دین امپراتوری اینکا - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

دین اینکا دین رسمی سراسر امپراتوری اینکا بود. این دین یک سنت مبتنی بر چندخدایی بود که ریشه در باورها و عقاید بومیان باستانی‌تر آمریکای جنوبی داشت.

حدود جغرافیایی

حدود رواج این دین در محدوده تاریخی رشته‌کوه آند در مناطق امروزه کشورهای بولیوی، پرو و بخش‌هایی از اکوادور بوده‌است. دین اینکاها که میان مردمان مختلف قلمرو حکومتی اینکاها از جایگاهی ویژه برخوردار بوده پس از سقوط امپراتوری اینکاها بدست اروپاییان مهاجم و مرگ آتاهوالپا به فرمان پیزارو کم‌کم جایگاه خود را از داد و امروزه تقریباً متروک شده‌است هر چند ردپای آیین‌های آن در سنت‌ها و عملکرد مذهبی مردم بومی آمریکای جنوبی به‌خوبی بچشم می‌خورد.

گونه‌های مذهبی

مرکز مهم مذهبی اینکاها شهر کوزکو بوده‌است. دین اینکا در یکدست‌سازی و کنترل و انقیاد بهتر بر قلمرو حاکمان تأثیر بسزایی داشته‌است. چند گونه تفسیر و قرائت متفاوت از دین در میان اینکاها موجود بوده و ظاهراً هر منطقه آیین جداگانه خود را داشته‌است. در باورهای اینکاها منشأ نخستین پدر از خورشید و نخستین مادر از ماه بوده‌است.

اساطیر

اساطیر اینکا تصویر جهان را به سه رده متفاوت تقسیم کرده بود. این سه رده شامل جهان بالا، جهان میانه و جهان زیرین می‌شد. جهان بالا را هانان پاچا می‌نامیدند که عالم علوی و مهد ستارگان و تجسام نورانی بود. جهان زیرین را مرکز فرمانروایی مار مقدس می‌دانستند. چنین تفکری در میان قوم مایا نیز وجود داشت.

جستارهای وابسته

منابع

Ceruti and Reinhard; "Sacred mountains, ceremonial sites, and human sacrifice among the Incas"; Archaeoastronomy: the journal of astronomy in culture (University of Texas Press); Volume XIX; 2005;pp. ۲

ن ب و دوران پیشاکلمبی سرخپوستان
آمریکاها	سرخ‌پوستان دیرین • پیشینه ژنتیکی بومیان قاره آمریکا • باستان‌شناسی قاره آمریکا • سرخ‌پوست
آمریکای شمالی	تاریخ حوادث ساکنان بومی قاره آمریکا • چیچیمکا • فرهنگ هوپول • تمدن می‌سی‌سی‌پی •
آمریکای مرکزی	گاه‌نگاری آمریکای مرکزی – فرهنگ کاپاچا – چولولا – کوکله پیشاکلمبی – فرهنگ اپی-اولمک – مردم هواستک – ایزاپا – میکستک – اولمک – پیپیل – کلپا – گورهای صخره ای غرب مکزیک – فرهنگ تئوچیتلان – دولت تاراسکان – تئوتیهواکان – فرهنگ تلاتیلکو – تولتک – توتوناک – عصر کلاسیک وراکروز – زوچیپالا – زاپوتک
آمریکای جنوبی	بومیان آمریکای جنوبی – دوره های فرهنگی پرو – کانیاری – تمدن چاچاپویا – تمدن چاناسی – تمدن چاوین – چیمو – ال آبرا – تمدن آبی موند – فرهنگ باستانی لاس وگاس – تمدن لیما – لاتولیتا – مانتینیو-گوانکاویلکا – ماپوچه – موچه – تمدن مولو – موئیسکا – تمدن نارینیو – تمدن نازکا – تمدن نورته چیکو – تمدن کیمبایا – سن آگوستین , هوئیلا – شوار – تمدن سیکان – تائینوها – تایرونا – تیاهواناکو – تیرادنترو – تمدن بالدیبیا – تمدن واری
	آزتک‌ها	قوم مایا	امپراتوری اینکا (تمدن اینکا)
زبان	زبان ناهواتل	زبان مایایی	کچوآ
نگارش	خط آزتکی	خط مایایی	کیپو
دین	دین آزتک	دین مایا	دین اینکا
اساطیر	اساطیر آزتک	اساطیر مایا	اساطیر اینکا
تقویم	تقویم آزتک	تقویم مایا
جامعه	جامعه آزتک	جامعه مایا	جامعه اینکا
پیدایش	چینامپا	معماری مایاها	معماری اینکاها (سیستم راه‌های اینکاها) کشاورزی اینکا
تاریخ	تاریخ آزتک		تاریخ امپراتوری اینکا
مردم	مونته‌زومای یکم مونته‌زومای دوم کوئیتلاهواک کوائوهتموک	کینیچ جاناب پاکال اواکساکلاجوم اوباه کاویل جاساو چان کاویل یکم	مانکو کاپاک پاچاکوتک آتاهوالپا مانکو اینکا
اشغال	شکست آزتک از اسپانیا (ارنان کورتس)	فتح یوکاتان توسط اسپانیا (فرانسیسکو دِ مونتخو) فتح گواتمالا توسط اسپانیا (پدرو دِ آلوارو)	شکست اینکا از اسپانیا (فرانسیسکو پیزارو)
جستارهای وابسته
– مبادلات کلمبیایی – نگارش در آمریکای مرکزی – آشپزی سرخپوستان – سفالگری سرخپوستان – پیشینه جمعیتی بومیان آمریکا – هنر پیشاکلمبی – نقاشی در آمریکای باستان