Karanlık bulutsu - Vikipedi

Karanlık Bulutsu, soğurma bulutsuları olarak da anılan bu yıldızlararası bulutlar, koyu renkli gaz ve toz topluluklarıdır ve sıklıkla içlerinde oluşmakta olan yıldızları barındırmaktadırlar. Karanlık bulutsular, parlak bir bulutsunun bir kısmını örttüklerinde (örneğin Atbaşı Bulutsusu) veya arka plandaki yıldızları örttüklerinde (örneğin Kömür Çuvalı Bulutsusu) görülebilirler.

Işığın körlenmesi, büyük moleküler bulutların çok soğuk ve çok yoğun parçalarında yıldızlararası toza sebep olur. Kümeler ve karanlık bulutsuların büyük bileşimleri, dev moleküler bulutlarla ilişkilidir. Soyutlanmış küçük karanlık bulutsular, Bart damlacıkları olarak bilinir.

Karanlık Bulutsu Bölgeleri

En meşhur karanlık bulutsulardan, Atbaşı Bulutsusu.

Aşağıda, 2000 ışıkyılı içerisindeki birçok karanlık bulutsu bölgesinin, gökada düzlemi üzerinde gösterildiği bir tablo ve tıklanabilir harita bulunmaktadır. Harita, Dutra ve Bica'nın listelediği 742 karanlık bulutsunun konumlarını göstermektedir. Ayrıca, birkaç parlak bulutsu da haritada işaretlenmiştir. Bu karanlık bulutsular, Avcı Kolu'nun Dünya'ya yakın kısımlarında önemli yıldız oluşum bölgeleridir. Örneğin meşhur Ülker yıldız kümesi, Boğa Takımyıldızı'ndaki karanlık bulutların arasında oluşan sıcak, genç yıldızlardan meydana gelmiştir.

**Önemli Karanlık Bulutsu Bölgeleri**
Adı	S.A. (J2000)	D.A. (J2000)	Gökada boylamı (°)	Gökada enlemi (°)	Uzaklık (Iy)
Koç	03^sa 00^d	+19° 50′	160	-34	330
Kahraman	03^sa 52^d	+33° 20′	161	-16	1150
Boğa	03^sa 00^d	+19° 05′	160	-34	330
Avcı	03^sa 00^d	+19° 05′	204	-12	1500
Pupa	07^sa 39^d	-44° 90′	258	-11	1500
Pupa	08^sa 21^d	-36° 60′	255	0	1400
Yelken	08^sa 27^d	-50° 40′	267	-7	1000
Kömür Çuvalı Bulutsusu	12^sa 25^d	-63° 70′	300	-1	520
Sinek	12^sa 28^d	-70° 80′	301	-8	490
Bukalemun	12^sa 34^d	-77° 80′	302	-15	590
Kurt	15^sa 45^d	-34° 50′	339	+16	460
Kurt	16^sa 01^d	-39° 70′	338	+10	470
Yılancı	16^sa 31^d	-22° 90′	355	+17	520
Yılancı	16^sa 50^d	-14° 20′	5	+19	520
Akrep	17^sa 11^d	-39° 80′	347	0	490
Yılancı	17^sa 22^d	-24° 30′	1	+7	520
Kalkan	18^sa 33^d	-06° 60′	25	+1	650
Güneytacı	19^sa 14^d	-36° 70′	1	-20	520
Kartal	19^sa 19^d	+11° 10′	46	-1	1000
Tilkicik	19^sa 22^d	+23° 20′	57	+4	650
Kral	20^sa 42^d	+58° 60′	95	+10	1400
Kral	20^sa 56^d	+67° 20′	103	+14	1000

Tıklanabilir harita

1000 ışık yılı karanlık bulutsu bölgeleri (bilgi için isimlere tıklayınız)

Önemli molekül bulutları

Aşağıdaki harita, önemli molekül bulutlarının Samanyolu düzlemi boyunca nerelerde bulunabileceğini göstermektedir.

En meşhur karanlık bulutsular

En meşhur karanlık bulutsuların bir listesi aşağıda verilmiştir.

**En meşhur karanlık bulutsular**
Barnard belirtmesi	Yaygın adı	S.A. (J2000)	D.A. (J2000)	Gökada boylamı (°)	Gökada enlemi (°)	Büyüklük (yaydakika)	Uzaklık (Iy)	Ty
B33	Atbaşı Bulutsusu	05^sa 40.90^d	-02° 28′	207,0	-16,8	6'x4'	1400	Avcı
-	Kömür Çuvalı Bulutsusu	12^sa 53^d	-63° 00′	303,1	-0,1	400'x300'	500	Güneyhaçı
B42	Rho Ophiuchi	16^sa 25.5^d	-23° 26′	353,7	+17,7	30'x30'	500	Yılancı
B65/6/7	Pipo (sap) Bulutsusu	17^sa 20^d	-26° 54′	358,6	+5,9	300'x60'	500	Yılancı
B72	Yılan Bulutsusu	17^sa 23.60^d	-23° 37′	1,8	+7,0	30'x30'	600	Yılancı
B78	Pipo (çanak) Bulutsusu	17^sa 32.70^d	-25° 36′	1,3	+4,2	200'x140'	500	Yılancı
B86	Mürekkep Lekesi Bulutsusu^[1]	18^sa 03^d	-27° 52′	2,9	-2,8	5'x3'	?	Yay
B87	Papağan Başı Bulutsusu^[2]	18^sa 04.20^d	-32° 30′	358,9	-5,2	12'x12'	1000	Yay
B92		18^sa 15.60^d	-18° 14′	12,7	-0,6	15'x15'	650	Yay
B133		19^sa 06.20^d	-06° 54′	28,5	-6,4	10'x5'	1000	Kartal
B143	E Bulutsusu	19^sa 41.40^d	+11° 00′	48,5	-5,9	30'x30'	?	Kartal
B348/9	Kuzey Kömür Çuvalı Bulutsusu	20^sa 34.40^d	+42° 06′	81,0	+1,1	240'x240'	?	Kuğu
B352		20^sa 57.20^d	+45° 54′	86,5	+0,3	15'x3'	1900	Kuğu
B168		21^sa 53.40^d	+47° 16′	94,40	-5,5	100'x10'	?	Kuğu

Ayrıca bakınız

Karanlık bulutsular listesi

Notlar

Harita ve bilgiler: Atlas of the Universe 8 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Richard Powell

^ "The Ink Spot (Dark Nebula)". Dominic Ford - In-The-Sky.org. 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021.
^ "The Parrot's Head Nebula (Dark Nebula)". Dominic Ford - In-The-Sky.org. 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021.

[ford-1] "The Ink Spot (Dark Nebula)". Dominic Ford - In-The-Sky.org. 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021.

[ford-2-2] "The Parrot's Head Nebula (Dark Nebula)". Dominic Ford - In-The-Sky.org. 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021.

[1]

[2]

g t d Bulutsular
Görünür bulutsu	Karanlık bulutsu Dağınık bulutsu Salma bulutsusu Gezegenimsi bulutsu Süpernova kalıntısı Nova kalıntısı H II bölgesi Yansı bulutsusu Değişen bulutsu Ön gezegenimsi bulutsu
Ön-yıldız bulutsuları	Dev moleküler bulut Bart damlacığı Buharlaşan gaz kürecikleri Güneş bulutsusu
Yıldız bulutsusu	Nova kalıntısı Ön gezegenimsi bulutsu Wolf-Rayet bulutsusu Bütünleşmiş Değişen Bulutsu
Yıldız-sonrası bulutsular	Gezegenimsi bulutsu Süpernova kalıntısı Atarca rüzgarı bulutsusu Süper kabuk
Bulutlar	Yıldızlararası bulut Moleküler bulut Kızılötesi sirrus Yüksek hızlı bulut H I bölgesi
Morfoloji	Çift kutuplu bulutsu Fırıldak bulutsusu
Galaksiler arası lekeler	Lyman-alfa lekesi
listeler	Dağınık En büyük bulutsular Gezegenimsi (PNe) Ön gezegenimsi (PPNe) Süpernova kalıntıları (SNR)
Kategori Commons