Matheos - Vikipedi
Matheos Kantakuzinos Ματθαίος Ασάνης Καντακουζηνός | |||||
---|---|---|---|---|---|
Bizans imparatoru | |||||
Hüküm süresi | 1353–1357 1353-1357 : V. İoannis'la birlikte 1353-1354 VI. İoannis'la birlikte | ||||
Taç giymesi | 1353 | ||||
Önce gelen | V. İoannis ve VI. İoannis | ||||
Sonra gelen | V. İoannis | ||||
Doğum | y.1325 Konstantinopolis | ||||
Ölüm | 1383 veya 1391 Mora | ||||
Eş(ler)i | İrini Paleologina | ||||
Çocuk(lar)ı | İoannis Kantakuzinos Dimitrios Kantakuzinos Theodora Kantakuzini Eleni Kantakuzini Maria Kantakuzini | ||||
| |||||
Hanedan | Paleologos Hanedanı | ||||
Babası | VI. İoannis | ||||
Annesi | İrini Asanina |
Matheos Asanis Kantakuzinos (Yunan: Ματθαίος Ασάνης Καντακουζηνός Matthaios Asanēs Kantakouzēnos; y. 1325 - 1383 veya 1391), 1353 ile 1357 arasında Bizans imparatoru olmuştur.
Yaşam öyküsü
[değiştir | kaynağı değiştir]Matheos Kantakuzinos, Bizans imparatoru VI. İoannis ile İrini Asanina'nın oğludur. Babası olan VI. İoannis Kantakuzinos'un V. İoannis ile olan rekabetinin yeniden kızışmaya başladığı bir dönemde babasına büyük yardımda bulunmuş ve buna karşılık babası tarafından Trakya'nın büyük bir kısmını Edirne'den yarı bağımsız olarak idare etme imtiyazı verilmiştir. 1353'te ise babası tarafından ortak imparator ilan edilmiştir. Ancak bu, Paleologos hanedanına sadık olan ve bu kararı ülkede iktidarın geleceğinin bu sülalenin Kantakuzinos dalının mensuplarının eline geçeceği gibi gören büyük bir halk kitlesi ve idareciler arasında hoşnutsuzluk yaratmıştır.
1354'te bir saray komplosu hazırlanmış ve o yıl sonunda ortak imparator görevi yapan V. İoannis yine kıdemli imparator olduğunu ilanla Konstantinopolis üzerine yürümüş ve Konstantinopolis'e halk alkışları arasında girmiştir. 1 Aralık'ta iki ortak imparator arasında bir anlaşma yapılmış. Buna göre Matheos Kantakuzinos bir ortak imparator olarak Trakya içindeki daha önce idare ettiği arazileri elinde tutması ve Edirne'de yarı-bağımsız olarak hükümdarlığa devam etmesi önerilmiştir.
Babası VI. İoannis bu anlaşmayı uygun görmemiş ve tahtından feragat ederek bir manastıra girmiştir. Babasının tahttan ayrılmasına rağmen Matheos Kantakuzinos kendini korumaya imkân bulmuş ve ortak imparator unvanı ile Edirne'den Trakya'nın bir kısmını idareye devam etmiştir. Buradan Sırplara karşı birkaç başarılı hücumlarda bulunmuştur. 1360'taki Sırplara karşı seferinde başarı kazanmış görülmekte iken kullandığı Türk asıllı paralı askerlerin ordusunu terk etmesi üzerine sonuç alamamıştır.
Matheosve karısı Şubat 1356'da Sırp orduları tarafından esir alınmışlardır. Sırplar tarafından Aralık 1357'de V. İoannis'a teslim edilmelerine kadar esaret altında kalmışlardır. Matheos Kantakuzinos ortak imparatorluk tahtından indirilmiştir.
Böylece Ortak imparatorluk görevinden ayrıldıktan sonra Matheos Kantakuzinos 1361'de kardeşi Manuil Kantakuzinos'in hükümdarı olduğu Mora Despotluğu'na kaçmıştır. 1380 ile 1382 arasında kardeşi öldüğünde yeni despot seçilip Mora'ya gelinceye kadar Mora Despotu olarak yine tarih sahnesine çıkmıştır. Mora'da iktidar Kantakuzinos sülalesinden Palealogos hanedanı mensuplarına geçmesi nedeniyle 1383'te oğlu I. Dimitrios Kantakuzinos lehine despotluk görevinden feragat etmiştir.
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Matheos Kantakuzinos, Bizans imparatoru II. Andronikos ile Montferratlı İrini çiftinin büyük torunu olan İrini Paleologina ile evlenmiştir. İsimleri bilinen çocukları şunlardır:
- İoannis Kantakuzinos: despot
- I. Dimitrios Kantakuzinos, sebastokratōr
- Theodora Kantakuzini
- Eleni Kantakuzini: Salona Kontu Luis Fadrique ile evli.
- Maria Kantakuzini: İoannis Laskaris Kaloferos ile evli.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ostrogorsky, Georg (çev. Fikret Işıltan), (1999 5. Baskı) Bizans Devleti Tarihi, Ankara: Türkiye Tarih Kurumu ISBN 975-16-0348-X (Orijinal 1. Baskı: 1940)
- Gregory, Timothy E. (çev. Esra Ermert), (2008), Bizans Tarihi, İstanbul:Yapı Kredi Yayınları ISBN 978-975-08-1507-2
- Norwich, John Julius (1991). Byzantium: The Decline and Fall (İngilizce). Londra: Penguin. s. 156-182. ISBN 0-14-011447-5.
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: V. İoannis ve VI. İoannis | Bizans imparatoru 1353 – 1357 1353-1357 : V. İoannis ile 1353 - 354 VI. İoannis ile | Sonra gelen: V. İoannis |