شهرستان نجف‌آباد - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

شهرستان نجف‌آباد
موقعیت در استان
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	اصفهان
مرکز شهرستان	نجف‌آباد
سایر شهرها	کهریزسنگ، جوزدان، دهق، علویجه، گلدشت
بخش‌ها	مرکزی، مهردشت
سال تأسیس	۱۳۳۷ خورشیدی
نام‌های پیشین	ده نان
اداره
فرماندار	موسی مباشری
مردم
جمعیت	۳۱۹۲۰۵ نفر[۱](۱۳۹۰)
رشد جمعیت	۵/۲
تراکم جمعیت	۱۲۴ نفر بر کیلومتر مربع
مذهب	شیعه
جغرافیای طبیعی
مساحت	۲۸۶۰ کیلومتر مربع
ارتفاع از سطح دریا	۱۶۰۰ متر
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه	۱۵میلی‌متر
بارش سالانه	160mm
داده‌های دیگر
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۳۱
وبگاه	فرمانداری ویژه نجف‌آباد

شهرستان نجف‌آباد(تلفظ^ⓘ) یک شهرستان در استان اصفهان است. مرکز این شهرستان یعنی شهر نجف‌آباد در زمان شاه عباس صفوی در ۲۵ کیلومتری غرب شهر اصفهان بنا شده‌است.^[۲] شهرستان نجف‌آباد دارای دو بخش مرکزی و مهردشت و ۶ شهر نجف‌آباد، گلدشت، جوزدان، علویجه، دهق و کهریزسنگ می‌باشد. در سال ۱۳۳۷ بخش نجف‌آباد از شهرستان اصفهان منتزع و به یک شهرستان مستقل تبدیل شد.^[۳]

شهرستان نجف‌آباد از شمال با شهرستان شاهین‌شهر و میمه، از شرق با شهرستان خمینی‌شهر و شهرستان فلاورجان، از غرب با شهرستان تیران و کرون، از شمال غربی با شهرستان فریدن و شهرستان خوانسار و شهرستان گلپایگان، از جنوب با شهرستان لنجان همسایه است.

شهرستان نجف‌آباد دارای ۲ بخش، ۵ دهستان و ۶ شهر به شرح زیر است:

نجف آباد در دشتی با آب و هوای معتدل و نسبتاً خشک قرار گرفته‌است. میانگین بارش سالیانه در آن ۱۵۰ میلی‌متر بوده که بیشتر در فصل‌های سرد انجام می‌گیرد. از جوی دارای حداکثر مطلق درجه حرارت ۳۸ درجه و حداقل مطلق ۵/۹ درجه و متوسط درجه حرارت در سال برابر ۸/۱۵ درجه می‌باشد. ارتفاع این شهر از سطح دریا ۱۶۰۰ متر است.^[۴]

این شهرستان دارای منابع آب سطحی و منابع آب زیر زمینی است. عمده‌ترین منابع آب سطحی شهرستان نجف‌آباد، رودخانه چشمه مرغاب، رودخانه خشک‌رود و دریاچه سد زاینده‌رود بوده و مهم‌ترین منابع آب زیرزمینی آن نیز چاه‌ها، قنات‌ها و چشمه‌ها می‌باشند.^[۵]

شهرستان نجف‌آباد دارای دو بخش مرکزی و مهردشت و ۶ شهر به نام‌های: نجف آباد – کهریزسنگ – گلدشت – جوزدان – دهق و علویجه و ۱۴ روستا به نامهای: حسین‌آباد – هسنیجه – اشن – خونداب – علی‌آباد – گلدره – خیرآباد – دماب – رحمت آباد – جلال‌آباد – فیلور – حاجی‌آباد – نهضت آباد - همت‌آباد و قلعه سفید. بخش مرکزی شامل شهرهای نجف آباد – کهریزسنگ گلدشت و جوزدان و بخش مهردشت شامل شهرهای دهق و علویجه است. این شهرستان دارای ۴ دهستان به نام‌های صادقیه و جوزدان در بخش مرکزی و حسین‌آباد و اشن در بخش مهردشت می‌باشد. همچنین این شهرستان دارای ۶ شهرک اقماری به نامهای: شیخ آباد (بهارستان) - امیرآباد - یزدانشهر - فیروزآباد - صالح آباد و ویلاشهر می‌باشد.

شهرستان نجف آباد دارای ۶ شهرک اقماری و مهاجرپذیر به نام‌های شیخ آباد (بهارستان) که امروزه به شهر متصل شده است و در منطقه جنوب غربی شهر نجف آباد قرار دارد، یزدانشهر در بخش جنوب غربی، امیرآباد در شمال غربی، صالح آباد در غرب، فیروزآباد در غرب و ویلاشهر در شمال شرقی می‌باشد که دارای مردم غیر بومی هستند و همگی تابع شهر نجف آباد و جزء مناطق ۵ گانه شهری به حساب می‌آیند. شهرک‌هایی نیز وجود دارند که صرفاً بصورت سکونتگاهی توسط نهادهای دولتی تأسیس شده‌اند که برخی از آنها نیز گستردگی یافته‌اند که عبارت اند از:

1. شهرک شهداء: شهرکی در غرب بوستان گلها و روبروی مجتمع فرهنگی-تفریحی شهید احمد کاظمی در نزدیکی کمربندی شمالی نجف آباد واقع گردیده‌است.
2. شهرک سعیدفر: شهرک سردار شهید غلامعلی سعیدفر روبروی پادگان عاشورا قرار دارد و به خانواده‌های شهدای نجف آباد زمین سکونتی در این منطقه اختصاص یافت.
3. شهرک بهاران: هدف از تأسیس این شهرک، ساختن مسکن مهر در زمینی بزرگ در آخر شهرک اقماری امیرآباد بوده‌است و صرفاً در آن مسکن مهر و مجتمع‌های آپارتمانی وجود دارد.
4. شهرک آزادگان: این شهرک به منظور تخصیص زمین به آزاده‌های ۸ سال دفاع مقدس توسط نیروهای مسلح تأسیس شد و به آزاده‌های بازگشته از اسارت، زمین رایگان جهت سکونتشان اهدا شد.
5. شهرک آپادانا: شهرکی تازه تأسیس و نوبنیاد حدفاصل ویلاشهر و دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد در حال احداث می‌باشد که این شهرک در شراکت شهرداری و بخش خصوصی در حال ایجاد است.

بر اساس آخرین آمار دریافت شده از سازمان آمار و اطلاعات کشور در سال ۱۳۹۵ جمعیت شهرستان نجف آباد در بخش مرکزی برابر با ۲۹۳۲۷۵ و در بخش مهردشت آن بالغ بر ۲۵۹۲۸ نفر می‌باشد، که به‌طور کلی جمعیت این شهرستان برابر با ۳۱۹۲۰۵ نفر است.

همچنین بر اساس همین آمار تعداد خانوارهای کل شهرستان نجف آباد برابر با ۹۸۵۱۳ خانوار است که ۹۰۱۵۸ خانوار آن در بخش مرکزی شهرستان نجف آباد و ۸۳۵۳ خانوار آن در بخش مهردشت شهرستان نجف آباد قرار دارند.

علاوه بر آن آمار و شاخص جنسیت افراد ساکن در نجف آباد بر این اساس است که تعداد ۱۶۱۷۹۱ نفر از آنان مرد (۱۴۸۴۴۱ نفر از آنان در بخش مرکزی و ۱۳۳۴۸ نفر از آنان در بخش مهردشت) و ۱۵۷۴۱۴ نفر از آنان زن (۱۴۴۸۳۴ نفر از آنان در بخش مرکزی و ۱۲۵۸۰نفر از آنان در بخش مهردشت) می‌باشند.

آنچه از نتایج برآمده، تعداد مردان در شهرستان نجف آباد بیشتر از زنان می‌باشد)

• خانه تاریخی علم
• خانه تاریخی ایثار
• خانه تاریخی کبیرزاده (موزه مفاخر)
• پنگ خانه (جعفرآباد)
• برج‌های کبوترخانه خارون (ارگ شیخ بهائی)
• برج‌های کبوترخانه صفا
• عصارخانه بزرگ (عصارخانه آقا)
• عصارخانه زمانیان
• کاروانسرای حاج حیدر جانی
• گذر زندگی (۷ کیلومتر کوچه باغ‌های زیبا)
• پارک لاله
• خانه تاریخی باباخان دهق
• مسجد جامع دهق
• موزه مردم‌شناسی علویجه
• موزه مردم‌شناسی دماب
• روستای هدف گردشگری دماب
• کاروانسرای تاریخی هسنیجه
• پارک فیروزه فیروزآباد
• کاروانسرای جلوگیر
• حوزه علمیه الحجه (مدرسه شیخ ابراهیم ریاضی)
• حمام اخوت
• زورخانه بهرام
• قلقله علی‌آباد
• خانه تاریخی مهر پرور (موزه مردم‌شناسی)
• خانه تاریخی لطفی
• خانه تاریخی نوریان (مکتب خانه خواجه نصیر)

• گیوه دوزی (گیوه ملکی)
• تخت کشی
• قالی بافی
• چاقو سازی
• کشاورزی (بادام و انار)
• سبد بافی (لوده بافی)
• نمد مالی
• قفل سازی
• دامپروری
• نساجی

ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای شهرستان نجف‌آباد دارد.

• شهرداری نجف آباد
• فرمانداری نجف آباد