Belgische verkiezingen 1965

Wetgevende verkiezingen 1965
Uitslag per kiesarrondissement (Kamer)
Uitslag per kiesarrondissement (Kamer)
Datum 23 mei 1965
Land Vlag van België België
Te verdelen zetels 212 (Kamer)
106 (Senaat)
Opkomst 91,58%
Resultaat
Nieuwe regering Harmel
Vorige regering Lefèvre
Opvolging verkiezingen
1961     1968
Portaal  Portaalicoon   Politiek
België

De Belgische verkiezingen van 1965 werden gehouden op zondag 23 mei. Tegelijk met het parlement (Kamer en Senaat) werden de negen provincieraden verkozen.

Net als bij de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 1964 verliezen zowel christendemocraten en socialisten wat van hun pluimen, terwijl de liberalen van de PVV de vruchten lijken te plukken van de verruimingsoperatie van enkele jaren eerder. Na deze verkiezingen werd de regering-Harmel I gevormd, maar na een klein jaar viel deze al, waarna de regering-Vanden Boeynants I werd gevormd met de PVV als coalitiepartner, in plaats van de BSP zoals voorheen.

De Vlaams-nationalisten van de Volksunie slagen er intussen al een aantal verkiezingen in winst te boeken. In de vroege jaren 1960 gaat ook in Wallonië de federalistische gedachte opleven. In navolging van het Mouvement Populaire Wallon (MPW) van André Renard worden een aantal kleinere wallingantische partijen gesticht die in 1968 fuseren tot het Rassemblement Wallon (RW). In 1965 komt het RW voor het eerst in de kamer. Voor een tiental jaar zal de partij daarna een belangrijke rol spelen. In Brussel is al drie jaar voordien het Front Démocratique des Francophones (FDF) ontstaan. Die partij zal voor enige tijd de grootste worden in de hoofdstad en later tot samenwerking komen met het RW.

  • Ingeschreven kiezers: 6.091.534
  • Kamer - neergelegde stemmen: 5.578.707 (91,58% opkomst)
    • Blanco en ongeldige stemmen: 396.941 (7,11% van stemmen)
    • Geldige stemmen: 5.181.766 (92,89% van stemmen)
  • Senaat - neergelegde stemmen: 5.578.609 (= 91,58% opkomst)
    • Blanco en ongeldige stemmen: 461.584 (8,3% van stemmen)
    • Geldige stemmen: 5.117.025 (91,7% van stemmen)
Zetelverdeling Kamer 1965
6
64
77
3
48
1
1
12
64 77 48 12 
De 212 zetels zijn als volgt verdeeld:
     KPB: 6
     BSP: 64
     CVP: 77
     FDF: 3
     PVV: 48
     Front Wallon: 1
     Front Wallon des Travail: 1
     VU: 12
Partij % Kamer Senaat
CVP/PSC 34,5% 77 (-19) 44 (-2)
BSP/PSB 28,3% 64 (-20) 31 (-14)
PVV/PLP 21,6% 48 (+28) 23 (+12)
Volksunie 6,7% 12 (+7) 4 (+2)
KPB/PCB 4,6% 6 (+1) 3 (+2)
FDF 1,3% 3 (+3) 1 (+1)
RW 0,5% 1 (+1) 0
Rassemblement Wallon du Travail 0,5% 1 (+1) 0
Totaal 100% 212 106

Naast de 106 rechtstreeks verkozen senatoren, waren er ook 48 provinciale senatoren (+2 tegenover 1961) en 24 gecoöpteerde senatoren (+1 tegenover 1961). In totaal waren er dus 178 senatoren.

Kiesarrondissementen

[bewerken | brontekst bewerken]

Het was de eerste verkiezing na de vastlegging van de taalgrens en de indeling van België in vier taalgebieden, en dus ook na de overheveling van een aantal gemeenten naar een andere provincie. Hieronder volgt de zetelverdeling per kiesarrondissement voor de Kamer, met het verschil ten opzichte van de vorige verkiezingen indien van toepassing. Zo werden bijvoorbeeld de gemeenten van het huidige Komen-Waasten overgeheveld van het arrondissement Ieper naar het nieuwe arrondissement Moeskroen, waardoor Ieper een zetel minder had en Doornik-Aat (dat Doornik-Aat-Moeskroen werd) eentje meer.

  • (Provincie Antwerpen: 33)
    • Antwerpen: 20
    • Mechelen: 6
    • Turnhout: 7 (+1)
  • (Provincie West-Vlaanderen: 23)
    • Brugge: 5
    • Kortrijk: 6
    • Veurne - Diksmuide - Oostende: 5
    • Roeselare - Tielt: 5
    • Ieper: 2 (-1)
  • (Provincie Oost-Vlaanderen: 30)
    • Aalst: 6
    • Oudenaarde: 3
    • Gent - Eeklo: 13
    • Sint-Niklaas: 4
    • Dendermonde: 4
  • (Provincie Limburg: 13)
    • Hasselt: 6 (+1)
    • Tongeren - Maaseik: 7 (+1)
  • (Provincie Henegouwen: 31)
    • Charleroi: 11
    • Bergen: 6 (-1)
    • Zinnik: 4
    • Thuin: 3 (-1)
    • Doornik-Aat-Moeskroen: 7 (+1)
  • (Provincie Luik: 23)
    • Hoei-Borgworm: 4
    • Luik: 14
    • Verviers: 5 (-1)
  • (Provincie Luxemburg: 5)
    • Aarlen - Marche-en-Famenne - Bastenaken: 3
    • Neufchâteau - Virton: 2 (-1)
  • (Provincie Namen: 8)
    • Dinant - Philippeville: 3 (-1)
    • Namen: 5

Regeringsvorming

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Regeringsformatie België 1965 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Na de verkiezingen werd de regering-Harmel gevormd.