200 meter (atletiek)

200 meter
Finale 200 m voor mannen op de WK van 2023 in Boedapest.
Algemene gegevens
Organisatie	België: Belgian Athletics  Nederland: Atletiekunie  Suriname: SAB Mondiaal: World Athletics
Categorie	Hardlopen
Locatie	Atletiekbaan
Competities / Kampioenschappen
Kampioenschappen	BK / NK / EK / WK (indoor) BK / NK / EK / WK (outdoor) OS Diamond League World Challenge
Kampioenen
Belgisch kampioen	indoor 21,32 Rendel Vermeulen 23,56 Imke Vervaet outdoor 20,60 Simon Verherstraeten 23,03 Imke Vervaet
Nederlands kampioen	indoor 21,19 Keenan Blake 23,10 Marije van Hunenstijn outdoor 20,35 Onyema Adigida 22,62 Tasa Jiya
Wereldkampioen	outdoor 19,31 Noah Lyles 21,41 Shericka Jackson
Olympisch kampioen	19,46 Letsile Tebogo 21,83 Gabrielle Thomas
Records
Belgisch record	indoor 20,66 Patrick Stevens 20,66 Erik Wijmeersch 23,26 Imke Vervaet outdoor 20,13 Simon Verherstraeten 22,20 Kim Gevaert
Nederlands record	indoor 20,77 Patrick van Balkom 22,64 Femke Bol outdoor 19,81 Churandy Martina 21,63 Dafne Schippers
Europees record	indoor 20,25 Linford Christie 22,10 Irina Privalova outdoor 19,72 Pietro Mennea 21,63 Dafne Schippers
Wereldrecord	indoor 19,92 Frankie Fredericks 21,87 Merlene Ottey outdoor 19,19 Usain Bolt 21,34 Florence Griffith-Joyner
Verwante sporten
Disciplines	60m 100m 400m 800m 1000m 1500m 3000m 5000m 10000m 100km Halve marathon Marathon 4 x 100m 4 x 200m 4 x 400m 4 x 800m 4 x 1500m Zweedse estafette Veldlopen
Verwante sporten	Snelwandelen Hordelopen Triatlon Duatlon
Laatst bijgewerkt op: 15 augustus 2024
Portaal    Sport Atletiek

De 200 m is na de 100 m de kortste officiële outdoor-afstand in de atletiek en is – samen met de 100 m – de enige afstand waarbij men op maximale snelheid kan lopen, want afstanden langer dan 200 m zijn niet in volle sprint vol te houden.

De 200 m is net als de 100 m ontstaan uit de Engelse universiteitswedstrijden in de 19e eeuw en is niet meer dan een 'dubbele' 100 m. Aanvankelijk was de afstand 200 yard (ca. 183 meter), maar dit werd mede door de invloed van het vasteland 220 yd (201 meter) en daarna 200 m (218,8 yard). Aan het begin van de 20e eeuw werd in de Verenigde Staten de 200 m rechtuit gelopen, maar in Europa al op de moderne manier (125 meter bocht, 75 meter recht). (Wereld)records werden daarom niet aanvaard.

De 200 m indoor beslaat een andere route. Aangezien een indoorbaan 200 meter is, in tegenstelling tot een 400 meter outdoorbaan, loopt de atleet dan een volle ronde. Het rechte stuk is ongeveer 40 meter en de bocht ongeveer 60 meter.

De huidige wereldkampioenen zijn Shericka Jackson bij de vrouwen en Noah Lyles bij de mannen.

Doordat de sprint(st)er in de 200 meter een bocht met een straal van ongeveer 20 meter moet doorlopen, moet hij zichzelf niet alleen naar voren maar ook naar opzij "duwen". De atleet moet enigszins met het bovenlichaam naar binnen hangen. Behalve een voortstuwende kracht leveren de voeten van de atleet ook een kracht naar het midden van de cirkel, een middelpuntzoekende kracht.

Voor 1968, van 1994-1996 en sinds 2009 was de gemiddelde snelheid van de 100 meterlopers hoger. Michael Johnsons wereldrecord uit 1996 van 19,32 s is sneller dan het toenmalige wereldrecord op de 100 m (9,85 s) maal twee en zelfs dan het voormalige (tot 16 augustus 2009) wereldrecord uit 2008 van Usain Bolt op de 100 m (9,69 s) maal twee. Johnsons gemiddelde snelheid was 10,35 m/s (37,3 km/h), Bolts gemiddelde snelheid 10,32 m/s (37,15 km/h). Wat hierbij met name verschil maakt, is dat na de start de atleet eerst op snelheid moet komen, waardoor deze in het begin langzamer gaat. Bij de 200 m hoeft dat maar één keer, terwijl bij het dubbel tellen van de 100 m dit twee keer meegerekend is. De wereldrecordhouders op de 200 m Tommie Smith in 1968 en Pietro Mennea in 1979 gingen Michael Johnson vooraf. Ook hun gemiddelde snelheid lag hoger dan die van de toenmalige wereldrecordhouders op de 100 m. Voor 1968, van 1994-1996 en sinds 2009 was de gemiddelde snelheid van de 100 meterlopers hoger.

Bij indoorbanen heeft een atleet een volle ronde te lopen. Aangezien de baan half zo klein is als een outdoorbaan, is dus ook de bocht scherper en dat betekent, dat ook de centripetale kracht groter is. Om te voorkomen dat de atleet de bocht uit 'vliegt' of te ver naar binnen moet hangen, helt de bocht naar binnen. De baan staat op z'n hoogst onder een hoek van 40 graden. De 200 m indoor werd onlangs afgeschaft op de grote kampioenschappen vanwege die bochten, want de verschillen per baan waren te groot. Zo had de sprinter in baan één bijvoorbeeld altijd nadeel ten opzichte van baan drie, dus was de strijd niet eerlijk.

De 200 m is zowel voor korte sprinters (100 & 200 m) en lange sprinters (200 & 400 m) een gangbaar nummer. Een aantal atleten heeft de dubbel (100 & 200 m) kunnen behalen: goud op beide nummers op de Olympische Spelen. Voorbeelden hiervan zijn Jesse Owens, Fanny Blankers-Koen, Wilma Rudolph, Valeri Borzov, Carl Lewis, Usain Bolt, Florence Griffith-Joyner en Marion Jones. Op de Europese kampioenschappen van 2006 behaalden de Belgische Kim Gevaert en de Portugees Francis Obikwelu op beide disciplines goud. Hetzelfde deden de Fransman Christophe Lemaitre op de EK van 2010 en de Nederlandse Dafne Schippers op de EK van 2014.

Michael Johnson en Marie-José Pérec hebben beiden goud behaald op 200 m en 400 m op de Olympische Zomerspelen 1996 in Atlanta.

Rang	Tijd	Atleet	Land	Datum	Plaats
1.	19,19	Usain Bolt	Jamaica	20 augustus 2009	Berlijn
2.	19,26	Yohan Blake	Jamaica	16 september 2011	Brussel
3.	19,31	Noah Lyles	Verenigde Staten	21 juli 2022	Eugene
4.	19,32	Michael Johnson	Verenigde Staten	1 augustus 1996	Atlanta
5.	19,46	Letsile Tebogo	Botswana	8 augustus 2024	Parijs
6.	19,49	Erriyon Knighton	Verenigde Staten	30 april 2022	Baton Rouge
7.	19,53	Walter Dix	Verenigde Staten	16 september 2011	Brussel
8.	19,57	Justin Gatlin	Verenigde Staten	28 juni 2015	Eugene
9.	19,58	Tyson Gay	Verenigde Staten	30 mei 2009	New York
10.	19,59	Kenneth Bednarek	Verenigde Staten	29 juni 2024	Eugene

Bijgewerkt: 15 augustus 2024

Rang	Tijd	Atleet	Land	Datum	Plaats
1.	21,34	Florence Griffith-Joyner	Verenigde Staten	29 september 1988	Seoel
2.	21,41	Shericka Jackson	Jamaica	25 augustus 2023	Boedapest
3.	21,53	Elaine Thompson	Jamaica	3 augustus 2021	Tokio
4.	21,60	Gabrielle Thomas	Verenigde Staten	9 juli 2023	Eugene
5.	21,62	Marion Jones	Verenigde Staten	11 september 1998	Johannesburg
6.	21,63	Dafne Schippers	Nederland	28 augustus 2015	Peking
7.	21,64	Merlene Ottey	Jamaica	13 september 1991	Brussel
8.	21,69	Allyson Felix	Verenigde Staten	30 juni 2012	Eugene
9.	21,71	Marita Koch	DDR	10 juni 1979	Karl-Marx-Stadt
		Heike Drechsler	DDR	29 juni 1986	Jena

Bijgewerkt: 26 augustus 2023

Continent	Geslacht	Prestatie	Atleet	Land	Datum	Plaats
Afrika	M	19,46	Letsile Tebogo	BOT	8 augustus 2024	Parijs
	V	21,78	Christine Mboma	NAM	9 september 2021	Tokio
Noord- en Midden-Amerika	M	19,19 (WR)	Usain Bolt	JAM	20 augustus 2009	Berlijn
	V	21,34 (WR)	Florence Griffith-Joyner	USA	29 september 1988	Seoel
Zuid-Amerika	M	19,81	Alonso Edward	PAN	20 augustus 2009	Berlijn
	V	22,47	Vitória Cristina Rosa	BRA	19 juli 2022	Eugene
Azië	M	19,88	Xie Zhenye	CHN	21 juli 2019	Londen
	V	22,01	Li Xuemei	CHN	22 oktober 1997	Shanghai
Europa	M	19,72	Pietro Mennea	ITA	12 september 1979	Mexico-Stad
	V	21,63	Dafne Schippers	NED	28 augustus 2015	Peking
Oceanië	M	20,06	Peter Norman	AUS	16 oktober 1968	Mexico-Stad
	V	22,23	Melinda Gainsford-Taylor	AUS	13 juli 1997	Stuttgart

Bijgewerkt: 15 augustus 2024

y: Tijd werd gelopen over een afstand van 220 yards (201,16 m)
st: Tijd werd gelopen op een baan zonder bocht, deze records zijn door de IAAF niet erkend

Bij de mannen heeft het wereldrecord zich als volgt ontwikkeld:^[1]

Tijd (s)	Naam	Nationaliteit	Datum	Plaats
21,2 y	William Applegarth	GBR	04.07.1914	Londen
21,0	Helmut Körnig	GER	26.08.1928	Bochum
21,0	Ralph Metcalfe	USA	06.08.1933	Berlijn
21,0	Jesse Owens	USA	12.07.1936	New York
20,7	Jesse Owens	USA	05.08.1936	Berlijn
21,1 y	Barney Ewell	USA	22.06.1940	Minneapolis
20,9 y	Barney Ewell	USA	09.05.1942	Pittsburgh
20,7	Mel Patton	USA	10.07.1948	Evanston
20,9 y	Lloyd LaBeach	PAN	05.09.1946	Kingston
20,7	Barney Ewell	USA	10.07.1948	Evanston
20,6 y	Andy Stanfield	USA	26.05.1951	Philadelphia
20,6	Andy Stanfield	USA	28.06.1952	Los Angeles
20,6	Bobby Morrow	USA	16.06.1956	Berkeley
20,6	Thane Baker	USA	23.06.1956	Barkersfield
20,6	Andy Stanfield	USA	23.06.1956	Barkersfield
20,6	Bobby Morrow	USA	30.06.1956	Los Angeles
20,6	Thane Baker	USA	27.10.1956	Santa Ana
20,6	Bobby Morrow	USA	27.11.1956	Melbourne
20,6	Manfred Germar	FRG	01.10.1958	Wuppertal
20,6	Ray Norton	USA	02.05.1959	San José
20,6	Ray Norton	USA	04.08.1959	Göteborg
20,6	Ray Norton	USA	19.03.1960	Berkeley
20,6	Ray Norton	USA	30.04.1960	Philadelphia
20,5 y	Peter Radford	GBR	28.05.1960	Wolverhampton
20,5	Stone Johnson	USA	02.07.1960	Stanford
20,5	Ray Norton	USA	02.07.1960	Stanford
20,5 y	Paul Drayton	USA	23.06.1962	Walnut
20,5	Bob Hayes	USA	10.02.1963	Pointe-Pierre
20,5 y	Bob Hayes	USA	02.03.1963	Coral Gables
20,4 y	Henry Carr	USA	19.03.1963	Tempe
20,3 y	Henry Carr	USA	23.03.1963	Tempe
20,2 y	Henry Carr	USA	04.04.1964	Tempe
20,0 y	Tommie Smith	USA	11.06.1968	Sacramento
19,92	John Carlos	USA	12.09.1968	Echo Summit
19,83	Tommie Smith	USA	16.10.1968	Mexico-Stad
19,8 (19,86)	Don Quarrie	JAM	03.08.1971	Cali
19,72	Pietro Mennea	ITA	12.09.1979	Mexico-Stad
19,66	Michael Johnson	USA	23.06.1996	Atlanta
19,32	Michael Johnson	USA	01.08.1996	Atlanta
19,30	Usain Bolt	JAM	20.08.2008	Peking
19,19	Usain Bolt	JAM	20.08.2009	Berlijn

De ontwikkeling van het record bij de vrouwen:^[2]

Tijd (s)	Naam	Nationaliteit	Datum	Plaats
Handgeklokte tijden
27 4/5 *	Alice Cast	GBR	20.08.1922	Parijs
26 4/5 y *	Mary Lines	GBR	23.09.1922	Croydon
26 1/5 y *	Eileen Edwards	GBR	20.08.1924	Londen
26,0 *	Eileen Edwards	GBR	03.10.1926	Parijs
25 2/5 y *	Eileen Edwards	GBR	12.06.1927	Berlijn
24,7 st *	Kinue Hitomi	JPN	19.05.1929	Miyoshima
24,1 st *	Stanisława Walasiewicz	POL	18.08.1932	Chicago
24,6 *	Tollien Schuurman	NED	13.08.1933	Brussel
24,3 y *	Stanisława Walasiewicz	POL	09.06.1935	Cleveland
23,6 y	Stanisława Walasiewicz	POL	04.08.1935	Warschau
23,6 (23,74)	Marjorie Jackson	AUS	25.07.1952	Helsinki
23,4 (23,59)	Marjorie Jackson	AUS	25.07.1952	Helsinki
23,2	Betty Cuthbert	AUS	16.09.1956	Sydney
23,2	Betty Cuthbert	AUS	07.03.1960	Hobart
22,9	Wilma Rudolph	USA	07.07.1960	Corpus Christi
22,7	Irena Szewińska	POL	08.08.1965	Warschau
22,5 (22,58)	Irena Szewińska	POL	18.10.1968	Mexico-Stad
22,4	Chi Cheng	TPE	12.07.1970	München
22,4 (23,40)	Renate Stecher	GDR	07.09.1972	München
22,1 (23,38)	Renate Stecher	GDR	21.07.1973	Dresden
Elektronisch geklokte tijden
22,21	Irena Szewińska	POL	13.06.1974	Potsdam
22,06	Marita Koch	GDR	28.05.1978	Erfurt
22,02	Marita Koch	GDR	03.06.1979	Leipzig
21,71	Marita Koch	GDR	10.06.1979	Karl-Marx-stad
21,71	Marita Koch	GDR	21.07.1984	Potsdam
21,71	Heike Drechsler	GDR	29.06.1986	Jena
21,71	Heike Drechsler	GDR	29.08.1986	Stuttgart
21,56	Florence Griffith-Joyner	USA	29.09.1988	Seoel
21,34	Florence Griffith-Joyner	USA	29.09.1988	Seoel

Bijgewerkt: 14 juli 2024

Bijgewerkt: 30 juni 2024

Bijgewerkt: 15 augustus 2024

Bijgewerkt: 15 augustus 2024