Sovyetler Birliği'nde bilim ve teknoloji - Vikipedi
Şu madde dizisinin bir parçasıdır: Sovyetler Birliği devlet yapısı |
Sovyetler Birliği'nde bilim ve teknoloji, Sovyetler Birliği'nin ulusal politikasında önemli bir parçası olarak rol aldı. Vladimir Lenin zamanından 1990'ların başında Sovyetler Birliği'nin dağılmasına kadar hem bilim hem de teknoloji, Sovyet devletinin ideolojisi ve pratik işleyişi ile yakından bağlantılıydı ve diğer ülkelerdeki modellerden hem benzer hem de farklı yollarla takip edildiler. Konstantin Tsiolkovskiy gibi İmparatorluk Rusyası'nda çalışan birçok bilim insanı SSCB'de çalışmaya devam etti ve Sovyet bilimini doğurdu.
Sovyet hükûmeti, bilimin gelişimini ve ilerlemesini ulusal bir öncelik haline getirerek, tüm eğitim seviyelerinde bilimi vurgulayarak ve en iyi bilim insanlarını onurlandırdı. Her yıl çok fazla sayıda mühendis mezun oldu. Sovyet bilim insanları teorik düzeyde birçok alanda beğeni topladı. Matematik, fizik (özellikle teorik nükleer fizik), kimya ve astronomi alanında yüksek düzeyde ilerlemeler kaydedildi. . Fiziksel kimyager ve fizikçi Nikolay Semenov, Nobel Ödülü'nü kazanan ilk Sovyet yurttaşıydı, 1956'da diğer bazı bilim insanları Sovyet Nobel Ödülü kazanandı.
Sovyet teknolojisi en çok nükleer fizik alanlarında geliştirildi. Silahların Batı dünyası ile yarışması politikacıları araştırma için yeterli kaynakları ayırmaya ikna etti. İgor Kurçatov'un yönettiği bir programı nedeniyle (Cambridge Beşlisi'nin casuslarına dayanarak), Sovyetler Birliği, 1949'da ABD'den dört yıl sonra atom bombası geliştiren ikinci ülke oldu. Sovyetler Birliği, 1953'te ABD'den sadece on ay sonra bir hidrojen bombası patlattı. Uzay araştırmaları da oldukça gelişti: Ekim 1957'de Sovyetler Birliği ilk yapay uydu olan Sputnik 1'i yörüngeye çıkardı. 1961 Nisan'ında Sovyet kozmonotu Yuri Gagarin uzaya çıkan ilk kişi oldu. Sovyetler, ekonomik problemler 1980'lerde kesintilere neden olana kadar bilim alanonda güçlü programlarını sürdürdü.
Her ne kadar bilim alanları sanat gibi diğer alanlardan daha az sansürlenmiş olsa da fikirlerin bastırılmasının birkaç örneği vardı. En ünlüsü olan agronomist Trofim Lısenko genellikle modern genetik tarafından kabul edilen kromozom kalıtım teorisini kabul etmeyi reddetti. Teorilerini marksizme tekabül ettiğini iddia ederek, 1948'de popülasyon genetiği ve diğer ilgili biyolojik araştırma alanlarının uygulanmasını ve öğretilmesini yasaklamak için 1948'de Josef Stalin ile konuşmayı başardı; bu karar 1960'larda tersine çevrildi.[1]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Nature Review Genetics 9 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Valery N. Soyfer; dated September 1, 2001
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Dekan Peter Krogh Dışişleri Dijital Arşivi'nden15 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sovyet Teknikleri 16 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.