Yezîdî Soykırımı - Vikipedi

Irak ve Şam İslam Devleti'nin Yezîdî soykırımı
Irak İç Savaşı (2014-günümüz)
Yukarıdaki, soldaki ve sağdan görüntüler: Uluslararası Kurtarma Komitesi'nden destek alan Yezîdî mülteciler. ABD Sincar Değerlendirme Ekibi, Irak'ın Sinjar yakınlarında bulunan halk tarafından karşılanıyor. Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri tarafından insani yardım dağıtan Boeing C-17 Globemaster III tipi uçağıyla taşınan sular.
BölgeSincar
Tarih3 Ağustos 2014
HedefYezîdîler
Saldırı türü
Soykırım
ÖlüYaklaşık 5.000[1][2]
Yaralı4.200-10.800 arası kaçırılan ve yaralı kişi[3]
Örgüt(ler)Irak ve Şam İslam Devleti
Savunanlar PKK[4][5][6][7]
Sincar İttifakı
YPG[4][5][6]
YPJ
Şengal Direniş Birlikleri
Ezidi Kadın Birimleri
Ezidi Koruma Gücü

Yezidi Soykırımı (Yezidiler tarafından anılan ismiyle 73. Ferman),[8][not 1] Irak ve Şam İslam Devleti'nin (IŞİD veya İslam Devleti olarak da adlandırılır) Irak'taki Yezîdîlere yönelik 3 Ağustos 2014 tarihinde gerçekleştirmiş olduğu katliamlar silsilesi. Birleşmiş Milletler tarafından soykırım olarak kabul edilmiştir.[10][11][12] Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ndeki Yezîdî kadınlar ve küçük yaştaki kızlar IŞİD mensupları tarafından cinsel köleliğe zorlandı, erkekler sürgün edildi ve binlercesi topluca infaz edildi.[13] Birçoğu Sincar'de olmak üzere toplamda yaklaşık 5 bin kişinin öldürüldüğü 10 bine yakın kişinin ise esir düştüğü ifade edilmektedir. Soykırım 2014 yılında Peşmerge'nin IŞİD saldırıları sonucunda geri çekilmesinden sonra başlamıştır.[14][15][16][17]

IŞİD'in Yezîdîlere yönelik katliamı uluslararası toplumda geniş yer buldu ve tepki olarak ABD IŞİD’e yönelik hava saldırılarına başladı. Ek olarak ABD, İngiltere ve Avustralya, Sincar Dağları'na kaçmış olan Yezidilere uçaklarla acil yardımlar yaptı ve Yezîdîleri savunmaya giden Peşmerge, PKK ve YPG güçlerine silah desteği sağladı. IŞİD'in Yezidi nüfusuna yönelik eylemleri yaklaşık 500.000 mülteciye ve binlerce kişinin ölümüne veya kaçırılmasına sebep oldu.[18] Soykırımın etkileri özellikle Almanya'daki diğer Yezîdî topluluklarını da etkiledi.[19]

Kürdistan Bölgesel Hükümeti 2019 yılında 3 Ağustos gününü "Ezidi Soykırım Günü" ilan etti.[20]

  1. ^ Yezidi tarihinde kayda geçirilen 72 Yezîdî katliamı vardır, bu katliam 73. olarak anılır.[9]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "4 years ago: the genocide against the Yazidis in northern Iraq (August 3, 2014)". Gesellschaft für bedrohte Völker e.V. (GfbV) (İngilizce). 23 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2019. 
  2. ^ Spencer, Richard (14 Ekim 2014). "Isil carried out massacres and mass sexual enslavement of Yazidis, UN confirms" (İngilizce). ISSN 0307-1235. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2019. 
  3. ^ Cetorelli, Valeria (9 Mayıs 2017). "Mortality and kidnapping estimates for the Yazidi population in the area of Mount Sinjar, Iraq, in August 2014: A retrospective household survey". PLOS Medicine. 14 (5). ss. e1002297. doi:10.1371/journal.pmed.1002297. PMC 5423550 $2. PMID 28486492. 
  4. ^ a b Aris Roussinos (16 Ağustos 2014). "'Everywhere Around Is the Islamic State': On the Road in Iraq with YPG Fighters". VICE News. 29 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2019. 
  5. ^ a b Humeyra Pamuk (26 Ağustos 2014). "Smugglers and Kurdish militants help Iraq's Yazidis flee to Turkey". Reuters. 3 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2019. 
  6. ^ a b Tracey Shelton. "'If it wasn't for the Kurdish fighters, we would have died up there'". GlobalPost. 16 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2019. 
  7. ^ Ivan Watson and Greg Botelho, CNN (10 Ağustos 2014). "Yazidi survivor recalls horror of evading ISIS, death - CNN.com". CNN. 13 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2019. 
  8. ^ Baysal, Nurcan (2 Ağustos 2019). "73. Fermanın beşinci yılında Sincar: Ölü bir toprağa dönüşür mü?". Ahvalnews. 3 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2019. 
  9. ^ Loveday, Morris (3 Ağustos 2014). "Islamic State seizes town of Sinjar, pushing out Kurds and sending Yazidis fleeing" (İngilizce). The Wastington Post. 3 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2019. 
  10. ^ Elise Labott; Tal Kopan (17 Mart 2016). "John Kerry: ISIS responsible for genocide". CNN. 11 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2019. 
  11. ^ "UN accuses the "Islamic State" in the genocide of the Yazidis" (Rusça). BBC. 19 Mart 2015. 8 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2019. 
  12. ^ "The UN has blamed "Islamic State" in the genocide of the Yazidis". Radio Free Europe/Radio Liberty. 19 Mart 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2019. 
  13. ^ Callimachi, Rukmini (16 Ağustos 2018). "Turkish Airstrike in Iraqi Territory Kills a Kurdish Militant Leader". New York Times. 20 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2019. 
  14. ^ Arraf, Jane (7 Ağustos 2014). "Islamic State persecution of Yazidi minority amounts to genocide, UN says". The Christian Science Monitor. 8 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2019. 
  15. ^ Blair, David (6 Haziran 2015). "Isil's Yazidi 'mass conversion' video fails to hide brutal duress". The Telegraph. Londra. 23 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2019. 
  16. ^ Phillips, David L. (29 Kasım 2018). The Great Betrayal: How America Abandoned the Kurds and Lost the Middle East (İngilizce). Bloomsbury Publishing. ISBN 9781786735768. 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2019. 
  17. ^ Murad, Nadia (7 Kasım 2017). The Last Girl: My Story of Captivity, and My Fight Against the Islamic State (İngilizce). Crown/Archetype. ISBN 9781524760458. 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2019. 
  18. ^ "ISIS Terror: One Yazidi's Battle to Chronicle the Death of a People". MSNBC. 23 Kasım 2015. 5 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2019. 
  19. ^ Denkinger J.K., Windthorst P., El Sount C.R.-O., Blume M., Sedik H., Kizilhan J.I., Gibbons N., Pham P., Hillebrecht J., Ateia N., Nikendei C., Zipfel S., Junne F. (2017). "The 2014 Yazidi genocide and its effect on Yazidi diaspora". The Lancet. 390 (10106). s. 1946. doi:10.1016/S0140-6736(17)32701-0. PMID 29115224. 
  20. ^ "IKBY, 3 Ağustos'u 'Ezidi Soykırım Günü' ilan etti". İlerihaber. 3 Ağustos 2019. 4 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2019. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]