Jacopo Bassano - Vikipedi

Jacopo Bassano
Jacopo da Ponte, Otoportre 1525
Genel bilgiler
Doğum adıJacopo dal Ponte
Doğumyak. 1510
Bassano del Grappa, Venedik Cumhuriyeti, (Günümüzde İtalya)
Ölüm14 Şubat 1592
Bassano del Grappa, Venedik Cumhuriyeti, (Günümüzde İtalya)
Uyrukİtalyan
AlanıResim
Sanat eğitimiPaolo Veronese[1]
Katıldığı akımlarVenedik Ekolu
EtkilendikleriTitian[1]
EtkiledikleriLeandro Bassano
Francesco Bassano the Younger
Annibale Carracci
Diego Velázquez
Ünlü yapıtlarıEmmaus'da Aksam Yemegi (1538)
Misir'a Kacis(1542)
Isa Meryem ve Marta'nin Evinde
Isa'nin Vaftiz Edilmesi (1590)[2]

Jacopo Bassano (d. yak. 1510, Bassano del Grappa, Venedik Cumhuriyeti, (Günümüzde İtalya) – ö. 14 Şubat 1592, Bassano del Grappa, Venedik Cumhuriyeti, (Günümüzde İtalya)), İtalyan yağlı boya resim üzerinde isim yapmış bir ressam. Doğduğu, hayatının gayet büyük kısmında çalıştığı ve öldüğü şehir Bassano del Grappa olduğu icin "Bassano" lakabi ile anılmaktadır. Sanat eğitimini Paolo Veronese'nin çırağı ve öğrencisi olarak yapmıștır. En çok ilgi gosterdiği ve popüler tabloları peyzaj ve tür resmi tiptedir.[3] Jacopo Bassano ve kendini takip ederek ressam olan iki oğlu Leandro Bassano ve Genç Francesco Bassano Venedik'te çok sevilmiş ressam olmuşlardir ve bunun nedeni, eserleri için seçtikleri konuların basit kırsal hayatı göstermesidir. Jacopo Bassano ilk modern peyzaj ressami olarak nitelendirilmiştir.[1]

Yaşamı ve eserleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Jacopo da Ponte - Sheep and Lamb

Jacopo Bassano yaklaşık 1510'de Venedik'in 65 km kuzeyinde bulunan Bassano del Grappa adlı bir küçük şehir de doğdu. Asıl adı Jacopo de Ponte idi. Babası Yaşlı Francesca (yak.1475-1539) bir taşra şehri ressamı idi. Jacopo 1530'lu yıllarda Venedikli ressam olan Paolo Veronese'nin Venedik'te bulunan atölyesine çırak olarak girip onun yanında yetişti. Bu çıraklık yılları dışında Jacopo Bassano tüm sanat hayatını Bassano'da geçirdi.

Küçük bir şehirde çalışan ve hazırladığı eserleri Venedik Cumhuriyeti idaresinde ana karada bulunan kasaba ve küçük şehirlere hitap etmekle beraber Jacobo Bassano "küçük şehir sanatçısı" niteliğini taşımamaktadır. Jacobo Bassano sanat hayatı boyunca İtalya ve kuzey Avrupa'da ortaya çıkarılan resim sanatı gelişmelerini takip etmiş ve bunları kendi resimleri içinde yansıtmıştır. Hazırladığı portrelerde Lorenzo Lotto'nun geliştirdiği yeni portre öğelerini uygulamıştır. Parmagianino'nun çok tutulan gravür ve tahta baskısı eserlere getirdiği yenilikler Bassano'nın eserlerinde uygulandığı görülür. Albrecht Dürer, Raffaello Santi ve Parmıgianino gibi artistlerin yenilik getirdikleri peyzaj tabloları ve tür resim (veya günlük yaşam resimi) alanlarında Jacopo Bassano bu yenilikçiler yanında eserler vermiştir. 1534'te ise kendi kentine çok yakın olan Venedik'te gelişmekte olan Titian ve ekolünden ışık gölge (chiaroscuro) ve çok zengin hatta lüks renklendirme tekniklerini hazırladığı eserlerde uygulamaya başlamıştır. 1500'lu yılların ortalarında Venedik şehrinde ve etrafında bulunan Veneto bölgesinde büyük ün kazanıp şehrin ve bölgenin en etkili ressamlarından biri olduğu kabul edilmiştir.

Kompozisyonları için yeni sanat gelişmelerini hemen ve gayet ilgi çeker şekilde uygulayabilmesi kabiliyeti İtalya'da yüksek rönesans sonlarında gelişmeye başlayan maniyerist üslup ve akımına yaptığı büyük katkılarda da kendini gösterdi. Maniyerist akımın başında Raffaello Santi'nin gravürlerini gayet dikkatle incelemişti. 1540'li yıllarda hazırladığı eserler bu akımı uygulamaya çalışan deneysel eserler oldu. Bu eserlerde bulunan figürler doğal olamayan şekilde uzunlaştırılmıştı; bu figurlerin gösterilen tavır ve hareketleri de gayet gayritabii görünmektedir ama çok parlak olarak renklendirilmişlerdir. Bu deneysel uğraşlardan sonra sadece kendisine has ama yenilikleri de içeren ve çok popüler olarak seyircisi ile iletişime geçen özel bir resim yapma stili ortaya çıkarmıştır. Bu özel resim stilinin popülerliği ve ilgi çekiciliği temellerinde ışık/gölge kavramının gayet ustalıkla ve çekici şekilde kullanılması ve insan figürlerinin ve özellikle hayvan figürlerinin resimlerinde çok hayata yakın nitelikler taşımaları ile desteklenmektedirler. Jacopo Bassono eserlerinde yaşayıp çalıştığı küçük şehrin insanlarının basit yaşayışlarından; tarımsal işlerden ve doğanın yıl içinde ve yıl be yıl devamlı gösterdiği değişikliklerden ilham aldığı açıktır. Maniyerist üslup ve akımın genel karakterleri olan enerji, çok fazla hatta ifrata varan hareketler ve gayet sıkıştırılmış mekan boşluklarına Jacopo Bassano eserlerinde realizm ve gayet sadelik niteliklerini de eklemiştir. Eserlerini hazırlamakta iken gösterdiği gayet mütevazı ve göze çarpmayan hareketleri dolayısıyla kendine poz verenlerin ressamın orada bulunduğunu hissetmeleri ve gayet realist olarak ona poz verdikleri iddia edilmektedir.

Yıllar geçtikçe tablolarında dinsel ve filozofik konuları işleyip bunları peyzaj ve tur resimler hazırlamak için bahane olarak kullanmaya başladı. Hazırladığı tabloların içerikleri daha dramatik olmaya başladı ve tablo ebatları da gittikçe büyüdü. 1550'li yıllardan 1592'de hayatının sonuna kadar bir seri gittikçe büyük ebatlı kilise sunak tabloları hazırladı; bu tablolar tarih sırası ile Bassano, Treviso, Padova ve Belluno'daki büyük kilise ve katedrallerde bulunmaktadır.

Eserlerinin İncil'den gelen temaları sanki kırsal resim tur sahneleri gibiymiş gibi resmedip bunun için model olarak gerçekten yaşamış kişileri ve gerçek hayvanları kullanmıştır. Böylelikle ortaya çıkardığı tablolarda ele aldığı estetik hedef gayet iyi bilinen dinsel konular içeriği olmaktan çıkmakta ve sanatsal natürmort veya peyzaj elemanları daha üste gelmektedir. 1560'li yıllarda hazırladığı eserlerde ise ışık ve karanlık elemanlarının yeni şekilde kullanmaları için deneyimler yapılmakta olduğu görülmektedir. Bu deneyimlerin sonucu ortaya çıkan eserlerde, Venedikli ressam Tintöretto'nın eserlerinde olduğu gibi, yanardoner tablo renklendirmesi tekniğine çok benzer eserler vermiştir.

Bassono geliştirdiği tablo ressamlığı stilini ressam olan dört oğluna da (Genç Francesco (1549-92), Gerolamo (1566-1621), Giovanni Battista (1553-1613) ve Leandro (1557-1622)) öğretmiş ve bunlar da babalarının eserlerine benzer eserler vermişlerdir. Bunlardan özellikle Genç Francesko (babasının ölümünden önce pencereden kendini atarak intihar etmiştir) ve Leonardo Venedik şehrinde bizzat çalışarak o şehrin sanatsever ve sanat eserleri satın alan zümreleri içinde gök iyi isim yapmışlar ve eserleri Venedik'te beğendirip gösterilmişlerdir. Diğer taraftan Jacopo (ve onu takiben onun dört oğlu) Bassano'da dedelerinin atölyesini geliştirmişler ve Bassano şehrinin sanki sanat üreten bir merkez olmasına neden olmuşlardır ve bu atölyede 18. yüzyıllın içlerine kadar sanat eseri hazırlanmaya devam edilmiştir. Bu yetenekli ailenin fertlerinin resim eserleri Bassano'daki "Müseo Civico"'da çok geniş şekilde hala sergilenmektedir.

Müzeler ve güzel sanatlar galerilerinde sergilenen seçilmiş eserleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Eser Hazirlama tarihi Muze veya galeri Resim
Son Akşam Yemeği
yağlı boya 168 × 270 cm
1546 Galeria Borghese, Roma
Bebek Isa'ya Üç Magus[4]
olej na desce 92.3 x 117.5 cm
1560-1565 Kunsthistorisches Museum Viyana
Aziz Hierenomus
yağlı boya 119 x 154 cm
yak.. 1560 Gallerie dell'Accademia, Venedik
Vaftizci Yahya'nin Idami
yağlı boya, 132 × 127 cm
XVI. yy. 2. yarısı Statens Museum for Kunst, Kopenhag
Üç Kralin Tapinmasi
yağlı boya 183 × 236 cm
XVI. yy. 2. yarısı National Gallery of Scotland, Edinburg
Nuh'un Gemisi Yapimi
yağlı boya
XVI. yy. 2. yarısı Musée des Beaux-Arts, Marsilya
Pastoral Goruntu
yağlı boya 138,5 × 127,5 cm
XVI. yy. 2. yarısı Louvre Muzesi
Judas ve Tamara
yağlı boya
XVI. yy. 2. yarısı Musée Fabre, Montpellier
Mousa'nin Kayalardan Su Cikartmasi
yağlı boya 102 × 121 cm
XVI. yy. 2. yarısı Louvre Müzesi
Isa'nin Emaus'da Aksam yemegi
yağlı boya 102x144 cm
1537 - 1538 Cittadella
Pastoral Goruntu
yağlı boya 134 x 188 cm
1580-1590 Sao Paulo Museum of Art, São Paulo
Nuh'un Kurban Adaması
yağlı boya
1574 Staatliche Schlösser und Gärten, Potsdam-Sanssouci
  1. ^ a b c Berenson, Bernard (1894). The Venetian Painters of the Renaissance with an Index to their Works. New York: G.P. Putnam's Sons. 
  2. ^ Christiansen, Keith. "Jacopo dal Ponte, called Bassano (ca. 1510–1592)". Heilbrunn Timeline of Art History. The Metropolitan Museum of Art. 30 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2012. 
  3. ^ "Bassano, Jacopo". Rijksbureau voor Kunsthistorische Dokumentatie. Erişim tarihi: 5 Nisan 2012. [ölü/kırık bağlantı]
  4. ^ "Web Gallery of Art, image collection, virtual museum, searchable database of European fine arts (1000-1850)". 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2022. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]