ویکی‌پدیا:چرا صفحه‌ای که ساختم حذف شد؟ - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

صفحه‌ها و پرونده‌ها اغلب به دست مدیران ویکی‌پدیا و با توجه به سیاست حذف حذف می‌شوند. در این صفحه توضیح داده می‌شود که چگونه می‌توان به دلیل حذف شدن یک صفحه یا یک پرونده به خصوص پی برد و اگر با حذف آن مخالفید چه کاری می‌توانید انجام دهید. ناامید نشوید: اطلاعات صفحه‌های حذف‌شده ، در واقع از بین نرفته‌است. برای جزئیات بیشتر به خواندن ادامه دهید.

چه اتفاقی افتاده‌است

اول سیاهه حذف را بررسی کنید

وقتی صفحه‌ای حذف می‌شود، در سیاههٔ حذف این موضوع به همراه توضیحی که مدیر حذف کننده داده، ثبت می‌شود. برای به دست آوردن اطلاعات، به این صفحه بروید و نام مقاله یا نام نویسنده (هر کدام را که می‌دانید) جست‌وجو کنید.

حذف صفحه‌ها به چهار روش مختلف صورت می‌گیرد. توضیح حذف به شما می‌گوید مقاله به کدام روش حذف شده‌است:

  1. توضیحات کوتاهی مثل «ع۷» یا «محس ع ۷»، به علاوه چیزهایی نظیر «اسپم» یا «حذف سریع» معمولاً به این معنی‌ست که صفحه شما حذف سریع شده‌است.
  2. عبارت‌هایی نظیر «حذف زمان‌دار» یا «پیشنهاد حذف» یعنی مقاله شما به روش حذف زمان‌دار حذف شده‌است.
  3. توضیحاتی مثل «نبح» یا «نظرخواهی برای حذف»، یا عبارت‌های مشابه آن، یعنی حذف نتیجه نظرخواهی بوده‌است.
  4. اگر در خلاصه نوشته شده باشد «حق تکثیر»، «بدون اجازه‌نامه» و… یعنی صفحه مورد نظر مشکل حق تکثیر داشته و در عرض یک هفته این مشکل برطرف نشده‌است.

برای اطلاعات بیشتر بخش مربوط به هر موضوع را در پایین بخوانید. اگر سیاههٔ حذف را دیدید و همچنان از موضوع سر در نیاوردید، در صفحه بحث مدیری که مسئول پاسخگویی‌ست پیغامی مودبانه بگذارید و موضوع را از او بپرسید:

  1. روی عبارت «بحث» که در کنار نام مدیر قرار دارد، کلیک کنید.
  2. روی عبارت «افزودن بخش» در بالای صفحه کلیک کنید.
  3. موضوع/عنوان و پیغام خود را بنویسید و در پایان با چهار مدک (~~~~) پیغامتان را امضا کنید و روی «صفحه ذخیره شود» کلیک کنید.

حذف سریع

صفحه‌ها و پرونده‌هایی که در معیارهایی خاص بگنجند، نامزد حذف سریع می‌شوند. یعنی می‌توان این صفحه‌ها را بدون بحث فوراً حذف کرد. این معیارها صفحه‌هایی را که عبارت‌های نامفهوم داشته باشند، حق تکثیر را نقض کرده باشند، یا با رهنمودهای سرشناسی جور درنیایند شامل می‌شود. مدیران معمولاً وقتی این صفحه‌ها را حذف می‌کنند، از کدهایی نظیر «م۷» برای مقاله‌هایی که موضوعشان اهمیت کافی ندارد، یا «ع۱» برای صفحه‌هایی که متن بی‌ربط یا نامفهوم دارند استفاده می‌کنند. توضیحات مربوط به این کدها را می‌توانید در معیارهای حذف سریع ببینید.

پیشنهاد حذف

هر کاربری می‌تواند برای مقاله‌ها (ولی نه صفحه‌های دیگر یا پرونده‌ها) پیشنهاد حذف بدهد. اگر هیچ‌کس اعتراضی نکند، صفحه پس از هفت روز حذف می‌شود. اگر کسی اعتراضی داشته باشد، صفحه حذف نمی‌شود، اما همچنان هرکس می‌تواند صفحه را در وپ: نظرخواهی برای حذف قرار دهد. صفحه‌هایی را که با این روش حذف می‌شوند، معمولاً با توضیح «حذف زمان‌دار» یا «پیش حذف» در سیاهه حذف مشخص می‌کنند.

نظرخواهی برای حذف

صفحه‌ها یا پرونده‌ها را می‌توان در نظرخواهی برای حذف نامزد کرد تا کاربران دیگر در مورد ماندن یا نماندن آن نظر بدهند. این نظرخواهی‌ها معمولاً تا هفت روز بازمی‌مانند، و پس از آن اگر نظر کاربران بر حذف مقاله بود، مدیران مقاله را حذف می‌کنند. هر کس می‌تواند در بحث برای حذف یک مقاله شرکت کند اما در اینجا «رأی‌ها» شمرده نمی‌شوند. قدرت استدلال مهم‌تر از تعداد کسانی است که رأی مخالف یا موافق می‌دهند، بنابراین تشویق دیگران برای شرکت در نظرخواهی به شکل گسترده، سودی ندارد.

صفحه‌های محافظت‌شده در برابر ایجاد

اگر یک صفحهٔ به‌خصوص بارها ایجاد و حذف شده باشد، ممکن است مدیران تصمیم بگیرند آن را محافظت کنند تا دوباره ایجاد نشود (وپ:قفل‌ایجاد). اگر بخواهید چنین صفحه‌ای را بسازید، پیغامی به شما داده می‌شود تا به شما خبر بدهد این صفحه محافظت شده‌است.

چه کاری می‌توانید بکنید

اگر صفحه یا پرونده‌ای که شما ایجاد کرده‌اید، حذف شده، لطفاً دلخور نشوید. ویکی‌پدیا:فهرست سیاست‌ها و ویکی‌پدیا:اولین مقالهٔ شما را بخوانید تا تصوری از هدفی که باید دنبال کنید داشته باشید. از طرف دیگر، به خاطر داشته باشید ۱٬۰۲۳٬۱۰۹ مقاله در حال حاضر در ویکی‌پدیای فارسی وجود دارد - موضوع مورد علاقه‌تان را پیدا کنید و به بهتر شدن مقاله‌های موجود کمک کنید.

گذشته از این، بسته به دلیلی که باعث حذف صفحه‌تان شده، کارهایی هست که شما می‌توانید انجام دهید تا مدیران صفحه را بازیابی کنند. در هر حالت، اول مطمئن شوید محتوای صفحه شما مناسب ویکی‌پدیا هست، و اگر صفحه‌تان یک مقاله‌است، محتوای آن بر اساس منابع معتبر تنظیم شده. در غیر این صورت به احتمال زیاد درخواستتان رد می‌شود.

  1. اگر فکر می‌کنید صفحه‌ای به اشتباه حذف شده، یا برای ایجاد یک صفحه محافظت شده دلایل خوبی دارید، اول با مدیر مسئول از طریق روشی که در بالا به آن اشاره شد تماس بگیرید. اگر بحث با مدیری که صفحه را حذف کرده، شما را راضی نکرد می‌توانید درخواست بررسی حذف بدهید.
  2. اگر مقاله‌ای در فرایند حذف زمان‌دار حذف شده، قاعدتاً هر مدیری می‌تواند صفحه را به درخواست شما بازیابی کند. در چنین مواردی، می‌توانید در ویکی‌پدیا:درخواست احیا درخواست دهید.
  3. اگر صفحه به هر دلیل دیگری حذف شده، و شما می‌خواهید به متن آن دسترسی داشته باشید (مثلا بخواهید تغییراتی بدهید تا با سیاست‌های محتوایی ویکی‌پدیا جور دربیاید)، مدیران می‌توانند محتوای صفحهٔ حذف‌شده را به درخواست شما در اختیارتان قرار دهند.
  4. اگر همچنان ابهامی دارید، می‌توانید در ویکی‌پدیا:درخواست راهنمایی کمک بخواهید. تعداد قابل توجهی از مقاله‌های جدیدی که کاربران تازه‌کار ایجاد می‌کنند حذف می‌شوند.
    • اگر شما هم تازه‌کارید، ممکن است در حال حاضر کمی سر در گم شده باشید و بخواهید به میز کمک سری بزنید.
  5. اگر به نظر می‌رسد صفحه‌ای که شما ایجاد کرده‌اید قرار است حذف شود، لینک ویرایش بالای صفحه را باز کنید و از محتوای آن کپی بگیرید و در یک واژه‌پرداز ذخیره کنید تا ویکی‌متنی که ایجاد کرده‌اید از دست نرود. البته، وقتی صفحه‌ای از ویکی‌پدیا حذف شد، دوباره فوراً آن را ایجاد نکنید! صفحه به احتمال زیاد دوباره حذف می‌شود و ممکن است عنوان آن هم در برابر ایجاد محافظت شود. یا مدارک بیشتری پیدا کنید تا سرشناسی موضوع را اثبات کنید یا صبر کنید تا مدارک بیشتری در مورد موضوع در منابع معتبر منتشر شود. اگر خیال دارید مقاله را دوباره بلافاصله ایجاد کنید، حتماً پیش از آن از کاربران دیگر سؤال کنید که چطور می‌توانید این بار مقاله را بهتر بنویسید (با این حال، اگر مقاله پیش‌تر حذف شده، احتمالاً یعنی کار زیادی برای بهتر شدن آن نمی‌شود کرد، یا باید تحقیقات جدی‌ای انجام دهید تا تمام منابع مهم و معتبری را که مقاله‌تان نیاز دارد پیدا کنید) اگر صفحه پیش از آن که شما ویکی‌متنتان را کپی کنید، حذف شد سعی کنید مدیر حذف کننده مقاله را متقاعد کنید آن را موقتاً برایتان احیا کند.
  6. اگر مقاله حذف شده و شما می‌خواهید در زیر صفحه کاربریتان احیا شود تا بتوانید روی مشکلات مقاله کار کنید، می‌توانید در تابلوی اعلانات مدیران درخواست دهید تا نسخه‌های صفحهٔ حذف‌شده را در اختیارتان قرار دهند.

اگر هیچ‌کدام از این راه‌ها افاقه نکرد، سراغ ویکی‌های دیگر بروید

ویکی‌پدیا به دلیل رشد سریعش، در سال ۲۰۰۷ به عنوان یکی از پربازدیدترین و بزرگ‌ترین ویکی‌ها شناخته شد. مقاله‌های ویکی‌پدیا در بسیاری از موتورهای جستجوی مشهور، اغلب در رتبه‌های بالا قرار می‌گیرند. پیش از ویکی‌پدیا، تکنولوژی ویکی چندان شناخته شده نبود و از همین رو، معمولاً ویکی‌پدیا اولین ویکی‌ای است که مردم می‌بیند، و اولین ویکی‌ای است که در آن ویرایش می‌کنند. ممکن است برخی به اشتباه تصور کنند ویکی‌پدیا تنها ویکی موجود است، یا اینکه «ویکی» به همان معنای «ویکی‌پدیا» ست. در بسیاری موارد، این برداشت نادرست گرفتاری‌هایی به بار می‌آورد، چون در واقع ویکی‌پدیا نوع بسیار ویژهٔ ویکی است (یک دانشنامه‌است)، و تازه‌واردان برای یادگرفتن اصول نگارش در یک دانشنامه نیاز به زمان دارند. بسیاری از مطالبی که به کار ویکی‌پدیا نمی‌آیند، ممکن است در جایی دیگر مناسب باشند.

ویکی‌های فراوان دیگری وجود دارد که بسیاری از آنها سیاست‌هایی متفاوت با ویکی‌پدیا دارند و گسترهٔ وسیعی از علاقه‌مندی‌ها را پوشش می‌دهند. بسیاری از این ویکی‌ها را آن دسته از ویرایشگران سابق یا فعلی ویکی‌پدیا تأسیس کرده‌اند که مایل بودند دربارهٔ موضوعات مورد علاقه‌شان بیش از آنچه در یک دانشنامه مجاز است، بنویسند. به عنوان مثال Wookieepedia (برای هواداران جنگ ستارگان) یا StrategyWiki (برای خرید بازی‌های ویدیویی).

برای هر نوع مقاله‌ای که مورد علاقه فرد باشد، احتمالاً در جایی، ویکی‌ای وجود دارد که پذیرای آن مقاله باشد.

چه کاری نباید بکنید

  • همان‌طور که پیش‌تر هم اشاره شد، از حذف مقاله‌تان دلخور نشوید. بسیاری از این که ساعت‌ها برای یک مقاله وقت گذاشته‌اند و مقاله حذف شده‌است آزرده یا عصبانی می‌شوند، اما لطفاً سعی کنید با فرایندهای پیچیدهٔ ویکی‌پدیا آشنا شوید و در حیطهٔ آن کار کنید. این اصول و قوانین حاصل تلاش ویکی‌پدیایی هست تا بزرگ‌ترین پروژهٔ ویرایش مشترک جهان سامان بگیرد.
  • لطفاً پرسش‌هایی را که به حذف مقاله‌تان مربوط می‌شود، در بحث این صفحه ننویسید. اگر سؤالی دارید به ویکی‌پدیا:درخواست راهنمایی بروید.
  • لطفاً محتوای حذف‌شده را بدون انجام تغییرات لازم دوباره ایجاد نکنید.

اشتباهات رایج

بسیار پیش می‌آید که کاربران تازه‌کار مقاله‌ای می‌سازند و بعد آن را حذف شده می‌یابند. چند اشتباه رایج که در این شرایط رخ می‌دهد در زیر توضیح داده شده‌اند. اگر کاربر تازه‌کاری هستید که مقاله‌تان حذف شده، حتماً این موارد را مرور کنید. اگر سؤالی داشتید از کاربری که صفحه را حذف کرده درخواست راهنمایی کنید یا در ویکی‌پدیا:درخواست راهنمایی سؤال بپرسید.

  • درک نادرست از کارکرد ویکی‌پدیا: ویکی‌پدیا قرار نیست راجع به همه‌چیز مقاله داشته باشد. فقط موضوعاتی در ویکی‌پدیا می‌توانند مقاله داشته باشند که سرشناسی داشته باشند. بسیاری از مقاله‌ها به این دلیل حذف می‌شوند که موضوعشان سرشناسی (به معنای ویکی‌پدیایی‌اش) ندارد.
    نکته: سرشناسی به معنای مهم بودن (در معنای عام آن) نیست. خیلی چیزها و اشخاص، در دنیای واقعی مهم هستند اما از دید ویکی‌پدیا هنوز آن قدر سرشناس نیستند که مقالهٔ جدا داشته باشند.
    نکته: قرار نیست هر موضوعی یک مقالهٔ جداگانه داشته باشد. خیلی موضوع‌ها را می‌توان به عنوان بخشی از یک مقالهٔ دیگر اضافه کرد تا حذف نشود.
    نکته: برای درک ساده‌تر مفهوم سرشناسی، انشای ویکی‌پدیا:رهنمود یک خطی سرشناسی را بخوانید.
  • مقایسه با مقاله‌های دیگر: بسیار پیش می‌آید که کاربری که مقاله‌اش حذف شده، اعتراض می‌کند که «چطور فلان مقاله که کیفیتش مثل مقالهٔ من است حذف نشده؟» پاسخ ساده‌است: ویکی‌پدیا بی‌نقص نیست و مقاله‌های بیشتری در آن هستند که باید حذف شوند؛ فقط کسی هنوز وقت نکرده به آن مقاله‌ها رسیدگی کند.
    نکته: وجود مقالهٔ نامناسب دیگر از قبل، توجیه کنندهٔ ایجاد یک مقالهٔ نامناسب جدید نیست.
    نکته: اگر این مقاله‌ها را پیدا کرده‌اید، در ویکی‌پدیا:نظرخواهی برای حذف گزارش کنید تا آن را هم برای حذف بررسی کنیم.
  • ممنوعیت تبلیغات: تبلیغات فقط این نیست که بنویسید «محصول ما را بخرید!» این که مقاله‌ای راجع به یک موضوع (مثلاً شرکت کولرسازی خنک‌نواز) بسازید و در آن فقط راجع به امتیازات و افتخارات شرکت صحبت کنید، و منابعتان هم فقط منابع وابسته به شرکت (مثل وب‌گاه خود شرکت) باشد، مصداقی از تبلیغات است. تبلیغات هم در ویکی‌پدیا اکیداً ممنوع است.
    نکته: مقالهٔ خوب آن است که «بدی‌ها» و نقدهایی که به موضوعش وارد شده را هم شامل شود.
    نکته: وپ:منابع معتبر را مرور کنید. وبگاه خود شرکت (یا کتابی که توسط خود موضوع مقاله نوشته شده، یا نظایر آن) منابع خوبی نیستند چون تعارض منافع دارند. از منابعی مستقل استفاده کنید.

جستارهای وابسته

منابع