Əylənli — Vikipediya

ƏYLƏNLİ
40°22′ şm. e. 43°58′ ş. u.HGYO
Ölkə  Ermənistan
Rayon Üçkilsə
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 1.730 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 704 nəf. (2011)[1]
Rəsmi dili
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi 0527
Xəritəni göstər/gizlə
ƏYLƏNLİ xəritədə
ƏYLƏNLİ
ƏYLƏNLİ
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar


Əylənli, Aynalı, Ağlyanlı — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indi Talin rayonunda kənd.[2][3]Rayon mərkəzindən 7 km cənub-şərqdə, Alagöz dağının cənub-qərb ətəyində yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir[4]. Kəndin digər adı həm də Aynalı, Ağlyanlı kimi göstərilir[5][6].

Tarixi

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Toponim əylənli türk tayfa adı[7] əsasında yaranmışdır.[8] Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 19.IV.1950-ci il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Davidaşen qoyulmuşdur.

Toponimi

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Mənbədə Aylanlı kimidir 1728-ci ildə İrəvan əyalətinin Karbi nahiyəsində Əgənli kənd adı[9][10]. "Kəndin başqa adı Yasaqlıdır". Mənbədə Əglənli kimidir. Digər adı Axsaqlı-Əglənli idi[11][12] "Axsaq (kəndi) yaxınlığında Əglənli "mə'nasındadır. XX əsrin əvvəllərinə aid mənbədə Aylanlı-Yasaqlı kimidir[13][14]. 1828–1832-ci illərdə kənd dağılmışdır[15]. XIX əsrin 80-ci illərində Yuxarı Əylənli Əbdürrəhmanlı və Aşağı Əylənli Yasaqlı kəndləri vardı. Kəndin əsasını qoymuş tayfa adıdır. 1593-cü ilə aid mənbədə Gəncə və Bərdə nahiyələrində Əglənlu elinin yaşadığı qeyd olunur[16].[17]

Əhalisi

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Kənddə 1873-cü ildə 196 nəfər, 1886-cı ildə 236 nəfər, 1897-ci ildə 308 nəfər, 1904-cü ildə 215 nəfər, 1914-cü ildə 228 nəfər, 1916-cı ildə 315 nəfər[18], 1918-ci ilin yanvarında 300 nəfər[19] yalnız azərbaycanlı yaşamışdır. 1918-ci ilin fevral ayında kənd erməni təcavüzünə məruz qalaraq sakinləri tarixi-etnik torpaqlarından tamamilə deportasiya olunmuşdur[19] və kəndə 1916–18-ci illərdə Türkiyənin Muş vilayətlərindən köçürülən ermənilər yerləşdirilmişdir[20]. İndi ermənilər yaşayır. Etnotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir.

Həmçinin bax

[redaktə | vikimətni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | vikimətni redaktə et]
  1. ↑ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
  2. ↑ Петрушевский И.П. Очерки по истории феодальных отношений Азербайджана и Армении в XVI — начале XIX вв. Л., 1949.
  3. ↑ Budaqov B.Ə. Azərbaycan coğrafi terminlərinin bə’zi məsələlərinə dair. "Azərbaycan SSR ЕA Xəbərləri" (Yеr Еlmləri sеriyası), 1959, № 7.
  4. ↑ Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карт Кавказского края, Тифлис, Типография К.П.Казловского, 1913. s.8
  5. ↑ erm. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831–1931) Arxivləşdirilib 2020-09-24 at the Wayback Machine. Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; rus. Население Советской Армении за последние сто лет (1831–1931). Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство "Мелконян фонд", 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: "Melkonyan fond" nəşriyyatı, 1932. s.34
  6. ↑ PDF versiyası. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2
  7. ↑ İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, "Elm", 1996. s.30,92–93
  8. ↑ "Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri". 2010-11-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-09-16.
  9. ↑ İrəvan əyalətinin icmal dəftəri. Bakı, 1996.
  10. ↑ Дорн Б. Каспий. Спб., 1975.
  11. ↑ Basbakanlik Arsivi. Qapu tahrir defterleri. № 808. 1728-ye tarihi. Revan ey-aleti Defteri.
  12. ↑ Аристов Н.А. Заметки об этническом составе тюркских племен и народностей и сведения об их численности. "Живая старина". вып. 3–4. Спб., 1896.
  13. ↑ Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карте Кавказа. Тифлис, 1913.
  14. ↑ Budaqov B.Ə. Azərbaycan coğrafi terminlərinin bə’zi məsələlərinə dair. "Azərbaycan SSR ЕA Xəbərləri" (Yer Elmləri Seriyası), 1959, № 7.
  15. ↑ Шопен И. Исторический памятник состояния Армянской области в эпоху ее присоединения к Российской империи. Спб., 1852.
  16. ↑ Kirzioqlu F. 1593 ylde Osmanli vilaget tahrir defterlerende Gence-Karabag sancak lari; "ulus" ve "oymakleri". Sevic matbaasi. Ankara, 1979.
  17. ↑ Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Әјләнли // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. 452 с.
  18. ↑ erm. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831–1931) Arxivləşdirilib 2020-09-24 at the Wayback Machine. Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; rus. Население Советской Армении за последние сто лет (1831–1931). Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство "Мелконян фонд", 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: "Melkonyan fond" nəşriyyatı, 1932. s.34–35, 116–117
  19. ↑ 1 2 История Азербайджана по документам и публикациям, Баку, "Элм", 1990. s.220
  20. ↑ erm. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831–1931) Arxivləşdirilib 2020-09-24 at the Wayback Machine. Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; rus. Население Советской Армении за последние сто лет (1831–1931). Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство "Мелконян фонд", 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: "Melkonyan fond" nəşriyyatı, 1932. s.117
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Əylənli&oldid=7204252"