Türkiye'deki Dünya Mirasları listesi - Vikipedi

Türkiye'deki Dünya Mirasları: kültürel alanlar kırmızı, karma alanlar mavi ile gösterilmektedir. Varlıkların tam adları haritaya sığmadığı için kısa adları kullanıldı. Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri birden fazla varlığı kapsadığı için haritada gösterilemedi.
Tüm koordinatları OpenStreetMap kullanarak haritala 
Tüm koordinatları KML veya GPX olarak çıkart
Makale serilerinden
Türkiye arması
Toplum
Sanat ve edebiyat
Diğer
Semboller

Türkiye'de yirmi bir tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır.[1] İlk olarak 1985'te İstanbul'un Tarihî Alanları, Göreme Millî Parkı ve Kapadokya ile Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, son olarak da 2023'te Gordion ile Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan on dokuzu kültürel, ikisi karma alandır. Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'nde ise yetmiş dokuz tane varlığı bulunmaktadır.

1945'te kurulan Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'nün (UNESCO) yasaları, bir yıl sonra 26 ülke tarafından kabul edildi. Türkiye, 1972'de imzalanan Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme'ye 1983'te taraf oldu.[2][3]

Dünya Mirasları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşağıdaki tablo her bir Dünya Mirası hakkındaki bilgileri listeler:

Ad; Dünya Miras Komitesi tarafından listelendiği şekliyle
Yer; bulunduğu il ve koordinatlar
Tarih; öneme sahip olduğu veya inşa edildiği zaman dilimi
UNESCO verileri; referans numarası, seçildiği yıl ve sağladığı kriterler
Açıklamalar; alan hakkında kısa açıklama
Renkler;   kültürel alan,   doğal alan,   karma alan
Ad Fotoğraf Yer Tarih UNESCO verileri Açıklamalar
Afrodisias Aydın
37°42′33.2″K 28°43′24.8″D / 37.709222°K 28.723556°D / 37.709222; 28.723556 		MÖ 2. yüzyıl 1519; 2017;
ii, iii, iv, vi 		2009'da geçici listeye girmişti.[4]
İki ögesi vardır: 1) Afrodisias Antik Kenti, 2) Eski Mermer Ocakları[5]
Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri Afyonkarahisar, Ankara, Eskişehir, Kastamonu, Konya 13.-14. yüzyıllar 1694; 2023;
ii, iv 		2018'de geçici listeye girmişti.[6]
Beş öğesi vardır: 1) Afyonkarahisar Ulu Camii, 2) Arslanhane Camii, 3) Eşrefoğlu Camii, 4) Mahmut Bey Camii, 5) Sivrihisar Ulu Camii
Ani Arkeolojik Alanı Kars
40°30′42.1″K 43°34′20.8″D / 40.511694°K 43.572444°D / 40.511694; 43.572444 		5. yüzyıl 1518; 2016;
ii, iii, iv 		2012'de geçici listeye girmişti.[7]
Arslantepe Höyüğü Malatya
38°22′55.3″K 38°21′40.4″D / 38.382028°K 38.361222°D / 38.382028; 38.361222 		MÖ 6. binyıl 1622; 2021;
iii 		2014'te geçici listeye girmişti.[8]
Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu Bursa
40°11′005.03″K 29°03′44.41″D / 40.1847306°K 29.0623361°D / 40.1847306; 29.0623361 (Cumalıkızık) 		14. yüzyıl 1452; 2014;
i, ii, iv, vi 		2000'de geçici listeye girmişti.[9]
Sekiz ögesi vardır: 1) Hanlar Bölgesi ve Orhan Gazi Külliyesi 2) Orhan Gazi ve Osman Gazi türbeleri, 3) Hüdavendigar Külliyesi, 4) Eski Kaplıca Hamamı (Hüdevandigar Külliyesi'nin hamamı), 5) Yıldırım Külliyesi, 6) Yeşil Külliye, 7) Muradiye Külliyesi, 8) Cumalıkızık
Çatalhöyük Neolitik Alanı Konya
37°40′03″K 32°49′42″D / 37.66750°K 32.82833°D / 37.66750; 32.82833 (Çatalhöyük) 		MÖ 7400 1405; 2012;
iii, iv 		2009'da geçici listeye girmişti.[10]
Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası Sivas
39°22′25″K 38°07′25″D / 39.37361°K 38.12361°D / 39.37361; 38.12361 (Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası) 		1228-29 358; 1985;
i, iv
Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzajı Diyarbakır
37°54′39.1″K 40°13′38.2″D / 37.910861°K 40.227278°D / 37.910861; 40.227278 		MÖ 6. yüzyıl 1488; 2015;
iv 		2000'de geçici listeye girmişti.[11]
Efes İzmir
37°56′21.0″K 27°20′27.8″D / 37.939167°K 27.341056°D / 37.939167; 27.341056 		MÖ 10. yüzyıl 1018; 2015;
iii, iv, vi 		1994'te geçici listeye girmişti.[12] 2001'deki başvurusu ertelenmişti.[13]
Dört ögesi vardır: 1) Çukuriçi Höyüğü, 2) Efes Antik Kenti, 3) Ayasuluk Tepesi, Artemis Tapınağı ve Orta Çağ Yerleşimi, 4) Meryem Ana Evi
Gordion Ankara
39°39′00.9″K 31°58′46.0″D / 39.650250°K 31.979444°D / 39.650250; 31.979444 		MÖ 12. yüzyıl 1669; 2023;
iii 		2012'de geçici listeye girmişti.[14]
Göbeklitepe Şanlıurfa
37°13′23.5″K 38°55′20.8″D / 37.223194°K 38.922444°D / 37.223194; 38.922444 		MÖ 10000 1572; 2018;
i, ii, iv 		2011'de geçici listeye girmişti.[15]
Göreme Millî Parkı ve Kapadokya Nevşehir
38°40′K 34°50′D / 38.667°K 34.833°D / 38.667; 34.833 (Göreme) 		4. yüzyıl (Göreme) 357; 1985;
i, iii, v, vii 		Yedi ögesi vardır: 1) Göreme Millî Parkı, 2) Karain alanı, 3) Karlık alanı, 4) Yeşilöz alanı, 5) Soğanlı alanı, 6) Kaymaklı Yer Altı Şehri, 7) Derinkuyu Yer Altı Şehri
Hattuşa: Hitit Başkenti Çorum
40°01′11″K 34°36′55″D / 40.01972°K 34.61528°D / 40.01972; 34.61528 (Hattuşa) 		MÖ 17. yüzyıl 377; 1986;
i, ii, iii, iv 		Dört ögesi vardır: 1) Hattuşa [ve İbikçam Ormanı], 2) Yazılıkaya (kaya tapınağı), 3) Kayalıboğaz (ileri karakol), 4) Osmankayası (kaya mezarlığı)
Hierapolis-Pamukkale Denizli
37°55′30″N 29°07′33″E / 37.925086°K 29.125898°D / 37.925086; 29.125898 (Hierapolis) 		MÖ 2. yüzyıl (Hierapolis) 485; 1988;
iii, iv, vii
İstanbul'un Tarihî Alanları İstanbul
41°01′K 28°58′D / 41.017°K 28.967°D / 41.017; 28.967 (İstanbul) 		6. yüzyıl 356; 1985;
i, ii, iii, iv 		Dört ögesi vardır: 1) Zeyrek Camii ve çevresi, 2) Süleymaniye Camii ve çevresi, 3) Sultanahmet ve çevresi (Ayasofya, Küçük Ayasofya, Sultanahmet Camii, Sultanahmet Meydanı, Topkapı Sarayı ve Haseki Hamamı), 4) İstanbul Kara Surları
Ksanthos-Letoon Antalya, Muğla
36°21′22.20″K 29°19′6.90″D / 36.3561667°K 29.3185833°D / 36.3561667; 29.3185833 (Ksanthos) 		MÖ 8.-7. yüzyıllar 484; 1988;
ii, iii
Nemrut Dağı Adıyaman
37°58′54″K 38°44′28″D / 37.98167°K 38.74111°D / 37.98167; 38.74111 (Nemrut Dağı Millî Parkı) 		MÖ 1. yüzyıl 448; 1987;
i, iii, iv
Pergamon Çok Katmanlı Kültürel Peyzajı İzmir
39°7′33″K 27°10′48″D / 39.12583°K 27.18000°D / 39.12583; 27.18000 (Pergamon) 		MÖ 7. yüzyıl 1457; 2014;
i, ii, iii, iv, vi 		2011'de geçici listeye girmişti.[16]
Dokuz ögesi vardır: 1) Akropol, 2) Kybele Kutsal Alanı, 3-9) çevresindeki yedi adet tümülüs
Safranbolu Şehri Karabük
41°14′57.80″K 32°40′59.52″D / 41.2493889°K 32.6832000°D / 41.2493889; 32.6832000 (Safranbolu) 		13. yüzyıl 614; 1994;
ii, iv, v 		1992'deki başvurusu ertelenmişti.[17]
Üç ögesi vardır: 1) Çukur, 2) Kıranköy, 3) Bağlar
Selimiye Camii ve Külliyesi Edirne
41°40′41″K 26°33′34″D / 41.67806°K 26.55944°D / 41.67806; 26.55944 (Selimiye Camii) 		1574 1366; 2011;
i, iv 		2000'de geçici listeye girmişti.[18]
Troya Arkeolojik Alanı Çanakkale
39°57′27″K 26°14′20″D / 39.95750°K 26.23889°D / 39.95750; 26.23889 (Troya) 		MÖ 13. yüzyıl 849; 1998;
ii, iii, vi

Geçici Liste

[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yetmiş dokuz tane varlığı bulunmaktadır. Bunlardan yetmiş ikisi kültürel, üçü doğal, dördü karma alandır. Liste en son 15 Nisan 2021'de güncellendi.[19]

Ad Fotoğraf Yer Tarih UNESCO verileri Açıklamalar
Ahi Evran Türbesi Kırşehir
39°08′53.3″K 34°09′34.2″D / 39.148139°K 34.159500°D / 39.148139; 34.159500 		1482 5902; 2014;
iii, vi
Ahlat Selçuklu Mezarlığı Bitlis
38°44′26.8″K 42°27′30.8″D / 38.740778°K 42.458556°D / 38.740778; 42.458556 		12.-15. yüzyıllar 1401; 2000;
i, iii
Aizanoi Kütahya
39°12′03.9″K 29°36′35.0″D / 39.201083°K 29.609722°D / 39.201083; 29.609722 		MÖ 2. binyıl 5724; 2012;
ii, iv
Akdamar Kilisesi Van
38°20′25.5″K 43°02′12.3″D / 38.340417°K 43.036750°D / 38.340417; 43.036750 		921 6035; 2015;
i, ii, iii, iv, vi
Alahan Manastırı Mersin
36°47′27.9″K 33°21′04.7″D / 36.791083°K 33.351306°D / 36.791083; 33.351306 		5. yüzyıl 1398; 2000;
i, iii, iv
Alanya Antalya
36°32′11.8″K 31°59′52.7″D / 36.536611°K 31.997972°D / 36.536611; 31.997972 		MÖ 4. yüzyıl 1405; 2000;
iii, iv 		Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2011'de ve 2013'te hazırlanan adaylık dosyaları, Türkiye'nin isteğiyle geri çekildi.[20][21]
Anadolu Selçuklu Medreseleri Erzurum, Kayseri, Kırşehir, Konya, Sivas 13. yüzyıl 5907; 2014;
ii, iv 		Buruciye Medresesi, Cacabey Medresesi, Çifte Medrese, Çifte Minareli Medrese (Erzurum), Çifte Minareli Medrese (Sivas), Gök Medrese, İnce Minareli Medrese, Karatay Medresesi, Sahabiye Medresesi, Yakutiye Medresesi
Anadolu Türk Mirasının Erken Dönemi: Niksar, Danişmendliler Beyliği'nin Başkenti Tokat
40°35′17″K 36°56′59″D / 40.58806°K 36.94972°D / 40.58806; 36.94972 		11. yüzyıl 6344; 2018;
ii, iv, vi
Anavarza Antik Kenti Adana
37°14′57.6″K 35°53′50.1″D / 37.249333°K 35.897250°D / 37.249333; 35.897250 		MÖ 1. yüzyıl 5910; 2014;
iii, iv, vi
Ashâb-ı Kehf Külliyesi Kahramanmaraş
38°14′47.9″K 36°51′15.3″D / 38.246639°K 36.854250°D / 38.246639; 36.854250 		446 6037; 2015;
iii, vi
Aspendos Antik Kenti Tiyatrosu ve Su Kemerleri Antalya
36°56′20.5″K 31°10′20.4″D / 36.939028°K 31.172333°D / 36.939028; 31.172333 		MÖ 5. yüzyıl 6036; 2015;
i, ii, iv
Assos Antik Kenti Çanakkale
39°29′16.0″K 26°20′13.0″D / 39.487778°K 26.336944°D / 39.487778; 26.336944 		MÖ 7. yüzyıl 6242; 2017;
iii, iv, vi
Ayvalık Endüstriyel Peyzajı Balıkesir
39°19′00.9″K 26°41′31.4″D / 39.316917°K 26.692056°D / 39.316917; 26.692056 		19. yüzyıl 6243; 2017;
iii, v
Ballıca Mağarası Tabiat Parkı Tokat
40°13′38″K 36°18′06″D / 40.22722°K 36.30167°D / 40.22722; 36.30167 		Pliyosen 6403; 2019;
vii, viii
Basilica Therma Yozgat
39°29′41″K 35°22′34″D / 39.49472°K 35.37611°D / 39.49472; 35.37611 		2. yüzyıl 6350; 2018;
iv
Beçin Orta Çağ Kenti Muğla
37°16′29.1″K 27°47′21.0″D / 37.274750°K 27.789167°D / 37.274750; 27.789167 		13. yüzyıl 5730; 2012;
ii
Beypazarı Tarihî Kenti Ankara
40°10′14″K 31°55′15″D / 40.17056°K 31.92083°D / 40.17056; 31.92083 		19. yüzyıl 6469; 2020;
iii
Birgi Tarihî Kenti İzmir
38°15′23.9″K 28°03′59.8″D / 38.256639°K 28.066611°D / 38.256639; 28.066611 		13. yüzyıl 5728; 2012;
ii, iv
Bodrum Kalesi Muğla
37°01′54.2″K 27°25′45.9″D / 37.031722°K 27.429417°D / 37.031722; 27.429417 		15. yüzyıl 6121; 2016;
ii, iii, iv
Ceneviz Ticaret Yolu'nda Akdeniz'den Karadeniz'e Kadar Kale ve Surlu Yerleşimleri Aydın, Bartın, Düzce, İstanbul, İzmir, Sinop 13. yüzyıl 6468; 2020;
ii, iv 		İlk olarak 2013'te Akçakoca Kalesi, Amasra Kalesi, Çandarlı Kalesi, Foça Kalesi, Galata Kulesi, Sinop Kalesi, Yoros Kalesi ile miras alanı oluşturuldu.[22] Daha sonra 2020'de Çeşme Kalesi, Güvercinada Kalesi ve Kuşadası Surları geçici miras alanına eklendi.[23]
Çanakkale ve Gelibolu I. Dünya Savaşı Alanları Çanakkale
40°03′01.0″K 26°13′11.4″D / 40.050278°K 26.219833°D / 40.050278; 26.219833 		1915-16 5911; 2014;
vi
Dağlık Frigya Afyonkarahisar, Eskişehir, Kütahya MÖ 8. yüzyıl 6040; 2015;
ii, iii, iv
Denizli-Doğubayazıt Güzergâhındaki Selçuklu Kervansarayları Denizli-Ağrı 13. yüzyıl 1403; 2000;
ii, iii, iv 		Ağzıkara Han, Akbaş Hanı, Akhan Kervansarayı (Aksaray), Akhan Kervansarayı (Denizli), Altunapa Hanı, Cibci Han, Eğirdir Han, Elikesik Han, Ertokuş Hanı, Gedik Han, Hacı Bekir Han, Han Camisi Hanı, Kantarmış Hanı, Kargı Han, Kavak Hanı, Kireli Hanı, Köprüköyü Hanı, Kuruçeşme Han, Lala Han, Latif Hanı, Mamahatun Kervansarayı, Mugar Hanı, Obruk Hanı, Okla Han, Öresin Han, Pervane Hanı, Pınarbaşı Hanı, Sadettin Hanı, Sikre Han, Sultan Han (Aksaray), Sultan Han (Kayseri), Sünnetli Han, Şahruh Köprüsü Hanı, Zincirli Han
Eflatunpınar: Hitit Su Anıtı Konya
37°50′05.5″K 31°43′15.4″D / 37.834861°K 31.720944°D / 37.834861; 31.720944 		MÖ 1620-1200 5912; 2014;
iii, iv, vi
Gaziantep'teki Yer Altı Su Yapıları: Livaslar ve Kasteller Gaziantep
37°03′34.1″K 37°23′20.9″D / 37.059472°K 37.389139°D / 37.059472; 37.389139 		13. yüzyıl 6345; 2018;
iii, iv 		Altı ögesi vardır.[24]
Güllük Dağı Millî Parkı ve Termessos Antalya
36°58′57.0″K 30°27′53.1″D / 36.982500°K 30.464750°D / 36.982500; 30.464750 		MÖ 2. yüzyıl 1412; 2000;
ii, iii, v, viii, ix, x
Hacı Bayram Camii ve Çevresi Ankara
39°56′39.46″K 32°51′28.61″D / 39.9442944°K 32.8579472°D / 39.9442944; 32.8579472 		1428 6124; 2016;
iv, vi
Hacı Bektaş-ı Veli Türbesi Nevşehir
38°56′33.4″K 34°33′44.4″D / 38.942611°K 34.562333°D / 38.942611; 34.562333 		13. yüzyıl 5735; 2012;
iii, vi
Harput Tarihî Kenti Elazığ
38°42′16″K 39°15′10″D / 38.70444°K 39.25278°D / 38.70444; 39.25278 		MÖ 8. yüzyıl 6349; 2018;
iii, iv, vi
Harran ve Şanlıurfa Şanlıurfa
37°09′20.5″K 38°47′28.6″D / 37.155694°K 38.791278°D / 37.155694; 38.791278 		MÖ 9500 1400; 2000;
i, ii, iii, iv
Harşena Dağı ve Pontus Kral Kaya Mezarları Amasya
40°39′12.8″K 35°49′49.5″D / 40.653556°K 35.830417°D / 40.653556; 35.830417 		MÖ 3. yüzyıl 6039; 2015;
iii, vi, vii
Hekatomnos Anıt Mezarı ve Kutsal Alanı Muğla
37°18′46.9″K 27°46′46.8″D / 37.313028°K 27.779667°D / 37.313028; 27.779667 		MÖ 4. yüzyıl 5729; 2012;
i, iii, iv
II. Bayezid Külliyesi Edirne
41°41′09.10″K 26°32′38.78″D / 41.6858611°K 26.5441056°D / 41.6858611; 26.5441056 		1488 6117; 2016;
ii, iv, vi
İshak Paşa Sarayı Ağrı
39°31′13.3″K 44°07′44.7″D / 39.520361°K 44.129083°D / 39.520361; 44.129083 		1784 1410; 2000;
i, iii, iv
İsmail Fakirullah Türbesi Siirt
37°56′57.0″K 42°00′40.0″D / 37.949167°K 42.011111°D / 37.949167; 42.011111 		18. yüzyıl 6043; 2015;
iv, vi
İvriz Kültürel Peyzajı Konya
37°23′46.7″K 34°09′53.2″D / 37.396306°K 34.164778°D / 37.396306; 34.164778 		MÖ 8. yüzyıl 6244; 2017;
ii, iii, iv
İzmir Tarihî Liman Kenti İzmir
38°25′06″K 27°07′56″D / 38.41833°K 27.13222°D / 38.41833; 27.13222 		MÖ 4. yüzyıl 6471; 2020;
ii, iii, iv
İznik Bursa
40°25′47.6″K 29°43′35.6″D / 40.429889°K 29.726556°D / 40.429889; 29.726556 		MÖ 316 5900; 2014;
ii, iii, v 		Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2024'te hazırlanan adaylık dosyası, Türkiye'nin isteğiyle geri çekildi.[25]
Justinianus Köprüsü Sakarya
40°44′15.64″K 30°22′26.46″D / 40.7376778°K 30.3740167°D / 40.7376778; 30.3740167 		6. yüzyıl 6347; 2018;
iii, iv
Karain Mağarası Antalya
37°04′39.9″K 30°34′15.1″D / 37.077750°K 30.570861°D / 37.077750; 30.570861 		Alt Paleolitik 666; 1994;
iii, vi 		Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2001'de yapılan başvuru, Dünya Miras Komitesi tarafından ertelendi.[26]
Karatepe-Aslantaş Antik Kenti Osmaniye
37°15′33″K 36°14′09″D / 37.25917°K 36.23583°D / 37.25917; 36.23583 		MÖ 8. yüzyıl 6470; 2020;
ii, iii, iv
Kaunos Antik Kenti Muğla
36°49′31.9″K 28°37′22.7″D / 36.825528°K 28.622972°D / 36.825528; 28.622972 		MÖ 9. yüzyıl 5906; 2014;
i, ii, iii, iv
Kekova Antalya
36°10′47.7″K 29°51′47.8″D / 36.179917°K 29.863278°D / 36.179917; 29.863278 		MÖ 3. yüzyıl 1411; 2000;
ii, iii, vii, ix
Kemaliye Tarihî Kenti Erzincan
39°15′44″K 38°29′44″D / 39.26222°K 38.49556°D / 39.26222; 38.49556 		15. yüzyıl 6535; 2021;
v, viii 		Kemaliye kent merkezi ve Karanlık Kanyon'dan oluşmaktadır.
Kızılırmak Deltası ve Kuş Cenneti Samsun
41°40′13.05″K 36°02′07.1″D / 41.6702917°K 36.035306°D / 41.6702917; 36.035306 		1994 6125; 2016;
vii, x 		Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2018'de hazırlanan adaylık dosyası, Türkiye'nin isteğiyle geri çekildi.[27]
Kibira Antik Kenti Burdur
37°09′29.3″K 29°29′47.3″D / 37.158139°K 29.496472°D / 37.158139; 29.496472 		MÖ 4. yüzyıl 6123; 2016;
iii, iv
Konya: Selçuklu Başkenti Konya
37°52′14.3″K 32°30′17.8″D / 37.870639°K 32.504944°D / 37.870639; 32.504944 		12.-13. yüzyıllar 1404; 2000;
i, ii, iv
Koramaz Vadisi Kayseri
38°48′10″K 35°41′02″D / 38.80278°K 35.68389°D / 38.80278; 35.68389 		11. yüzyıl 6473; 2020;
v
Korikos Antik Kenti Mersin
36°27′24.5″K 34°08′53.8″D / 36.456806°K 34.148278°D / 36.456806; 34.148278 		MÖ 4. yüzyıl 5909; 2014;
ii, iii, iv
Kültepe-Kaniş Arkeolojik Alanı Kayseri
38°51′02.4″K 35°38′04.2″D / 38.850667°K 35.634500°D / 38.850667; 35.634500 		MÖ 3. binyıl 5905; 2014;
ii, iii
Laodikya Antik Kenti Denizli
37°50′09.7″K 29°06′33.1″D / 37.836028°K 29.109194°D / 37.836028; 29.109194 		MÖ 3. yüzyıl 5823; 2013;
ii, iii, iv
Likya Uygarlığı Antik Kentleri Antalya, Muğla MÖ 5. yüzyıl 5408; 2009;
iii, iv
Malabadi Köprüsü Diyarbakır
38°09′13.2″K 41°12′13.9″D / 38.153667°K 41.203861°D / 38.153667; 41.203861 		12. yüzyıl 6113; 2016;
iii, iv, vi
Mamure Kalesi Mersin
36°04′51.9″K 32°53′41.0″D / 36.081083°K 32.894722°D / 36.081083; 32.894722 		3.-4. yüzyıllar 5734; 2012;
iv, v
Mardin Kültürel Peyzajı Mardin
37°18′46.5″K 40°44′21.0″D / 37.312917°K 40.739167°D / 37.312917; 40.739167 		14. yüzyıl 1406; 2000;
ii, iii, iv 		Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2003'te yapılan başvuru, Türkiye'nin isteğiyle incelenmedi.[28]
Midyat ve Çevresindeki (Tur Abdin) Geç Antik ve Orta Çağ Kilise ve Manastırları Mardin
37°28′59.7″K 41°23′48.1″D / 37.483250°K 41.396694°D / 37.483250; 41.396694 		6. yüzyıl 6534; 2021;
iii, iv, vi 		Mor Sobo Kilisesi, Meryem Ana Kilisesi, Deyrüzzaferân Manastırı, Mor Gabriel Manastırı, Mor Abai Manastırı, Mor Loozor Manastırı, Mor Yakup Manastırı, Mor Kuryakos Kilisesi, Mor İzozoel Kilisesi
Mudurnu Tarihî Ahi Kenti Bolu
40°27′51.0″K 31°12′43.0″D / 40.464167°K 31.211944°D / 40.464167; 31.211944 		13. yüzyıl 6038; 2015;
ii, iv 		Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 2018'de hazırlanan adaylık dosyası, Türkiye'nin isteğiyle geri çekildi.[27]
Niğde'nin Tarihî Anıtları Niğde
37°57′58.8″K 34°40′43.6″D / 37.966333°K 34.678778°D / 37.966333; 34.678778 		13. yüzyıl 5731; 2012;
ii
Noel Baba Kilisesi Antalya
36°14′41.8″K 29°59′07.4″D / 36.244944°K 29.985389°D / 36.244944; 29.985389 		4. yüzyıl 1399; 2000;
iii, iv
Nuruosmaniye Camii İstanbul
41°00′37.1″K 28°58′13.8″D / 41.010306°K 28.970500°D / 41.010306; 28.970500 		1755 6122; 2016;
ii, iii, iv
Odunpazarı Tarihî Kent Merkezi Eskişehir
39°45′54.8″K 30°31′16.2″D / 39.765222°K 30.521167°D / 39.765222; 30.521167 		13. yüzyıl 5733; 2012;
iii, vi
Perge Antik Kenti Antalya
36°57′34.9″K 30°51′11.3″D / 36.959694°K 30.853139°D / 36.959694; 30.853139 		MÖ 13. yüzyıl 5411; 2009;
ii
Priene Antik Kenti Aydın
37°39′31.65″K 27°17′51.34″D / 37.6587917°K 27.2975944°D / 37.6587917; 27.2975944 		MÖ 6. yüzyıl 6348; 2018;
ii, iii, iv, vi
Sagalassos Antik Kenti Burdur
37°40′33.2″K 30°31′07.1″D / 37.675889°K 30.518639°D / 37.675889; 30.518639 		MÖ 3. yüzyıl 5409; 2009;
ii, iii
Saint Pierre Kilisesi Hatay
36°12′33.2″K 36°10′41.7″D / 36.209222°K 36.178250°D / 36.209222; 36.178250 		1. yüzyıl 5613; 2011;
iii, vi
Sardis Antik Kenti ve Bintepeler Lidya Tümülüsleri Manisa
38°29′18.7″K 28°02′25.6″D / 38.488528°K 28.040444°D / 38.488528; 28.040444 		MÖ 8. yüzyıl 5829; 2013;
i, ii, iii 		Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için yapılan başvuru, 2025'te incelenecek.[29]
St. Paul Kilisesi, St. Paul Kuyusu ve Çevresi Mersin
36°54′50.9″K 34°53′52.2″D / 36.914139°K 34.897833°D / 36.914139; 34.897833 		1102 1409; 2000;
ii, iii, iv
Stratonikeia Antik Kenti Muğla
37°18′47.8″K 28°03′57.8″D / 37.313278°K 28.066056°D / 37.313278; 28.066056 		MÖ 1500 6041; 2015;
ii, iv
Sümela Manastırı Trabzon
40°41′24.6″K 39°39′30.7″D / 40.690167°K 39.658528°D / 40.690167; 39.658528 		4. yüzyıl 1397; 2000;
i, iii 		Dünya Mirası olarak tescil edilmesi için 1989'da yapılan başvuru, Dünya Miras Komitesi tarafından ertelendi.[30]
Titus Tüneli Hatay
36°07′16.2″K 35°55′21.4″D / 36.121167°K 35.922611°D / 36.121167; 35.922611 		2. yüzyıl 5903; 2014;
i, iv
Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Alanı Aksaray, Ankara, Konya
38°40′43.1″K 33°30′55.7″D / 38.678639°K 33.515472°D / 38.678639; 33.515472 		2000 5824; 2013;
vii, viii, x
Uzun Köprü Edirne
41°16′40.0″K 26°40′30.2″D / 41.277778°K 26.675056°D / 41.277778; 26.675056 		1443 6042; 2015;
iii, iv
Van Kalesi, Höyüğü ve Tarihî Van Şehri Van
38°30′03.67″K 43°20′21.56″D / 38.5010194°K 43.3393222°D / 38.5010194; 43.3393222 		MÖ 8. yüzyıl 6114; 2016;
ii, iii, iv, vi
Yesemek Taş Ocağı ve Heykel Atölyesi Gaziantep
36°54′12.8″K 36°44′19.2″D / 36.903556°K 36.738667°D / 36.903556; 36.738667 		MÖ 9. yüzyıl 5732; 2012;
ii, iii
Yıldız Sarayı Kompleksi İstanbul
41°03′01.2″K 29°00′41.0″D / 41.050333°K 29.011389°D / 41.050333; 29.011389 		18. yüzyıl 6044; 2015;
ii, iii, iv
Yivli Minare Antalya
36°53′11.74″K 30°42′16.32″D / 36.8865944°K 30.7045333°D / 36.8865944; 30.7045333 		1373 6119; 2016;
ii, iv
Zerzevan Kalesi ve Mithraeum Diyarbakır
37°36′30″K 40°29′57″D / 37.60833°K 40.49917°D / 37.60833; 40.49917 		4. yüzyıl 6472; 2020;
iii, iv, vi
Zeugma Arkeolojik Siti Gaziantep
37°03′27.4″K 37°52′12.7″D / 37.057611°K 37.870194°D / 37.057611; 37.870194 		MÖ 1. yüzyıl 5726; 2012;
ii, iii, iv
Zeynel Abidin Camii ve Mor Yakup Kilisesi Mardin
37°04′00.9″K 41°12′52.9″D / 37.066917°K 41.214694°D / 37.066917; 41.214694 		4. yüzyıl (kilise)
12. yüzyıl (cami) 		5901; 2014;
iii, iv

Konumlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Türkiye üzerinde Türkiye'deki Dünya Mirasları listesi
Karain
Sümela Manastırı
Alahan Manastırı
Noel Baba Kilisesi
Şanlıurfa
Ahlat Selçuklu Mezarlığı
Konya
Alanya
Mardin
St. Paul Kilisesi
İshak Paşa Sarayı
Kekova
Termessos
Sagalassos
Perge
Saint Pierre Kilisesi
Aizanoi
Zeugma
Birgi
Hekatomnos
Beçin
Niğde
Yesemek
Odunpazarı
Mamure Kalesi
Hacı Bektaş Türbesi
Laodikya
Tuz Gölü
Sardis
İznik
Mor Yakup Kilisesi
Ahi Evran Türbesi
Titus Tüneli
Kültepe
Kaunos
Korikos
Anavarza
Gelibolu
Eflatunpınar
Akdamar Kilisesi
Aspendos
Ashâb-ı Kehf Külliyesi
Mudurnu
Kral Kaya Mezarları
Stratonikeia
Uzun Köprü
İsmail F. Türbesi
Yıldız Sarayı
Malabadi Köprüsü
Van Kalesi
II. Bayezid Külliyesi
Yivli
Bodrum Kalesi
Nuruosmaniye Camii
Kibira
Hacı Bayram Camii
Kızılırmak Deltası
Assos
Ayvalık
İvriz
Niksar
Kasteller
Justinianus Köprüsü
Priene
Harput
Basilica Therma
Ballıca Mağarası
Beypazarı
Karatepe
İzmir
Zerzevan Kalesi
Koramaz Vadisi
Tur Abdin
Kemaliye
Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'ndeki varlıkları: kültürel alanlar kırmızı, doğal alanlar sarı, karma alanlar mavi ile gösterilmektedir. Varlıkların tam adları haritaya sığmadığı için kısa adları kullanıldı. Denizli-Doğubayazıt Güzergâhındaki Selçuklu Kervansarayları, Likya Uygarlığı Antik Kentleri, Ceneviz Ticaret Yolu'nda Akdeniz'den Karadeniz'e Kadar Kale ve Surlu Yerleşimleri, Anadolu Selçuklu Medreseleri, Dağlık Frigya birden fazla varlığı kapsadığı için haritada gösterilemedi.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Turkey - UNESCO World Heritage Centre". UNESCO. 10 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2017. 
  2. ^ "Dünya Miras Listesi'nde Türkiye" (PDF). UNESCO Türkiye Millî Komisyonu. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  3. ^ "Application of the World Heritage Convention by the States Parties - Turkey" (PDF). UNESCO. 31 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  4. ^ "Archaeological Site of Aphrodisias" (İngilizce). UNESCO. 20 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2017. 
  5. ^ "Evaluations of Nominations of Cultural and Mixed Properties - 2017" (PDF). UNESCO. 3 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Temmuz 2017. 
  6. ^ "Wooden Roofed and Wooden Columned Mosques in Anatolia" (İngilizce). UNESCO. 31 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2023. 
  7. ^ "Historic City of Ani" (İngilizce). UNESCO. 16 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2016. 
  8. ^ "Archaeological Site of Arslantepe" (İngilizce). UNESCO. 17 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2021. 
  9. ^ "Bursa and Cumalikizik Early Ottoman urban and rural settlements" (İngilizce). UNESCO. 4 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  10. ^ "Neolithic Site of Catalhoyuk" (İngilizce). UNESCO. 30 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  11. ^ "The Citadel and the Walls of Diyarbakir" (İngilizce). UNESCO. 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  12. ^ "Ephesus" (İngilizce). UNESCO. 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2015. 
  13. ^ "World Heritage Bureau Report 25th session". UNESCO. 10 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  14. ^ "Gordion" (İngilizce). UNESCO. 7 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023. 
  15. ^ "The Archaeological Site of Göbeklitepe" (İngilizce). UNESCO. 31 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2018. 
  16. ^ "Bergama" (İngilizce). UNESCO. 4 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  17. ^ "UNESCO World Heritage Centre - Decision - 16 COM X.D". UNESCO. 7 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  18. ^ "Edirne Selimiye Mosque" (İngilizce). UNESCO. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  19. ^ "UNESCO World Heritage Centre - Tentative Lists". UNESCO. 24 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022. 
  20. ^ "UNESCO World Heritage Centre - Decision - 35 COM 8B.36". UNESCO. 3 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  21. ^ "UNESCO World Heritage Centre - Decision - 37 COM 8B.39". UNESCO. 21 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  22. ^ "Trading Posts and Fortifications on Genoese Trade Routes from the Mediterranean to the Black Sea" (İngilizce). UNESCO. 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2020. 
  23. ^ "Trading Posts and Fortifications on Genoese Trade Routes from the Mediterranean to the Black Sea" (İngilizce). UNESCO. 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020. 
  24. ^ "Kasteller ve Çeşmeler". Gaziantep İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2018. 
  25. ^ "Nominations to the World Heritage List" (PDF). UNESCO. 10 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Temmuz 2024. 
  26. ^ "UNESCO World Heritage Centre - Decision - 25 COM X.D". UNESCO. 14 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  27. ^ a b "Nominations to the World Heritage List" (PDF). UNESCO. 19 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Haziran 2019. 
  28. ^ "World Heritage Committee 27th session" (PDF). UNESCO. 20 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 
  29. ^ "List of nominations received by 1 February 2024 for examination by the Committee at its 47th session in 2025" (PDF). UNESCO. 9 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Temmuz 2024. 
  30. ^ "Bureau of the World Heritage Committee". UNESCO. 24 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Türkiye%27deki_Dünya_Mirasları_listesi&oldid=33993334" sayfasından alınmıştır