Porsche 911 - Vikipedi
Porsche 911 | |
---|---|
Berlin'de Volkswagen Group'da sergilenen 1 milyonuncu Porsche 911 | |
Genel Bakış | |
Üretici | Porsche AG |
Üretim | Stuttgart, Almanya |
Üretim yıl(lar)ı | 1963-günümüze |
Halefi | Porsche 356 |
Gövde ve Şasi | |
Sınıf | Spor otomobil |
Karoser | 2 kapılı coupé 2 kapılı cabriolet 2 kapılı targa |
Benzerleri | Porsche Carrera GT Porsche Boxster Porsche 911 GT1 Porsche 911 GT2 Porsche 911 GT3 Porsche 912 Porsche 959 Ruf RGT |
Porsche 911, Alman otomobil üreticisi Porsche tarafından 40 yıldan uzun bir süredir üretilen yüksek performanslı spor otomobil serisi. Bu ünlü, farklı ve dayanıklı modeller ilk üretildiği 1964[1] yılından sonra sürekli bir gelişim içinde olmuştur. İlk modelden itibaren tüm araçlar arkadan motorlu, arkadan itişli (1989'dan sonra 4 çeker modeller yapılmıştır), 2+2 gövde stilinde, hava soğutmalı (1999'da 996 kasasından sonra su soğutma) boksör motorludur.
İlk modelinden itibaren 911'ler sürekli fabrika takımı veya yarış takımları tarafından modifiye edilerek pist yarışları, ralliler ve diğer yarış organizasyonlarında kullanılmış, toplam yarış galibiyeti sayısı ele alınınca da çoğu zaman tüm zamanların en başarılı yarış aracı olarak nitelenmişlerdir.
Porsche 911, Ford Model T, Mini, Citroën DS ve Volkswagen Beetle'dan sonra en çok ödül kazanan otomobil modelidir.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Seri harfleri (A, B, C, vs.); Porsche tarafından model yılını ve kasa tipini belirtmek için kullanılmıştır. Yeni model yılını belirtmek için bazen seri harfi değiştirilmiştir. Örneğin ilk 911 modelleri A serisi, ilk 993 modelleri ise R serisi olarak adlandırılmıştır.
Bu maddede modeller, Porsche'nin fabrika içi adlandırmalarına göre adlandırılmıştır (911, 964, 993, 996, 997, 991, 992); ancak tüm modeller 911 adı altında satılmıştır. "Carrera", "GT3", "Turbo" gibi ibareler modelin alt özelliklerine dayalıdır; ancak tüm araçlar 911 serisidir.
911 Model Serisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Porsche 911 tarihi | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Model | 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 2000 | 2010 | 2020 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | |||
911 | Klasik 911 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
G, H, I, J ve 911 SC | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
964 | 964 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
993 | 993 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
996 | 996 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
997 | 997 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
991 | 991 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
992 | 992 | ... |
Hava Soğutmalı Motorlar (1964–1998)
[değiştir | kaynağı değiştir]911 Serisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Otomobil Modeli | |
---|---|
Genel Bakış | |
Üretici | Porsche |
Üretim yıl(lar)ı | 1964–1989 |
Montaj | 911 |
Gövde ve Şasi | |
Karoser | 2 kapılı Coupe 2 kapılı Targa (1966-89) 2 kapılı Convertible (1982-89) |
Teknik Özellikler | |
Motor | 2.0 L flat-6, 110-170 hp (DIN) 2.2 L flat-6, 125-180 hp (DIN) 2.35 L flat-6, 130-190 hp (DIN) 2.7 L flat-6, 150-210 hp (DIN) 3.0 L flat-6, 180-204 hp (DIN) 3.0 L Turbo-flat-6, 260 hp (DIN) 3.2 L flat-6, 217-231 hp (DIN) 3.3 L Turbo-flat-6, 300 hp (DIN) |
Porsche 911, ilk Porsche modeli ve Volkswagen Beettle'ın daha sportif hali olan 356 serisinin yerine; daha büyük, konforlu ve güçlü bir araç koymak amacıyla tasarlanmıştır. Eylül 1963 Frankfurt Otomobil Fuarı'nda ilk kez basın tanıtımı yapılmıştır.[2][3]
İlk tanıtımda model ismi, aynı zamanda fabrikadaki tasarım sürecinde kod adı da olan Porsche 901'dir. Ancak Ekim 1963'te Paris Otomobil Fuarı'nda Peugeot, ortasında sıfır bulunan üç rakamlı otomobil isimlerinin Fransa'da telif haklarının kendilerine ait olduğunu belirten bir mektupla bu ismi protesto edince, üretim başlamadan hemen önce model adı 911 olarak değiştirilmiştir.[4] İlk 911'ler 1964 yılında satışa sunulmuş, ilk müşteri teslimatı 27 Ekim 1964'te gerçekleşmiştir.[5]
911 2.0-litre / O, A ve B serileri (1964–1969)
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk 911 modelleri, 356 modellerine benzer olarak arkaya monte edilmiş, hava soğutmalı, 6 silindirli 1991cc hacminde boksör motorlara sahipti.[6] Bu motor başarılı yarış modeli 804'ten alınmış, sekiz silindirin ikisi iptal edilerek yeni araca uyarlanmıştı.[7]
80mm çap (bore), 66mm hareket mesafesine (strok) sahip motor, 9.1:1 sıkıştırma oranı ve iki adet üç boğazlı 40PI Solex karbüratörü ile 6100 devir/dakikada 130 bhp güç üretmekteydi. Motor genel itibarıyla alüminyumdan üretilmiş; ancak aşınma sorunu yaşayacak yerlerde sert demir silindir duvarları ve çelik bağlantı çubukları kullanılmıştı. Motor gücünü 5 ileri oranlı manuel "Tip 901" şanzıman ile iletmekteydi. 0–100 km/saat hızlanmasını dönemine göre spor otomobil sayılmasına yetecek bir zaman olan 11 saniyede tamamlıyordu.[7]
Araç genel olarak Ferdinand "Ferry" Porsche'nin oğlu Ferdinand Alexander Porsche tarafından tasarlanmıştır. Porsche şasi departmanı müdürü Erwin Komenda da dizayna katılmıştır. Çelik plâtform şasi ve ön süspansiyon, kaput altında geniş bagaj hacmi ve kabinde yolculara alan sağlamak için özel olarak tasarlanmıştır. Bu fikir, uzunlamasına yerleştirilmiş burulma çubukları ve teleskobik damperli ince McPherson süspansiyon sistemi sayesinde başarılmıştır. Arkada transvers burulma çubukları, yarı hareketli kollara bağlı süspansiyon sayesinde yol tutuş başarılı hale getirilmiştir.[7] Araç dört koltukluydu; ancak arka koltukların ufaklığı ve diz ile baş mesafelerinin kısalığı yüzünden arka koltuklar kullanışlı değildi. Bu yüzden dört kişilik yerine 2+2 kişilik olarak tanıtılmıştır, +2 ancak acil durumlarda kullanılacak yolcu kapasitesini belirtir.[8]
356 serisi 1965 yılında üretim hayatının sonuna gelmişti; ancak özellikle ABD'de 4 silindirli bir araç için pazar bulunduğunu düşünen Porsche, 911 şasisini ve 356 serisinin 1600cc'lik 90 HP (66 kW) dört silindirli motorunu kullanarak 911'e kıyasla daha ucuz olan Porsche 912'yi tasarlamıştır.[9][10]
1966 yılında Porsche, daha güçlü olan 911S'i tanıttı ve 1967'de satışa sundu. Aracın motorundan yeterince memnun olmayan Porsche, Solex karbüratörleri iki adet üç boğazlı Weber 40 IDA ile değiştirdi. Bu değişimin sebebi Solex'lerin 2500 ile 3000 devir arasında tepkisiz kalmasıydı.[11] Bu konuya çok önem verilmesi sebebiyle Weber karbüratörler ve yeni motor dikkatle gözden geçirildi. Sıkıştırma oranı 9.1:1'den 9.8:1'e çıkartıldı. 1991 cc hacmi değiştirilmeyen Tip 901/02 motorundaki bu oynamalar neticesinde güç 6600 d/da'da 160 BHP'ye yükseldi. Bu dönemde ortadan motorlu yarış modelleri olan Porsche 904 ve Porsche 906, 210 HP (154 kW) güç üretmekteydi.[12] Diğer değişiklikler ayarlanabilir Koni amortisörler, dört tekerde hava soğutmalı disk frenler, daha büyük bir yatma önleyici çubuk (anti-roll bar), beş kollu Fuchs alaşım jantlar ve daha etkili bir egzoz sistemi oldu. Bu sayede son hız 225 km/saate çıkarken, 0–100 km/sa hızlanma da 7.9 saniyeye indi.[10]
Ağustos 1967'de O serisi yerine A serisi üretime girdi.[11] Bu seride ilk kez Targa modeller tanıtıldı. Çıkartılabilir tavan paneli, çıkartılabilir plastik arka pencere (1968'den sonra sabit cam seçeneği eklendi) ve paslanmaz çelik takla barına sahip Targa modelleri, ABD'de cabriolét modellerin yasaklandığı dönemde önemli bir pazar payına ulaştı. "Targa" ismi, Porsche'nin 1956, 1959, 1960, 1963, 1964, 1966, 1967, 1968, 1969, 1970 ve 1973 yıllarında kazandığı Sicilya'daki yollarda yapılan Targa Florio yarışına göndermeydi. Targa Florio yarışının son kazananı da Porsche oldu; çünkü yarış çok tehlikeli olması yüzünden 1973'te takvimden çıkartıldı.[kaynak belirtilmeli]
A serisi standart veya S-tipinde, coupe veya targa karoser seçenekleriyle üretildi. Tüm A serilerinde çift devreli fren sistemi, siyah ön cam silecekleri ve yeniden tasarlanmış kapı tutacakları bulunuyordu. Aynı zamanda Sportomatic süspansiyon ilk kez satışa sunuldu. Sadece standart modelde bulunan bu seçenekte, alışılmış vites kutusu ve vakum kontrollü debriyaj sistemi bulunmaktaydı.[13]
ABD'ye gönderilen 911'lerde, gitgide sıkılaşan federal kanunlar gereği katalitik konvertörler de bulunan Typ 901/14 motorları kullanıldı. 1215 A-serisi coupe ve 268 targa üretiminden sonra yeni model çizelgesi tanıtıldı. Seri üç ana modelden oluşmaktaydı.[11] Bayrak gemisi model 160 HP'lik 911S, 130 HP'lik standart model 911L ile yeni tanıtılan ve dört silindirli 912'nin yerine geçmesi planlanan 110 HP'lik (81 kW) 911T. Tüm modeller targa karoser ve/veya Sportomatic şanzıman ile alınabilmekteydi. Özellikleri itibarıyla daha sportif olan; ancak yalnızca 24 adet (4 prototip ve 20 müşteri şasisi) üretilen 911R modeli[14] de kısa süre satıldı. 911R hafifletilmiş alüminyum kapılar, magnezyum krank ve iç mekanda yapılan değişiklikler sayesinde yalnızca 810 kg ağırlıktaydı (standart 911'den 230 kg hafif). Sıkıştırma oranının 10.3:1'e yükseltilmesi, çift bujili silindir başları ve yükseltilen devir aralığı sayesinde 911R, 8000d/dk'da 210 HP (154 kW) güce sahipti. A serisi toplamda 7.068 adet üretilerek yerini B serisine bıraktı.[kaynak belirtilmeli]
1968'de tanıtılan B serisi Eylül 1969'da satışa sunuldu;[15][16] tüm 911 ve 912 modellerinde limitlerde aşırı derecede arkadan kaymaya eğilimli sürüş karakterinin yumuşatılması amacıyla ön ile arka dingil arasındaki mesafe 57mm arttırılarak 2211mm'den 2268mm'ye çıkarıldı; bu amaçla arka tekerler geriye taşındı; ancak motorun konumu değiştirilmeyerek yeni modelin eskisinden görsel olarak ayırt edilememesi sağlandı. Her B serisi modelde daha büyük fren diskleri kullanıldı. 911L yerine geçen E serisinde (Almanca Einspritzung, yakıt enjeksiyonu) ve 911S'te Bosch mekanik yakıt enjeksiyonu sistemi kullanıldı.[16] Yarı otomatik Sportomatic şanzıman, alınabilecek bir seçenek haline getirildi.[17]
Ayrıca bakınız: 911 O/A/B motorları listesi
911 2.2-litre / C ve D serileri (1970–1971)
[değiştir | kaynağı değiştir]O, A ve B serilerinin büyük başarısı sonrasında, Eylül 1969'da (1970 model yılı için) tüm 911 motorları 2195cc'ye yükseltildi.[18] Motor güçleri 911T'de 125 HP (92 kW), 911E'de 155 HP (114 kW) ve 911S'te 180 HP (118 kW) oldu.[19] 912 serisi, yeni Porsche 914'lerin tanıtımıyla üretimden kalktı.[20]
Motorların silindir çapları 80mm'den 84mm'ye arttırılmış, strokları ise 66mm olarak sabit bırakılmıştır. 911T'lere yeni Typ 911/03 motoru konuldu. 5800 d/dk'da üretilen 125 HP güç, B serisine göre 15 HP yüksekti. 911E'lerin Typ 911/01 motorları da benzer şekilde 15 HP daha güçlüydü. En üst model 911S ise 10 HP kazanmıştı. Avrupa ve ABD için üretilen araçların yakıt enjeksiyon sistemleri Bosch'un mekanik sistemiydi. Bu sayede ABD için farklı motorlar üretilmesi gerekmemişti.[21]
2.2 L 911E modeli "Zuffenhausen'den yeni gizli silah" sloganıyla satışa sunuldu. 911S'e göre daha düşük gücü olmasına rağmen 911E, 0–160 km/s hızlanmada 911S'ten daha başarılıydı.[kaynak belirtilmeli]
C serisinin üretimi Ağustos 1970'te durdu. Bu 12 ayda 6.544 T Coupe, 2.545 T Targa, 1971 E Coupe, 933 E Targa, 1.744 S Coupe ve 729 S Targa üretildi. Eylül 1970'te D serisi üretime başladı. İki seri arasında D serisindeki galvanize çelik gövde, alt kısımda çinko kaplama gibi korozyon önleyici tedbirler dışında büyük fark yoktur. D serisinin üretimi Ağustos 1971'de bitti. Bu sürede 2.517 T Coupe, 3.476 T Targa, 1.088 E Coupe, 935 E Targa, 1.430 S Coupe ve 788 S Targa tamamlandı.[22]
911 2.4-litre / E ve F serileri (1972–1973)
[değiştir | kaynağı değiştir]1970'lerin başında Porsche, yarış modeli 917 modeli ve birçok yarış versiyonu 911 ile motor sporlarında başarılar kazandı.
1972-1973 yıllarında 911 modelleri aynı isimlerle satılmaya devam etti: Giriş seviyesi 911T, orta düzey 911E ve üst model 911S.[23] Ancak tüm modellerde daha büyük hacimli 2341cc motorlar kullanıma sokuldu. Bu kez motorların 84mm olan silindir çapları yerine 66mm olan strokları değiştirilerek 70.4mm'ye çıkartıldı.[24] Bu modeller "2.4 litre" olarak belirtilmesine karşılık gerçekte 2.3 litreye daha yakındı; ancak Porsche eski 2.2 litre motorlara kıyasla güç artışını vurgulamak için 2.4 ismini kullandı. Yeni motor güçleri 911T'de 130 HP (96 kW), 911T ABD modelinde 140 HP (104 kW), 911E'de 165 HP (121 kW), 911S'de ise 190 HP (140 kW) olmuştur.[kaynak belirtilmeli]
911E ve 911S, tüm pazarlarda mekanik yakıt enjeksiyonu (MFI) ile satışa sunulmuştur. 911T, ABD pazarı dışında karbüratörlü olarak satılmış, ABD'de satılan MFI modeli bu fark sayesinde 10 HP (7 kW) daha güçlü olmuştur. Ocak 1973'te ABD 911T'leri Bosch ürünü olan K-Jetronic CIS (Sürekli Yakıt Enjeksiyonu) sistemine geçmiştir. Bu modeller aradaki farkı vurgulamak için 1973.5 olarak kodlanmıştır.[kaynak belirtilmeli]
Beygir gücü ve torkun artması sebebiyle, 2.4 L modeller daha güçlü bir aktarma sistemine ihtiyaç duydular. Bu amaçla yeni "tip 915" transmisyonlar kullanıma sokuldu. Tip 915, Porsche 908 yarış otomobilindeki aktarmadan geliştirildi. Sportomatic şanzıman ise yalnızca özel siparişler için satışa sunuldu.[kaynak belirtilmeli]
1972 yılında 911'in yüksek hızda kontrol edilebilirliği ve sürüş kalitesini geliştirmek için çok çaba harcandı. Arka süspansiyonun bağlantı noktaları yeniden gözden geçirildi. Bu değişiklik süspansiyonun hareket mesafesinin yükseltilmesini sağlayarak bozuk yollarda sürüş kalitesini artırdı. T ve E modellerinde Boge marka şok emiciler, 911S'te ise Koni damperler ve Fuchs alaşım jantlar kullanıldı. Porsche'nin yaptığı önemli bir değişiklik yağ deposunu sağ arka tekerin arkasından önüne almasıydı. Yaklaşık 8.5 litrelik ağırlığın dingil açıklığı arasına alınması aracın kontrol edilebilirliğini artırdı. Yağ deposunu doldurma işi için Porsche, sol öndeki benzin deposu kapağına benzer bir yapıyı sağ arka çamurluğa monte etti; ancak bu tasarımdan ertesi yıl vazgeçip depoyu tekrar arkaya aldı. Bu durumun sebebi bazı benzin istasyonlarının yağ deposunu benzin deposu zannedip benzin doldurmalarıydı. Yağ deposu 1973 model yılından 964 serisinin gelişine dek arkada kaldı.[kaynak belirtilmeli]
Bu dönemde 911S modellerine ön tampon altı spoyleri eklendi. Bu spoyler ön kısımda yüksek hızlarda oluşan kaldırma kuvvetini %40 azaltarak aracın stabilitesini artırdı. 911S modelleri, yalnızca 1050 kg ağırlıkları ile çoğu zaman en iyi ana seri 911'ler olarak nitelendi.[kaynak belirtilmeli]
Bu dönemde yarışlar için 911 ST modeli az sayıda üretildi. Araçlar 2466 cc ve 2492 cc hacminde, 8000 devirde 270 HP[25] (199 kW) güç üreten motorlara sahiptiler. Ağırlık 960 kg'a indirilmişti. Bu modeller Daytona 6 Saat, Sebring 12 Saat, 1000Km Nürburgring ve Targa Florio yarışlarında başarılar kazandılar.[kaynak belirtilmeli]
Ağustos 1971-Ağustos 1972 arasında 13.000 adet E serisi, Eylül 1972 ile Temmuz 1973 arasında ise yine 13.000 adet F serisi 911 üretildi.[kaynak belirtilmeli]
911 Carrera RS 2.7 (1972–1974)
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu model koleksiyoncularca tüm zamanların en arzu edilen 911'i olarak tanımlanmıştır.[26] RS, Almanca Rennsport (motor sporları) sözcüğünü ifade eder. Araç, FIA spor otomobil yarışlarının homologasyon kurallarına uyum sağlamak için planlanmıştır; ancak toplamda 1636 araç üretilmiştir. FIA Grup 4 sınıfında yarışabilmek için gerekli homologasyon rakamı olan 500 ile karşılaştırınca modelin başarısı anlaşılabilir. Standart 911S ile karşılaştırılınca Carrera RS, 90 bore, 70.4mm stroklu, 8.5:1 sıkıştırma oranlı, nikel-silikon karbit kaplamalı, alüminyum silindirli, 2687cc hacminde 210 HP (154 kW) güç üreten bir motora, gözden geçirilmiş ve sertleştirilmiş süspansiyona, "ördek kuyruğu (ducktail)" arka spoylere, daha büyük frenlere, daha büyük tekerlek ve daha geniş çamurluklara sahip, standart modelden 150 kg daha hafif, ağırlığı düşürmek amacıyla ince galvaniz çelikten üretilmiş yarışçı özellikli bir modeldir.[27] 0-100 hızlanmasını 5.5 saniyede tamamlayan model, döneminin en hızlı araçları arasındadır.[28]
Modelin daha güçlü versiyonu Carrera RS 3.0 da üretime girmiştir.[29] 3.0 L araç standart kalınlıkta galvaniz çelikle yapılmış, 2.7 RS'e göre 180 kg'lık ekstra ağırlığı, 20 HP (15 kW) daha güçlü olmasının avantajını götürmüş, iki model de aynı performansa sahip olmuşlardır.[kaynak belirtilmeli]
Carrera RSR 3.0 ve Carrera RSR Turbo (Turbo modeller için geçerli olan 1.4x denklik kuralı sebebiyle motor hacmi 2.1 L'dir) modelleri yarışlar için küçük rakamlarda üretilmiştir. Turbo model 1974 24 Saat Le Mans yarışında ikinci gelmiş, motorunun Porsche'nin gelecekteki yarış takımı için temel motor olabileceğini göstermiş ve Porsche'nin turboya bağlılığının temellerini atmıştır. Aracın büyük arka spoyleri ve 3.0 L turbo motoru üretim versiyonu 911 Turbo'da (930) ve 934 yarış otomobilinde de görev almıştır.[kaynak belirtilmeli]
Model Yılı | Model | PS@d/dk | Motor Hacmi | Yakıt sistemi | Aktarma | Ağırlık (kg) | Son hız (km/s) |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1964 | 911 | 130@6100 | 1991 | 2x Solex karbüratör | 5 ileri | 1080 | 210 |
1965/66 | 911 | 130@6100 | 1991 | 2x Weber karbüratör | 5 ileri | 1080 | 210 |
1967 | 911S | 160@6600 | 1991 | 2x Weber karbüratör | 5 ileri | 1030 | 225 |
911T | 110@5800 | 1991 | 2x Weber karbüratör | 4 ileri | 1080 | 200 | |
1968 | 911E | 130@6100 | 1991 | 2x Weber karbüratör | 5 ileri | 1080 | 210 |
911S | 160@6600 | 1991 | 2x Weber karbüratör | 5 ileri | 1030 | 225 | |
1969 | 911T | 110@5800 | 1991 | 2x Weber karbüratör | 4 ileri | 1020 | 200 |
911E | 140@6500 | 1991 | 2x Weber karbüratör | 5 ileri | 1020 | 210 | |
911S | 170@6800 | 1991 | 2x Weber karbüratör | 5 ileri | 1020 | 225 | |
1970/71 | 911T | 125@5800 | 2195 | 2x Zenith karbüratör | 4 ileri | 1020 | 205 |
911E | 155@6200 | 2195 | Bosch Çok Noktadan Enj. | 5 ileri | 1020 | 220 | |
911S | 180@6800 | 2195 | Bosch Çok Noktadan Enj. | 5 ileri | 1020 | 230 | |
1972/73 | 911T | 130@5600 | 2341 | 2x Solex Zenith karbüratör | 4 ileri | 1050 | 205 |
911E | 165@6200 | 2341 | Bosch Çok Noktadan Enj. | 5 ileri | 1075 | 220 | |
911S | 190@6500 | 2341 | Bosch Çok Noktadan Enj. | 5 ileri | 1075 | 230 | |
Carrera RS | 210@6300 | 2687 | Mekanik enjeksiyon | 5 ileri | 960 | 245 |
911 2.7-litre / G, H, I ve J serileri (1974–1977)
[değiştir | kaynağı değiştir]1974 yılından itibaren Carrera RS'in 2687 cc hacmindeki motorunun daha güçsüz bir versiyonu ana seri üretim araçlarda kullanılmaya başlandı. Araçlar, ABD'de kabul edilen düşük hızdaki çarpışmalardan korunma yönetmeliği sebebiyle daha güçlü ön ve arka tamponlara sahipti ve önceki yılın modellerinden daha farklı gözüküyordu. Aracın kabini de değiştirilmişti. 911 serisi artık 911, 911S ve 911 Carrera'dan oluşuyordu.[30] 1975 yılında 911 Turbo (930) tanıtıldı (detaylar için aşağı bakınız). 1976 yılında Carrera modelinin motoru Turbo'da kullanılan 2992 cc hacmindeki motorun atmosferik versiyonu (200 HP - 147 kW) ile değiştirildi.[kaynak belirtilmeli]
2.7 litre motorlar, ekstra soğutma sistemi kullanılmadan, doğrudan "kurşun geçirmez" tabir edilen 2.4 litre motorların hacmi arttırılarak kullanıldığı için daha dayanıksızdı. Araçlar özellikle sıcak iklimlerde sorunlar yaşadılar. Özellikle aşırı sıcaklıklarda magnezyum krank muhafazasındaki ile alüminyum silindir başları arasındaki genleşme farkı motorda büyük arızalara yol açtı. Turbo ve Carrera'da kullanılan 3.0 litrelik motordaysa magnezyum yerine alüminyum kullanıldığı için genleşme farkı sorunları gözlenmedi. Yine de alüminyum muhafazalar yaklaşık 7.5 kg (15 lb) daha ağırdı. 1973.5 motorlarına ek olarak Porsche, MFI yerine Bosch K-Jetronic CIS sistemini diğer modellerde de kullanıma soktu. Bu sistem hava akımına bağlı olarak enjektörlerdeki yakıt basıncını değiştirmeye yarıyordu. Sistem güvenilir olsa da, MFI veya karbüratör sistemlerinin aksine kam millerinin sıcak olmasından etkilendiği için, motor hacminin 2.4'ten 2.7'ye çıkarılmasına rağmen 911S'in beygir gücü 190'dan 175'e düştü. Yine de motorun kullanılabilirliği artmıştı.[kaynak belirtilmeli]
1975 model yılında ayrıca ABD pazarına özel olarak 912E tekrar üretime sokuldu.[31] 1976 yılı sonunda Porsche 924 modeli, 1977 yılı ve sonrası için 912'nin yerini aldı.
911'in Tamamlayıcısı: Porsche 928
[değiştir | kaynağı değiştir]Porsche'nin 911'i geliştirmesine devam etmesine rağmen, yöneticiler 1971'de de düşen satış rakamları nedeniyle yeni bir modele ihtiyaç duydular. Bu durum Porsche 928 projesini ortaya çıkardı. Öne monte edilmiş büyük bir V8 kullanan 928, 911'e göre daha güçlüydü; ancak 928'in tasarımı sadece performansa odaklanmamıştı. Porsche 928, daha konforlu bir spor/grand tourer otomobil olarak düşünüldü.[32] Porsche 928, 1977'deki tanıtımından 1995'e kadar iyi satış rakamları yakaladı; ancak 17 yıllık ömrü boyunca, yoldaki yeteneklerine rağmen asla 911'den daha fazla satmadı. Motor sporlarında da pek başarılı olamadı.[kaynak belirtilmeli]
2006 yılında Porsche, Panamera projesiyle 928/968 serisinin yerine geçecek bir araç tasarlamaya başladı. Porsche Panamera 2009 yılında piyasaya sunuldu.[kaynak belirtilmeli]
911 Turbo (Type 930) (1975–1989)
[değiştir | kaynağı değiştir]1974 yılında Porsche, ilk seri üretim turboşarjlı otomobil modelini Frankfurt Otomobil Fuarı'nda tanıttı ve 1975 model yılında ilk Porsche 911 Turbo'yu (Kuzey Amerika'da Porsche 930) piyasaya sundu.[33][34] Aracın şasisi geniş lastikleri örtmek için genişletilmiş çamurlukları ve "balina kuyruğu" (whale tail) olarak anılan büyük arka kanadı ile diğer 911'lerden çok farklıydı. İlk modellerde 3.0 litre (260 HP/191 kW) motor kullanılırken, 1978'den sonra 3.3 litre (300 HP/191 kW) motorlara geçildi. İlk otomobillerde aşırı süreli turbo boşluğu dikkat çekmekteydi.[kaynak belirtilmeli]
Aracın üretim sayısı yeterli rakama ulaştığında, 911 Turbo'nun yarış modeli Porsche 934, 1976 yılında FIA Grup 4 lisansını elde etti. Birçok 934, Le Mans 24 Saat ve diğer yarışlarda BMW 3.0 CSL "Batmobile" gibi devrin önemli araçlarıyla mücadelelere girdiler. Daha ileri derecede modifiye edilmiş Porsche 935 ise FIA Grup 5 kuralları için tasarlanmış, 1974 model 2.1 litre RSR Turbo'dan geliştirilmişti.[35] 1976 yılında yarışmaya başlayan 935, 1979'da Le Mans 24 Saat yarışını kazandı. 1980'li yıllarda da bu modeller özel takımlar arasında popülerliğini korudu.[kaynak belirtilmeli]
70'lerin sonunda ortaya çıkan geniş Porsche hayran kitlesi, araçlarda fabrika çıkışı olmayan özellikler talep etmeye başlamıştı. DP ve Kremer gibi fabrika dışı firmalarca yapılan bu değişiklikler Porsche'nin de ilgisini çekmiş, 1981 yılında Zuffenhausen'deki tamir departmanında müşteri isteklerine özel araçlar üretilmeye başlanmıştı. Bu yıl, Turbo ağırlıklı az sayıda 911 modeli, yeni Flachtbau gövdeye çevrilmiştir.[kaynak belirtilmeli]
40.000 Alman markı tutarındaki bu değişim, Turbo'nun etiket fiyatını ikiye katlamaktaydı. Ancak her şeye rağmen ilk 911 Flachtbau modeli, 935 benzeri ön kanadı ve pleksiglas örtüler arkasında ön tampona gömülü dairesel farları ile çok dikkat çekici bir modeldi. Bu modelden çok az sayıda üretildikten sonra Porsche, açılıp kapanabilen ön farları uygulamaya koydu. Her iki versiyonuyla da Flahtbau, 911'in yuvarlak far tasarımından çok daha radikaldi. Her araçta derin yan etekler, arka çamurlukların ön kısımlarına açılmış üç parçalı hava girişleri, burna monte edilmiş FIA Grup B yağ soğutucusu bulunmaktaydı.[36]
Porsche 930, sadece üretiminin son yılında 5 ileri vites kutusuna sahip oldu. Daha önceki dönemde atmosferik motorlu modellerin 5 ileri şanzımanları, 930 Turbo'nun devasa torkuyla başa çıkacak güçte değillerdi. Dört vitesli şanzımanıyla Porsche 930, 200 km/sa hızı üçüncü viteste aşabilmekteydi.[kaynak belirtilmeli]
Daha sonraki tüm 911 nesillerinde Turbo versiyon her zaman yerini aldı. Dört tekerden çekiş sistemi 993 neslinden itibaren (hafifletilmiş GT2'ler dışında) tüm Turbo modellerde uygulandı.[kaynak belirtilmeli]
911 SC (1978–1983)
[değiştir | kaynağı değiştir]911 SC'deki "SC" kısaltması, Porsche'nin hiçbir zaman kısaltmanın ne anlama geldiği, hatta bir kısaltma olup olmadığını bile açıklamamasına rağmen genellikle "Süper Carrera" olarak açılır. Tüm 911 modelleri 1977 yılının sonundan itibaren 2994cc'lik motorlarla donatılmıştı. Bu motor, 2.7 litre versiyonun neredeyse limitlerine kadar zorlanmasına rağmen daha fazla güç artışı elde edilememesi üzerine tasarlandı. Fabrika çıkışında 180 HP (132 kW) güç üreten bu motorda hâlâ daha fazla ayarlamalarla güç artışı için potansiyel vardı. Ancak bu araçlardaki ekstra ekipmanların yarattığı ağırlık artışı yüzünden performansları daha önceki aynı güçte ancak hafif modellerle kıyaslanınca yeterince tatminkar değildi.[kaynak belirtilmeli]
SC'ler İngiltere'de Spor Grup Paketi isimli özel bir kitle satılıyorlardı. Bu kitte arka spoyler, ön hava girişleri ve siyah Fuchs jantlar bulunmaktaydı.[kaynak belirtilmeli]
1981'de ilk Porsche 911 cabriolet konsept otomobili Frankfurt motor fuarında tanıtıldı. Bu modelde üstün açık olmasının yanı sıra dört tekerden çekiş sistemi de bulunmaktaydı. 1982'nin sonlarında (1983 model yılı ismiyle) ilk 911 Cabriolét satışa sunuldu.[37] Bu model aynı zamanda Porsche'nin 356 Cabriolet'lerden sonra ürettiği ilk üstü açık otomobildi. Çoğu insan için cabrio model, diğer üstü açık 911 olan Targa'dan daha çekiciydi; ancak Targa'nın fiyatı normal modelle yaklaşık aynı seviyedeyken cabrio çok daha pahalıydı. 911'in cabriolet versiyonları günümüze kadar üretime devam etti.[kaynak belirtilmeli]
1979'da Porsche, 911'i 928 ile değiştirmek için planlar yaptı. Ancak 911'in 928 ile karşılaştırınca çok daha üstün olan satış başarısı markayı 911'i yenilemeye götürdü. Bu modellerde (1981-1983 SC'ler), 2994cc motorlarının gücü 5900 d/dk'da 204 bhp'ye yükseltildi. Kuzey Amerika modellerindeyse bu güç artışı 1984'te 3.2 litre motorların gelişine kadar uygulanmadı.[kaynak belirtilmeli]
Model Yılı | Model | PS@d/dk | Motor Hacmi | Yakıt sistemi | Aktarma | Ağırlık (kg) | Son hız (km/s) |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1974 | 911 | 150@5700 | 2687 | K-Jetronic | 4 ileri | 1075 | 210 |
911S | 175@5800 | 2687 | K-Jetronic | 5 ileri | 1075 | 225 | |
911 Carrera | 210@6300 | 2687 | Bosch Çok Noktadan Enj. | 5 ileri | 1075 | 240 | |
Carrera RS | 230@6200 | 2993 | K-Jetronic | 5 ileri | 900 | 250 | |
930 Turbo | 260@5500 | 2993 | K-Jetronic | 4 ileri | 1195 | 250 | |
1975 | 911 | 150@5700 | 2687 | K-Jetronic | 4 ileri | 1075 | 210 |
911S | 175@5800 | 2687 | K-Jetronic | 5 ileri | 1075 | 225 | |
911 Carrera | 210@6300 | 2687 | Bosch Çok Noktadan Enj. | 5 ileri | 1075 | 240 | |
930 Turbo | 260@5500 | 2993 | K-Jetronic | 4 ileri | 1195 | 250 | |
1976/77 | 911 | 165@5800 | 2687 | K-Jetronic | 4 ileri | 1075 | 210 |
911 Carrera | 200@6000 | 2993 | K-Jetronic | 5 ileri | 1120 | 230 | |
930 Turbo | 260@5500 | 2993 | K-Jetronic | 4 ileri | 1195 | 250 | |
1978/79 | 911 SC | 180@5500 | 2993 | K-Jetronic | 5 ileri | 1160 | 220 |
930 Turbo | 300@5500 | 3299 | K-Jetronic | 4 ileri | 1300 | 260 | |
1980 | 911 SC | 188@5500 | 2993 | K-Jetronic | 5 ileri | 1160 | 225 |
930 Turbo | 300@5500 | 3299 | K-Jetronic | 4 ileri | 1300 | 260 | |
1981/82 | 911 SC | 204@5500 | 2993 | K-Jetronic | 5 ileri | 1160 | 235 |
930 Turbo | 300@5500 | 3299 | K-Jetronic | 4 ileri | 1300 | 260 | |
1983 | 911 SC | 204@5500 | 2993 | K-Jetronic | 5 ileri | 1160 | 235 |
930 Turbo | 300@5500 | 3299 | K-Jetronic | 4 ileri | 1300 | 260 |
911 3.2 Carrera (1984–1989)
[değiştir | kaynağı değiştir]1984 yılında yeni 3.2 litre motorlu model, 3.0 litrelik 911 SC modelinin yerine geçti. 3164 cc motor hacmi, önceki SC'nin 95mm silindir çapı ile Turbo’nun 74.4mm stroku birleştirilerek elde edildi.[38] Tüm motorlarda Bosch Motronic 2 motor yönetim sistemi kullanıldı ve yakıt tüketimi %10 oranında azaltıldı. Bu dönemde, Avrupa modelleri ile ABD modelleri arasında, ABD'de çevre koruma sebebiyle sıkılaştırılan kanunlar yüzünden güç farkı ortaya çıktı. Mevzuatın daha geniş olduğu Avrupa'da 10.3:1 sıkıştırma oranı, ABD'de ise 9.5:1 oranlı modeller satışa sunuldu. Ayrıca ABD modellerinde katalitik konvertör bulunmaktaydı. Motor gücü Avrupa bazlı modellerde 232 bhp'ye, Kuzey Amerika modellerinde 207 bhp'ye (daha sonra 217) yükseltilmişti. Motor gücüyle beraber performans da artmış, 0–96 km/sa hızlanma 5.9 saniyeye inerken son hız 250 km/saate yükselmişti. Frenler daha başarılıydı ve diskler daha çabuk soğuyordu, yakıt enjeksiyonu gündelik kullanıma uygun olacak şekilde geliştirilmiş, araç daha rafine bir hale gelmişti.[kaynak belirtilmeli]
Yeni model 911 Carrera olarak isimlendirilmişti; ancak temel 911 serisinde spor etiketle (Carrera) isimlendirilen ilk model ismi olan 3.2 Carrera adıyla tanındı. Standart modeller Turbo'daki geniş çamurluklar ve balina kuyruğunu içeren; ancak mekanik bir değişiklik getirmeyen "Turbo-görünümlü" veya "Süper Spor" kitlerle satın alınabiliyordu. Ayrıca çok az sayıda 911 SC, Porsche'nin yeni kurduğu düz burun (flat-nose) atölyesine gönderiliyordu. Bu atölyede 911'lere açılır farlar, daha geniş gövde ve büyük arka kanat gibi eklentiler yapılıyordu. 1987'de G50 model isimli hidrolik debriyajlı 5 ileri Getrag marka şanzıman Carrera modellerinde kullanılmaya başlandı.[kaynak belirtilmeli]
Cabriolet'in alçak tavanlı versiyonu ve Porsche 356 Speedster'in bir anlamda devamı olan 911 Speedster, Eylül 1987'de Frankfurt Otomobil Fuarı'nda gösterime sunuldu.[39][40] Tanıtımından 16 ay sonra, Ocak 1989 sonrasında sınırlı sayıda (2.065 adet) üretimine başlandı.[41] Aracın tasarım çalışmalarına Helmuth Bott tarafından 1983'te başlanmıştı.[42] 1983'te Yine 1987'de sınırlı sayıda (340 adet) üretilen Carrera Club Sport (CS),[43] koleksiyoncular için çok değerli bir parça oldu. Bu modelde elektrikli camlar, elektrikli koltuklar ve radyo çıkartılmış, yaklaşık 100 kg'lık bir ağırlık azaltılmasına gidilmişti. Ayrıca motorun devir limitinin yükselmesiyle bir miktar daha fazla güç elde edilmekteydi. 911 3.2 Carrera serisinin toplam üretim rakamı 76,473 ara.tır (35.670 coupé, 19.987 cabrio, 18.468 targa).[44]
Model Yılı | Model | PS@d/dk | Motor Hacmi | Yakıt sistemi | Aktarma | Ağırlık (kg) | Son hız (km/s) |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1984 | 911 Carrera | 231@5900 | 3164 | Bosch DME | 5 ileri | 1160 | 245 |
911SC/RS | 255@7000 | 2994 | Bosch Kugelfischer Enjeksiyon | 5 ileri | 1057 | 250 | |
930 Turbo | 300@5500 | 3299 | K-Jetronic | 4 ileri | 1300 | 260 | |
1985 | 911 Carrera | 231@5900 | 3164 | Bosch DME | 5 ileri | 1210 | 245 |
930 Turbo | 300@5500 | 3299 | K-Jetronic | 4 ileri | 1300 | 260 | |
1986/87/88 | 911 Carrera | 231@5900 | 3164 | Bosch DME | 5 ileri | 1210 | 245 |
930 Turbo | 300@5500 | 3299 | K-Jetronic | 4 ileri | 1335 | 260 | |
1989 | 911 Carrera | 231@5900 | 3164 | Bosch DME | 5 ileri | 1210 | 245 |
911 Speedster | 231@5900 | 3164 | Bosch DME | 5 ileri | 1290 | 240 | |
911 Carrera 4 | 250@6100 | 3600 | Bosch DME Çift Enjeksiyon | 5 ileri | 1450 | 260 | |
930 Turbo | 300@5500 | 3299 | K-Jetronic | 5 ileri | 1335 | 260 |
964 Serisi (1989–1993)
[değiştir | kaynağı değiştir]1989 yılı sonunda Porsche 911 tip 964'ün tanıtılmasıyla büyük bir değişim geçirdi.
959'dan alınan birçok yeni teknolojiyle bu model Porsche için büyük önem kazandı. Bunun sebebi dünya ekonomisinin resesyona girmesi ve Porsche'nin artık sadece imajına güvenerek ayakta kalamayacağını anlamasıydı. İlk model Carrera 4 olarak tanıtıldı. "4", dört tekerden çekişi ifade ediyordu. Bu durum birçok insanda şaşkınlık uyandırdı; ancak firma müşterilerine (959 modelinin) yarış ve ralli mühendisliğine bağlı kaldığını vurgulamak için bu yolu seçmişti. Aracın sürtünme katsayısı 0.32'ye indirilmişti. Ayrıca araç yüksek hızlarda yükselen, diğer zamanlarda aracın çizgisinin bütünlüğünü bozmamak için motor kapağına gömülen bir arka kanatla donatılmıştı. Şasi baştan sona yeniden dizayn edilmiş; helezonik yaylar, ABS frenler ve hidrolik direksiyon eklenmişti. Motor hacmi 3600 cc'ye, ürettiği güç de 250 PS (184 kW) seviyesine yükseltilmişti. Araç çok daha rafine olmasına rağmen bazı eleştirmenlerce 911 konseptinin saflığını kaybettiği iddia edilmiştir. Arkadan itişli versiyon, Carrera 2, bir yıl sonra tanıtıldı.[kaynak belirtilmeli]
1990 yılında 964 kasası 911 Turbo, bir yıllık yokluğu ardından tekrar fiyat listesine eklendi. Çift hava yastığının standart olduğu ilk Porsche modeli oldu. Daha önceki modelin 3.3 L motorunun elden geçirilmiş bir versiyonunu kullanan yeni Turbo'nun motoru daha sonra diğer modellerin motoru uyarlanarak 3.6 L'ye yükseltildi.[kaynak belirtilmeli]
1989 yılında Porsche, uyarlanır elektronik yönetimli (adaptive electronic management/AEM) ve manuel kontrollü Tiptronik otomatik şanzımanı tanıttı. Formula 1'de yarı otomatik şanzımanların yeni devreye girdiği bu dönem için, seri üretim bir otomobilde kullanım çok sıra dışıydı. Ayrıca 964, çift hava yastığının standart olarak sunulduğu (1991) ilk otomobil oldu.[kaynak belirtilmeli]
1992 yılında Porsche, 1973 Carrera RS modelinden esinlenmiş bir 964 RS modelini sınırlı sayıda üretti. Bu model yalnızca Avrupa emisyon şartlarına uygundu; ancak Amerikan müşterilerin baskısıyla Porsche 701 adet üretilen RS America'yı da piyasaya sundu. Yine de Avrupa RS'in bir homologasyon modeli olmasına karşılık RS America opsiyonları çıkarılmış standart modeldi. 1993 RS 3.8, Turbo tarzı şasiye, daha büyük ve sabit bir balina kuyruğu arka kanada ve 300 PS (221 kW) gücünde 3746 cc motora sahipti.[kaynak belirtilmeli]
RS/RS America modellerinin gösterişten uzak, yüksek performanslı 964 versiyonları olması sebebiyle sadece 4 fabrika opsiyonu mevcuttu: limitli kaymalı diferansiyel (LSD), AM/FM radyo kasetçalar, klima ve sunroof. Aracın iç tasarımı da standart 911'den daha sadeydi, örneğin kapı iç panelleri yoktu ve kol dayama yerleri basit çekme mekanizmasıyla açılıyordu. Satıldıkları dönemde RS Avrupa standart C2'ye göre yaklaşık $20.000 daha pahalıydı. Yine de RS America'nın tam donanımlı C2'den $10.000 ucuz olmasına rağmen, günümüzde bu modeller ikinci el pazarında standart 964'lerden daha yüksek fiyatlara satılmaktadır.[kaynak belirtilmeli]
964 Turbo (1990–1993)
[değiştir | kaynağı değiştir]1990 yılında Porsche, 964 serisinin Turbo versiyonunu piyasaya sürdü. Bu model bazen hatalı olarak "965" olarak adlandırılır; ama 965 projesi 959'un yüksek teknolojili turbolarla donatılmış yeni nesli olarak planlanan, ölü doğmuş bir projedir. 1991 ve 1992 model yıllarında Porsche 964 Turbo'larını 930'un kendini kanıtlamış 3.3 L motor blokunu kullanarak üretti. Motor gücü 320 PS (235 kW) civarındaydı. 1993 yılı Carrera 2/4'e 3.6 L motoru getirdi, turbo versiyonda güç baş döndürücü bir seviye olan 360 PS'e (265 kW) ulaştı. 1994 yılında 993 serisinin tanıtılması ve 993 Turbo beklentisi yüzünden az üretildi. 1994 964 Turbo'lar günümüzde ender bulunmaktadır.[kaynak belirtilmeli]
Model Yılı | Model | PS@d/dk | Motor Hacmi | Yakıt sistemi | Aktarma | Ağırlık (kg) | Son hız (km/s) |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1989 | 911 Carrera 2 | 250@6100 | 3600 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1350 | 260 |
911 Carrera 4 | 250@6100 | 3600 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1450 | 260 | |
1990 | 911 Carrera 2 | 250@6100 | 3600 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1350 | 260 |
911 Carrera 4 | 250@6100 | 3600 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1450 | 260 | |
911 Turbo | 320@5750 | 3299 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1470 | 270 | |
1991 | 911 Carrera 2 | 250@6100 | 3600 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1350 | 260 |
911 Carrera 4 | 250@6100 | 3600 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1450 | 260 | |
911 Turbo | 320@5750 | 3299 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1470 | 270 | |
1992 | 911 Carrera 2 | 250@6100 | 3600 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1350 | 260 |
911 Carrera 4 | 250@6100 | 3600 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1450 | 260 | |
911 Turbo | 320@5750 | 3299 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1470 | 270 | |
911 Turbo S | 381@6000 | 3299 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1290 | 290 | |
911 Carrera RS | 260@6200 | 3600 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1280 | 260 | |
1993 | 911 Carrera 2 | 250@6100 | 3600 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1350 | 260 |
911 Carrera 4 | 250@6100 | 3600 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1450 | 260 | |
911 Speedster | 250@6100 | 3600 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1350 | 260 | |
911 Turbo | 320@5750 | 3299 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1470 | 270 | |
911 Turbo 3.6 | 360@5500 | 3600 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1470 | 280 | |
911 Carrera RS 3.8 | 300@6500 | 3746 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1249 | 271 | |
1994 | 911 Turbo 3.6 | 360@5500 | 3600 | Bosch Motronic | 5 ileri | 1470 | 280 |
993 Serisi (1993–1998)
[değiştir | kaynağı değiştir]Porsche 911, 1993 yılında yeniden gözden geçirildi ve tip 993 olarak isimlendirildi. Bu araç, 1964 yılında doğan hava soğutmalı 911 serisinin son modeli olduğu için önemlidir.[kaynak belirtilmeli]
Aracın dış kısmında tamamen yeni bir ön ve arka tasarımı kullanılmıştır, sadece ön ve yan camlar ile kapılar 964 kasasından alınmıştır. Yeni karoser daha pürüzsüzdür, özellikle aerodinamik ön kısım 959'a çok benzemektedir. Tasarımı İngiliz tasarımcı Tony Hatter tarafından tasarım şefi Harm Lagaay gözetiminde yapılmıştır.[kaynak belirtilmeli]
Gözden geçirilmiş karoser ile birlikte, yeni tasarlanmış çok noktadan bağlı arka süspansiyon da aracın yol tutuşu ve sürüş kalitesini arttırmıştır.[kaynak belirtilmeli]
Şasi düzeltmeleri ile birlikte yeni süspansiyon aracın çok daha rekabetçi olmasını sağlamıştır. Motor hacmi 3.6 L kalmasına rağmen motor programı ve egzoz değişiklikleriyle gücü 272 PS'e (200 kW) yükseltilmiştir. 1996 model yılında standart modellerde güç 286 PS (210 kW) olmuştur. Dört tekerden çekiş Carrera 4 olarak opsiyoneldir, standart arkadan itişli modeller sadece Carrera adıyla anılmışlardır. Hafifletilmiş RS modeli 3.8 L kapasitesiyle 300 PS (221 kW) güce sahiptir ancak sadece arkadan itişli olarak üretilmiştir.[kaynak belirtilmeli]
Turbo'nun geniş gövde yapısını ve bazı diğer parçalarını kullanan ama Turbo olmayan modeller (Carrera 4S ve Carrera S) ilk kez 993 kasasında sunulmuştur. Üstü açık Targa modelleri ise yeni cam tavanları ile geri dönmüşlerdir.[kaynak belirtilmeli]
Targa ve geniş gövde versiyonlar 993'ün selefi Porsche 996 serisinin 1998'de üretime girişine kadar üretimde kalmışlardır.[kaynak belirtilmeli]
993 Turbo (1995–1998)
[değiştir | kaynağı değiştir]Porsche, 1975 yılından itibaren her yeni seride turboşarjlı 911 modelleri üretmiştir. Mart 1996'da 993 Turbo satışa sunuldu. 993'ün turbo versiyonu 1995 yılında üretime girmiştir. Bu model Porsche'nin çift turboşarjör kullanan ilk seri üretim modeli olmuştur. Üretimdeki Carrera 4 ile hemen hemen aynı kalıcı dört çeker sistemine sahipti, hatta 4WD'yi iptal etmek için hafif ve yarış homologasyonlu versiyon olan GT2'yi almak zorundaydınız. Devasa hava soğutmalı fren disk ve kaliperleri ile ABS 5 sistemi 3.8 litrelik Carrera RS'den alınmıştı. Yatma önleyici çubukları (anti-roll bar) normal 993'ten daha kalındı ve 18 inçlik jantlar frenlere daha iyi hava akışı sağlıyordu.[kaynak belirtilmeli]
993 serisinin standart 3.6 litre motoru kullanan modelde iki KKK K16 turboşarjörü ve Bosch M5.2 motor yönetim sistemi yer almaktaydı. Motor gücü bu sayede 5750 d/dk'da 408 bhp'ye yükseltilmiştir.[45] Sıkıştırma oranı 8.0:1'e düşürülmüş, 6 ileri vites kutusu güçlendirilmiş ve vites oranları uzatılmıştır. Bu sayede son sürat 304 km/s (184 mph) olmuş, 0–96 km/saat hızlanma sadece 4.5 saniyeye (bazı dergi testlerine göre 4.3 sn) inmiştir. Tüm diğer 911 Turbo modellerdeki gibi 993 Turbo'da da genişletilmiş çamurluklar ve devasa bir sabit arka kanat kullanılmış; ancak önceki nesillerden farklı olarak bu kanat gövde rengine boyanmıştır. 1997 model yılında Porsche, tarihinin en güçlü hava soğutmalı seri üretim modeli olan 993 Turbo S'i üretmiştir. Motor gücü 424 bhp olan bu modelde yeni ön tampon, farklı jantlar ve bazı aerodinamik geliştirmeler yapılmıştır.[45]
959 ile yakın güçleri (959'un 450 bhp'sine karşılık 993'te 408 bhp) ve benzer aktarmaları, iki model arasında birçok yol testi karşılaştırmasının yapılmasına sebep olmuştur (örneğin Car and Driver, Temmuz 1997, s. 63).[kaynak belirtilmeli]
993 GT2 (1998)
[değiştir | kaynağı değiştir]993 jenerasyonu baz alınan GT2, gerçekte uluslararası otomobil yarışlarında bulunan GT2 kategorisinde yarışacak araçların homologasyonunu sağlamak için üretilmişti. Araçta yarış lastiklerini örtebilmek için genişletilmiş çamurluklar ve kenarlarında hava girişleri bulunan, yeni ve büyük bir arka kanat kullanılmıştır. Orijinal motor 430 hp güç üretirken, 3.6lt Turbo 6 silindir boksör motorun 1998'de kullanıma sokulmasıyla 450 hp güce ulaşılmıştır.[kaynak belirtilmeli]
911 GT2'nin yarış versiyonu uluslararası yarışmalarda başarılıydı. 1996 ve 1997 Le Mans 24 Saat yarışlarında kendi sınıfının galibi oldu.[kaynak belirtilmeli]
911 GT2 Evo isimli daha da hızlı bir versiyonu da üretildi. 600 hp'lik 3.6 litre düz-6 silindirli motor kullanılan bu versiyon, daha sonra özel olarak GT1 sınıfı için tasarlanan 911 GT1 yüzünden kısa ömürlü oldu.
Su Soğutmalı Motorlar
[değiştir | kaynağı değiştir]996 Serisi (1998–2004)
[değiştir | kaynağı değiştir]34 yıllık hava soğutmalı 911 üretimi sonunda, 1998 yılında tamamen yenilenmiş su soğutmalı 911 modelleri üretime alındı. Tip 996 olarak bilinen bu seri, Porsche için büyük bir sıçrama oldu. Motordaki büyük değişim aracın dış görünüşüne de yansıtılmış, 1963'te üretilen ilk 911'e göre büyük bir değişim yaşanmıştır. Motor dışında diğer önemli değişiklikler daha basık bir gövde tasarımı, daha dik açılı ön cam ve yeniden tasarlanmış iç mekandır. Eleştirmenler tüm bu değişikliklerle yeni modelin orijinal 911 tasarımından uzaklaştığı ve tasarımını daha ucuz model olan Boxster ile benzeştiği için ağır biçimde eleştirdiler;[46][47] ancak 996 serisi Porsche için büyük bir finansal başarı getirdi.[kaynak belirtilmeli]
1997'de, 1998 model yılı için tanıtılan 300 HP'lik 911 Carrera 2 ve 911 Carrera 4 modelleri ile başlayan 996 serisine 1998'de 360 HP'lik 911 GT3 eklendi. 2000'de 420 HP'lik 911 Turbo, 2001'de 462 HP'lik GT2 üretime girdi. 2002 yılı için 911 Carrera 2 ve Carrera 4'ün motor güçleri 320 HP'ye çıkartıldı ve cam tavanlı Targa ile geniş çamurluklu Carrera 4S modelleri satışa sunuldu. Aynı yıl için GT3'ün gücü de 381 HP'ye yükseltildi. 2003 yılında 450 HP'lik Turbo S üretime girdi. 2004 model yılında ise 483 HP'lik yeni GT2 üretildi.[kaynak belirtilmeli]
996 serisi 2004 yılı sonunda 997 serisinin tanıtımı ile üretimden kaldırıldı; ancak GT2 modeli 2006'ya kadar üretimde kaldı.[kaynak belirtilmeli]
997 Serisi (2004-2012)
[değiştir | kaynağı değiştir]2004 yılında 911 kapsamlı bir yenilemeye alındı ve temmuz ayında 996'nın yerine geçecek olan 997 tanıtıldı. 997'de, 996'nın temel profili korunmuş, sürtünme katsayısı 0.28'e indirilmiş ve son hava soğutmalı model olan 993'ün detaylarıyla şekillendirilmişti. Ayrıca 996'nın birleşik far tasarımından farklı olarak, eski nesil 911'lerin "böcek gözü" farlarına benzer farlar kullanılmıştı. İç tasarım da değiştirilmiş, modern tasarım öğeleri klasik 911'lerin çizgileriyle yorumlanmıştır. 997 serisi parçalarının sadece üçte birini eski 996 serisinden almış; ancak teknik olarak benzer kalmıştır.[kaynak belirtilmeli]
Birçok Amerikan otomobil dergisinin testlerinde, Turbo modeli 0–96 km/saat hızlanmasını 3.3 saniye civarında yapabilmiştir. Carrera S modeli aynı hızlanmayı 3.9 saniyede tamamlamış, son hız olarak 300 km/saate ulaşmıştır. Baz model olan Carrera 0-96 ivmelenmeyi 4.4 saniyede tamamlayıp 285 km/saat hıza ulaşmıştır. Bu rakamlar Porsche'nin resmi rakamlarıyla büyük farklar taşımaktadır.[kaynak belirtilmeli]
Carrera 4 ve Carrera 4S'in sırasıyla Carrera ve Carrera S ile aynı motorları taşımaktadır. Dört tekerden çekişli modellerin arka kısımları geniş tabanlı lastikleri sebebiyle 50,8mm daha geniştir. Dört tekerden çekiş sistemi, gerektiğinde motor gücünün %5'i ile %40'ı arasında bir gücü ön tekerlere iletmektedir.[48]
2009 model yılı için 997'de ufak değişiklikler planlanmaktadır. Bu değişiklikler daha büyük hava girişleri olan bir ön tampon, yeni çift HID projektörlü farlar, yeni stoplar, doğrudan enjeksiyon ve çift debriyajlı vites kutusudur.[49][50]
2010 yılında ortaya çıkan Turbo S modeli 530 hp güç ve 700 nm torka sahiptir. 0-100 hızlanmasını 3,3 saniyede tamamlamakta, bu hızlanmayı 7 ileri PDK şanzıman ile gerçekleştirmektedir.[51]
997 serisinin üretimi 2012 yılında sona ermiş, aynı yıl içinde yerine 991 olarak adlandırılan yeni kasa gelmiştir. 2012 yılında üretilen 911'ler aya göre 997 veya 991 serisinde olabilir.[52]
991 Serisi (2012-2019)
[değiştir | kaynağı değiştir]2011 yılında Frankfurt otomobil fuarında karşımıza çıkan araç, 23 Ağustos 2011'de Porsche tarafından resmen tanıtılmıştır. 2012 yılında ise 997 kasa kodlu 911'in üretimi tamamlandıktan sonra 991 kasa kodu ile yeni 911 olarak satışa sunulmuştur.[kaynak belirtilmeli]
3.8 motora sahip olan Carrera S 395 hp güç, Carrera ise 3.4 motor ile 345 hp güç üretmektedir. Turbo versiyonu çift turbo 3.8 motor ile 520 hp, Turbo S versiyonu ise 560 hp güç üretmektedir. Turbo S 0-100 hızlanmasını 2.9 saniyede gerçekleştirmektedir.[kaynak belirtilmeli]
Dünyanın En Performanslı Aracı ödülünü 2012 yılında Ferdinand Alexander Porsche'un ölümünden kısa süre sonra almıştır.[53][54]
992 Serisi (2019–Günümüz)
[değiştir | kaynağı değiştir]2019 Porsche 911'in tanıtımı 2018 Los Angeles Auto Show'da gerçekleşti.[55] 30 Temmuz 2019'da Porsche, 'S' serisi olmayan yeni 992'lerin pazarlama faaliyetlerine başladı. 992'lerde önde 20 inç, arkada 21 inç jantlar, 992 S'lerde ise önde 21 inç, arkada 22 inç jantlar yer almaktaydı; bunun dışında 992 ve 992 S'lerin dış görünümü neredeyse aynıydı. Araçların reklamı yapılan konfigürasyonu, Birleşik Krallık'ta 82,793 Pound fiyatla satışa sunuldu.[56]
Motor sporlarında Porsche 911
[değiştir | kaynağı değiştir]Rallilerde Porsche 911
[değiştir | kaynağı değiştir]Porsche 911, ilk gününden itibaren ralliler için büyük bir potansiyele sahipti. Arkada yer alan motor çekişin iyileşmesine katkıda bulunmaktaydı. 911'in belli başlı ralli zaferleri aşağıdaki gibidir:[kaynak belirtilmeli]
1965
- 5., Monte Carlo Rallisi (911, Herbert Linge)
1967
- 3., Monte Carlo Rallisi (912, Vic Elford)
1968
- 1., İsveç Rallisi (911T Björn Waldegård)
1969
- 1., Monte Carlo Rallisi (911T, Björn Waldegård)
1970
- 1., Monte Carlo Rallisi (911T, Björn Waldegård)
1974
- 3., 1000 Göller Rallisi (911 Carrera RS 3.0, Björn Waldegård)
- 2., Safari Rallisi (911 Carrera RS 3.0, Björn Waldegård)
1978
- 1., Monte Carlo Rallisi (911 Carrera RS 3.0, Jean-Pierre Nicolas)
1980
- 1., Tour de Corse (911SC/RS, Jean-Luc Therier)
1984
- 1., Paris-Dakar Rallisi (953, Rene Metge/Dominic Lemoyne)
(Porsche 953, diğer adıyla 911 Carrera 4x4, geliştirme aşamasında olan 959'un dört tekerden çekiş sistemini kullanmaktaydı.)
1986
- 1., Paris-Dakar Rallisi (959, Rene Metge/Dominic Lemoyne)
- 2., Paris-Dakar Rallisi (959, Jacky Ickx/Claude Brasseur)
- 1., Rallisie des Pharaons (959, Saeed Al Hajiri)
(1980'lerde Porsche, FIA'nın Grup B regülasyonu uyarınca dört tekerden çekişli, çift turbolu 959 modelini geliştirdi. Bu model 1986 yılında prestijli Paris-Dakar Rallisi'ni kazandı.)
Ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]2004 yılında Sports Car International dergisi, 911'i Sports Car International 60'ların En İyi Spor Otomobilleri Listesi'nde üçüncü, Carrera RS'i 70'lerin en iyi spor otomobilleri listesinde yedinci, 911 Carrera'yı 80'lerin en iyi spor otomobilleri listesinde yedinci sıraya koydu. Ek olarak, Automobile Magazine'in "100 Coolest Cars" listesi oylamasıyla 911 ikinci oldu. 997 serisi 2005 Yılın Otomobili yarışması için aday gösterildi.[kaynak belirtilmeli]
Medyada Porsche 911
[değiştir | kaynağı değiştir]- Charlie Sheen'in 1987 yapımı filmi film No Man's Land, sadece Porsche'ler çalan bir hırsız üzerine kuruludur.
- Will Smith ve Martin Lawrence, Bad Boys (1995) filminde bir Porsche 911 (964 RS) kullanmışlardır.
- 2006 yılında Pixar'ın animasyon filmi Otomobiller'de başrol oyuncularından biri, 2002 model bir Porsche 996 Carrera'dır.
- Herbie Goes to Monte Carlo filminde iki Porsche 911 görünmektedir.
- BBC televizyon şovu Top Gear'de bir Porsche 911 parçalanmaya çalışılmıştır. Ön kaputuna düşürülen piyanoya, önden bir çarpışmaya, üzerine dökülen asite ve pompalı tüfek ateşine dayanan araç; bir vinç ile kaldırılıp, içi yanıcı gaz dolu bir karavana burnu üzerine düşürülerek çalışmaz hale getirilebilmiştir.
- Komedyen Jerry Seinfeld yaklaşık 50 Porsche'ye sahiptir, bunların yarısına yakını da 911'lerdir. Dikkatli bakıldığında kendi dizisi olan Seinfeld'de duvarlarda Porsche 911 posterleri görülebilir.
- 2000 yılında oyun firması Electronic Arts, tamamen Porsche'ler üzerine kurulu bir oyun olan Need For Speed: Porsche Unleashed'i piyasaya çıkardı.
- Need for Speed Most Wanted oyununda Porsche 911 Turbo S kullanılabilir.
- Street Fighter II: The Movie filminde Ken Masters 1980'li yıllarda üretilmiş bir Porsche 911 Carrera Cabriolet kullanır.
- 1999 yapımı Office Space filminde, ana karakter Bill Lumbergh (Gary Cole tarafından canlandırılmıştır), MY PRSCHE plakalı bir Porsche 911 kullanır.
- 2001'den beri devam eden televizyon dizisi Scrubs'da ana karakterlerden doktor Perry Cox klasik bir Porsche 911 kullanmaktadır.[57]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ "Porsche.com, 1960 ve 70'ler". 16 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ "Ferdinand Porsche, Creator of the Sports Car That Bore His Name, Is Dead at 88 (obituary)". The New York Times. 2 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Leffingwell 2013, s. 46.
- ^ Leffingwell 2013, s. 48-49.
- ^ Leffingwell 2013, s. 50.
- ^ "Porsche.com, 1964 Porsche 911". 27 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ a b c "QV500.com, Porsche 911 O Serisi". 20 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2007.
- ^ Leffingwell 2013, s. 48.
- ^ "Porsche.com, 1965 Porsche 912". 17 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ a b Leffingwell 2013, s. 62.
- ^ a b c "QV500.com, Porsche 911 O Serisi". 13 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2007.
- ^ "Porsche.com, 1967 Porsche 911". 1 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ Leffingwell 2013, s. 68.
- ^ "QV500.com, Porsche 911 R". 13 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2007.
- ^ "Porsche.com, 1968 Porsche 911". 1 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ a b "QV500.com, Porsche 911 B Serisi". 13 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2007.
- ^ Leffingwell 2013, s. 92.
- ^ "Porsche.com, 1970 Porsche 911". 1 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ Adler 2016, s. 154.
- ^ Leffingwell 2013, s. 74.
- ^ Leffingwell 2013, s. 72.
- ^ "QV500.com Porsche 911 C ve D Serisi". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2007.
- ^ "Porsche.com, 1972 Porsche 911". 27 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ "QV500.com Porsche 911 E ve F Serisi". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2007.
- ^ QV500.com Porsche 911 2.2 ST Rally[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "QV500.com Porsche 911 2.7 Carrera RS". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2007.
- ^ "Porsche.com, 1972 Porsche 911 2.7 Carrera RS". 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ "QV500.com Porsche 911 2.7 Carrera". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2007.
- ^ "Porsche.com, 1974 Porsche 911 Carrera RS 3.0". 27 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ "Porsche.com, 1975 Porsche 911". 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ "Porsche.com, 1975 Porsche 912E". 16 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ "Porsche.com, 1977 Porsche 928". 16 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ "Porsche.com, 1974 Porsche 911 Turbo". 16 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ "Porsche.com, 1975 Porsche 911 Turbo". 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ "Porsche.com, 1976 Porsche 935 Coupé". 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ "QV500.com Porsche 911 Turbo Flachtbau". 21 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2007.
- ^ "Porsche.com, 1983 Porsche 911". 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ "QV500.com, Porsche 911 3.2 Carrera, 1984". 21 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2007.
- ^ "QV500.com 911 3.2 Speedster". 21 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2007.
- ^ Corlett 2005, s. 45.
- ^ "Porsche.com, 1989 Porsche 911". 1 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ Doell, Zach. "The 1989 Porsche Speedster is a Beauty, 30 Years in the Making". Motor1.com. 8 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2019.
- ^ "Porsche.com, 1987 Porsche 911". 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2007.
- ^ Corlett 2005, s. 74.
- ^ a b "QV500.com, Porsche 993 Turbo". 27 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2007.
- ^ "idee.demon.nl 911'in Evrimi,1964-1998". 13 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2007.
- ^ "PCSA.org, Porsche 996". 2 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2007.
- ^ Quiroga, Tony (1 Mayıs 2006). "2006 Porsche 911 Carrera 4S". Car and Driver. 18 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2020.
- ^ "Car & Driver - Spied: 2009 Porsche Carrera S". 14 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2007.
- ^ "Details on Porsche's 2008 911 update". 8 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2007.
- ^ Motor Trend Staff (19 Şubat 2010). "2010 Porsche 911 Turbo S". Motor Trend. 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2020.
- ^ "2012 Porsche 911 (991)". Car and Driver, Nisan 2011. 22 Mart 2011. 21 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2020.
- ^ "Recent Awards for Porsche". Porsche.com. 4 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2020.
- ^ Davis, Brett (10 Nisan 2012). "2012 World Car of the Year winner is the Volkswagen Up!". PerformanceDrive. 12 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2020.
- ^ "New 2019 Porsche 911 unleashed at the LA Motor Show". Auto Express (İngilizce). Erişim tarihi: 28 Kasım 2018.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Porsche 911". 11 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2019.
- ^ "Ultimatedisney.com "Scrubs" The Complete Fourth Season DVD Review sayfası". 29 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2008.
- Genel
- Adler, Dennis (2016). Porsche - The Classic Era. Minneapolis, ABD: Quarto Publishing Group USA Inc. ISBN 0-375-50216-5.
- Corlett, Tony (2005). Porsche 911 3.2 Carrera – The Last of the evolution. Veloce Publishing. ISBN 1-904788-65-3.
- Frère, P (1999). Porsche 911 Story (sixth edition). Patrick Stevens Limited. ISBN 1-85260-590-1.
- Leffingwell, Randy (2013). Porsche 911: Fifty Years. Minneapolis, ABD: Motorbooks. ISBN 978-1-6105-8994-9.
- Meredith, L (2000). Porsche 911. Sutton Publishing. ISBN 0-7509-2281-8.
- Morgan, P (1995). Original Porsche 911. MBI Publishing. ISBN 1-901432-16-5
- Wood, J (1997). Porsche: The Legend. Parragon. ISBN 0-7525-2072-5.
- Porsche Resmi Sitesi27 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Philip Raby, P (2005) "Porsche 911 Identification Guide". Herridge & Son. ISBN 0-9541063-8-5
- GT Purely Porsche dergisi
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Porsche Türkiye resmî web sitesi29 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Porsche resmî web sitesi27 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.