıştır.

II. Adil Seyfeddin Eyyubiler Mısır Sultanı ve Eyyubiler Suriye Sultanı olan babası Kamil bin Adil'in 8 Mart 1239'de ölümü ile her iki sultan unvanı ile 18 yaşında Eyyubiler tahtına geçti.^[1][2]

Fakat çok geçmeden Eyyubiler idaresi aleyhine ayaklanmalar Eyyubiler ülkesinin birçok köşesinde patlamaya başladı. Eyyubiler Humus Emiri Mucahid komşusu ama rakibi olan Hama Emiri'ne hücum edip yörel bir askeri çatışma başlattı. Şam'da iktidar mücadeleleri başladı. 1239 yılı başında baba bir anne ayrı kardeşi olan Salih Eyyub Şam'da idareyi eline aldı ve kendini Eyyubiler Suriye Sultanı ilan etti. Kahire'de II. Adil kendine uygun yandaşlarına ve kendinin eski kölemeni olan Memlüklulara önemli devlet görevleri vererek babasının diğer memluklu emirlerini kendine düşman yaptı. Durumunun gayet kötüye gittiğini anlayan II. Adil Eylül 1239'da Kahire'den kaçmak zorunda kaldı. Amcası olan Salih İsmail tarafından kovalanmaya başlandı. II. Adil, Kerek Emiri ve eski Suriye Sultanı olan ikinci dereceden kuzeni Nasır Davud tarafından yakalanıp tutuklandı.^[3]

Fakat çok geçmeden Kerek'te, iki kuzen olan II. Adil ve Nasır Davut anlaştılar. Nasır Davut II. Adil'i serbest bıraktı. İki kuzen birleşip II. Adil'in kardeşi Salih Eyyup İsmail aleyhinde birlikte hareket etmeye karar verdiler. Kerek Emiri olan Nasır Davud Şam'da eski görevi olan Eyyubiler Suriye Sultanlığını tekrar eline geçirmek istemekteydi. Diğer taraftan Eyyubiler Suriye Sultanı olan Salih Eyyub'un Mısır'da gözü olduğu ve Mısır'da bulunan hoşnutsuz olan Memlüklu emirleri ile bu amacına varmak için ilişkilere geçmiş olduğu ve kendine temsilciler gittiği bilinmekte idi.^[3]

Tam bu sırada Eyyubiler Suriye Sultanı olan Salih Eyyub Suriye ordusu ile Şam'dan Mısır'a gitme hedefiyle yürüyüşe başladı. II. Adil Mısır ordusu ile onun yolunu kesmek için Bilhayis'a gitti. Fakat orada ordugahta iken 31 Mayis 1340'ta II. Adil kendine karsı hoşnutsuz olan Memlüklular tarafından çadırında sarıldı ve yakalandı. Bu Memluklular Salih Eyyub'a haber salarak ona Mısır Sultanı olarak biat ettiklerini bildirdiler. Haziran 1240'ta Salih Eyyub ordusu ile bir zafer alayı ile Kahire'ye girdi. Kendine Suriye Sultanı unvanı yanında Eyyubiler Mısır Sultanı ve üst Eyyubiler sultanı gorevleri de verildi.^[2][3]

Bundan sonra II. Adil Kahire'de 6 yıl tutuklu kaldı ve 9 Şubat 1248'de tutuklu iken öldü.^[4]

Memlüklular tarafından Mayıs 1240'ta organize edilen bu komplo ve hükûmet darbesi bu tarihten sonra Mısır'ın idaresi hakkında geleceğe bir başlangıç kilometre taşı oldu. Sultan Salih Eyyub kendini tahta geçirenlerin Memlüklular olduğunu iyi bilerek kendine sadık büyük memluklu orduları ve emirleri grubu kurmaya özel dikkat verdi. Salih Eyyub'un oğlu ve vârisi olan Sultan Muazzam Turanşah memluklularının ülkede önemini azaltmaya çalışıp, yeni memluklu kölelerin Mısır'a getirilmesini kısıtlama ve Mısır'da mevcut memluklu sayısını azaltma için gayet sıkı adalet tedbirlerine başvurdu ve hatta birçok memlükluyu öldürtmeye başladı. Ama başarı sağlayamadı. Sonunda Memlüklular kendi karakterlerini uygun olan yeni bir Memlük Devleti kurup Eyyubiler hanedanını Mısır ve Suriye'den ekarte ettiler.^[3]

• II Sayf ad-Din Fransızca Vikipedi, "Al-Adil II Sayf ad-Din" maddesi^{[ölü/kırık bağlantı]} (Fransızca)

• İbn Kesîr, (Tr.Hz: Mehmet Keskin) (2000) Büyük İslam Tarihi - El Bidaye Ve´n-Nihaye 15 Cilt, İstanbul:Çağrı Yayınları c.13 . PDF
• Lane Poole, Stanley, (1894), The Mohammedan Dynasties, Londra:Constable and Co. (İngilizce)
• Humphreys, R. Stephen, (1977) From Saladin to the Mongols, the Ayyubids of Damascus 1193-1260 Albany: State Univ of New York ISBN 0873952634
• Grousset, Rene (1936) Histoire des Croisades et du royaume franc de Jérusalem Cilt III. 1188-1291 L'anarchie franque, 1936 Paris: Plon ISBN 978-2-262-02569-4 [2]27 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (Fransızca)
• Eyyûbîler Hanedanı soyağacı (Fransızca)