Verkiezingen voor het Europees Parlement 2024 in België
Europese Parlementsverkiezingen 2024 | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Zittingsgebouw Europees Parlement in Brussel, vergaderingen vinden ook plaats in Straatsburg ______________________ | |||||||
Datum | 9 juni 2024[1][2] | ||||||
Land | België | ||||||
Te verdelen zetels | 22[3] | ||||||
Opkomst | 89,01% | ||||||
Opvolging verkiezingen | |||||||
| |||||||
|
In 2024 vinden in de 27 lidstaten van de Europese Unie de Europees Parlementsverkiezingen plaats. Deze worden vijfjaarlijks gehouden, dit jaar van donderdag 6 tot en met zondag 9 juni. De verkiezingen in België zijn op 9 juni 2024 en vallen samen met de federale en regionale verkiezingen.[1][2]
Elke EU-lidstaat heeft op grond van zijn inwonertal een specifiek aantal zetels in het Europees Parlement, de Belgische kiesgerechtigden, die een stemplicht hebben, kunnen 22 parlementsleden verkiezen. Dat is één zetel meer dan in 2014 en 2019, wat te maken heeft met de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Unie in 2020 (Brexit).[3] Er worden 13 Nederlandstalige leden gekozen door het Nederlands kiescollege (één meer dan in 2019), acht Franstalige leden door het Frans kiescollege en een Duitstalig lid door het Duitstalig kiescollege. In het arrondissement Brussel-Hoofdstad en zes faciliteitengemeenten hebben kiezers de keuze tussen het Nederlands en Frans kiescollege.
Het is de eerste verkiezing van een volksvertegenwoordiging in België waarbij jongeren vanaf 16 jaar kiesgerechtigd zullen zijn.[4] In 2024 oordeelde het Grondwettelijk Hof dat voor de 16- en 17-jarigen dezelfde opkomstplicht geldt als voor meerderjarige kiezers.[5]
Het Europees Parlement heeft samen met de Europese Raad de wetgevings- en begrotingstaak in de Unie en het oefent namens de burgers de politieke controle uit op de uitvoerende organen.
Partijfamilies, partijen en kandidaten
[bewerken | brontekst bewerken]De EU-burgers laten zich vanaf 2020 vertegenwoordigen door 720 Europarlementariërs. Bij de verkiezingen voor het Europees Parlement kunnen de inwoners van een lidstaat echter uitsluitend stemmen op een kandidaat met de eigen nationaliteit. Hier bestaat kritiek op omdat een politicus met een andere nationaliteit de eigen standpunten van een kiezer beter zou kunnen vertegenwoordigen dan een Belg en omgekeerd. In het Europees Parlement zijn zogenaamde partijfamilies opgericht waarbinnen verschillende nationale partijen samenwerken die zich tot een zelfde politieke bloedgroep rekenen. Er bestaat geen sterke fractiediscipline dus bijvoorbeeld de Belgische nationale partijen Groen en Volt, die zich tot de politieke familie 'Groenen/EVA' rekenen, kunnen in het Europees Parlement hun eigen zichtwijze uitdragen.
Spitzenkandidaten
[bewerken | brontekst bewerken]Sinds 2014 wordt er gewerkt met een lijst van zogenaamde Spitzenkandidaten. Dat zijn de politici die door de verschillende Europese partijfamilies worden gezien als de mogelijke nieuwe voorzitter van de Europese Commissie. Het is de bedoeling dat zij Europawijd campagne tegen elkaar voeren. De Europese partijen ALDE en EDP en de nationale Franse partij Renaissance voeren gezamenlijk campagne onder het motto 'Renew Europe Now' en hebben alle drie een eigen Spitzenkandidat voorgedragen.
Lijsttrekkers
[bewerken | brontekst bewerken]Van de lijsttrekkers in 2019 kondigden Geert Bourgeois (N-VA) na een ambtstermijn[6] en Guy Verhofstadt (Open Vld) na drie ambtstermijnen[7] aan zich niet opnieuw kandidaat te stellen in 2024. Gerolf Annemans (Vlaams Belang) is na twee ambtstermijnen geen lijsttrekker meer.[8]
Hieronder staan de lijsttrekkers van de partijen:
Kandidatenlijsten
[bewerken | brontekst bewerken]Nederlands kiescollege
[bewerken | brontekst bewerken]Frans kiescollege
[bewerken | brontekst bewerken]Duitstalig kiescollege
[bewerken | brontekst bewerken]Uitslag
[bewerken | brontekst bewerken]Uitslagen in België | 2024 | 2019 | verschil | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Partij | Europese fractie | Zetels | Stemmen | % | Zetels | % | Zetels | ||
Nederlands kiescollege | |||||||||
VB | ID | 3 | 1.034.112 | 22,94 | 3 | 19,1 | = | ||
N-VA | ECR | 3 | 995.868 | 22,09 | 3 | 22,4 | = | ||
cd&v | EVP | 2 | 594.968 | 13,20 | 2 | 14,5 | = | ||
Vooruit | S&D | 2 | 570.067 | 12,64 | 1 | 10,2 | +1 | ||
Groen | Groenen/EVA | 1 | 450.781 | 10,00 | 1 | 12,3 | = | ||
Open Vld Renew EU | ALDE | 1 | 410.473 | 9,11 | 2 | 16,0 | -1 | ||
PVDA | GUE/NGL | 1 | 366.285 | 8,12 | 0 | 5,0 | +1 | ||
Voor U | 0 | 47.243 | 1,05 | - | - | - | |||
Volt Europa | Groenen/EVA | 0 | 38.713 | 0,86 | 0 | 0,5 | - | ||
Frans kiescollege | |||||||||
MR | ALDE | 3 | 900.413 | 34,88 | 2 | 19,3 | +1 | ||
PS | S&D | 2 | 529.697 | 20,52 | 2 | 26,7 | = | ||
PTB | GUE/NGL | 1 | 397.055 | 15,38 | 1 | 14,6 | = | ||
Les Engagés | EDP[11] | 1 | 368.668 | 14,28 | 1 | 8,9 | = | ||
Ecolo | Groenen/EVA | 1 | 259.745 | 10,06 | 2 | 19,9 | -1 | ||
DéFI | 0 | 75.243 | 2,91 | 0 | 5,9 | - | |||
Anticapitalistes | 0 | 50.758 | 1,97 | - | - | - | |||
Duitstalig kiescollege | |||||||||
CSP | EVP | 1 | 15.169 | 34,93 | 1 | 34,9 | = | ||
ProDG | 0 | 7.134 | 16,43 | 0 | 13,1 | - | |||
PFF-MR | ALDE | 0 | 5.891 | 13,57 | 0 | 11,5 | - | ||
Vivant | 0 | 5.281 | 12,16 | 0 | 11,2 | ||||
SP | S&D | 0 | 5.131 | 11,82 | 0 | 11,4 | - | ||
Ecolo | Groenen/EVA | 0 | 4.819 | 11,10 | 0 | 16,4 | - |
Verkozenen
[bewerken | brontekst bewerken]- Sophie Wilmès (MR, 543.821)
- Tom Vandendriessche (VB, 318.151)
- Johan Van Overtveldt (N-VA, 213.609)
- Elio Di Rupo (PS, 181.797)
- Wouter Beke (CD&V, 146.745)
- Bruno Tobback (Vooruit, 109.294)
- Kathleen Van Brempt (Vooruit, 105.972)
- Sara Matthieu (Groen, 88.757)
- Marc Botenga (PTB, 87.263)
- Assita Kanko (N-VA, 76.493)
- Olivier Chastel (MR, 72.761)
- Rudi Kennes (PVDA, 72.434)
- Gerolf Annemans (VB, 71.726)
- Hilde Vautmans (Open Vld, 71.557)
- Barbara Bonte (VB, 69.077)
- Yvan Verougstraete (Les Engagés, 63.530)
- Kris Van Dijck (N-VA, 58.093)
- Saskia Bricmont (Ecolo, 53.192)
- Liesbet Sommen (CD&V, 48.512)
- Benoît Cassart (MR, 48.365)
- Estelle Ceulemans (PS, 45.260)
- Pascal Arimont (CSP, 11.035)
Bronnen, noten, referenties
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ a b "Raad bevestigt: verkiezingen Europees Parlement van 6 tot en met 9 juni 2024", Europese Raad, 22 mei 2023, online geraadpleegd op 23 mei 2023. Gearchiveerd op 22 mei 2023.
- ↑ a b "Kogel is door de kerk: op zondag 9 juni 2024 trekken we naar de stembus", vrtnws.be, 17 mei 2023, online geraadpleegd op 17 mei 2023. Gearchiveerd op 17 mei 2023.
- ↑ a b "België krijgt vanaf 2024 extra zetel in Europees Parlement", Het Laatste Nieuws, 13 september 2023, online geraadpleegd op 10 oktober 2023.
- ↑ Dries Hiroux, "Jongeren vanaf 16 jaar mogen voortaan stemmen bij de Europese verkiezingen", vrtnws.be, 21 oktober 2021, online geraadpleegd op 4 mei 2023. Gearchiveerd op 30 maart 2023.
- ↑ Rik Arnoudt, "Jongeren van 16 of 17 jaar zullen dan toch moeten gaan stemmen voor Europese verkiezingen", VRT NWS, 21 maart 2024, online geraadpleegd op 22 maart 2024.
- ↑ MTM, "Geert Bourgeois neemt in 2024 afscheid van de politiek", De Standaard, 8 oktober 2021, online geraadpleegd op 4 mei 2023. Gearchiveerd op 6 mei 2023.
- ↑ Kasper Goossens, "Guy Verhofstadt (Open Vld) neemt afscheid na 2024: wie wordt nieuwe Europese lijsttrekker?", Business AM, 8 mei 2023, online geraadpleegd op 16 mei 2023. Gearchiveerd op 16 mei 2023.
- ↑ "Europees Parlement: Gerolf Annemans (64) in 2024 geen lijsttrekker meer voor Vlaams Belang", De Morgen, 6 oktober 2023, online geraadpleegd op 6 oktober 2023.
- ↑ Tommy Thijs en Jan Straetmans, "Overzicht. Wie zijn de lijsttrekkers in uw provincie voor de verkiezingen van volgend jaar?", De Morgen, 28 november 2023, online geraadpleegd op 5 december 2023.
- ↑ DBI, "CD&V duwt oud-voorzitter Beke naar Europees lijsttrekkerschap", De Tijd, 18 oktober 2023, online geraadpleegd op 18 oktober 2023.
- ↑ a b Les Engagés was tot en met de verkiezing aangesloten bij de EVP-fractie. Op 20 juni 2024 maakte de partij bekend over te stappen naar de Europese Democratische Partij (EDP) en in de fractie Renew Europe te zetelen.
- ↑ Elisabeth Degryse et Pierre Kompany seront têtes de liste fédérales à Bruxelles pour Les Engagés, Le Soir, 28 september 2023.
- ↑ (de) CSP mit Frühstart: Franssen und Arimont auf Parteitag als Spitzenkandidaten für Wahlen von 2024 bestätigt, Ostbelgien Direkt, 19 maart 2023.
- ↑ lto, "Sara Matthieu Europees lijsttrekker voor Groen", Het Belang van Limburg, 25 november 2023, online geraadpleegd op 26 november 2023.
- ↑ (fr) Ecolo désigne Saskia Bricmont et Olivier De Schutter pour emmener sa liste européenne, 7sur7, 12 november 2023.
- ↑ (de) Ecolo Ostbelgien nominiert Shqiprim Thaqi als Spitzenkandidat für Europawahlen, Grenzecho, 6 december 2023.
- ↑ JP, "Sophie in 't Veld verkozen tot lijsttrekker van Volt België voor de Europese Verkiezingen", Bruzz, 28 oktober 2023, online geraadpleegd op 30 oktober 2023.
- ↑ Vakbondsman Rudi Kennes is Europees lijsttrekker voor PVDA: “Voor de sociale rechten van de werkende klasse”, Het Nieuwsblad, 11 december 2023.
- ↑ (fr) Nicolas De Decker, Benjamin Hermann en Thomas Bernard, "Pour qui allez-vous pouvoir voter? Découvrez tous les candidats aux élections de 2024 (outil interactif)", Le Vif, 22 december 2023, online geraadpleegd op 3 januari 2024.
- ↑ Pieter Lesaffer, "Vlaams Belang stelt als eerste partij al haar lijsttrekkers voor, en verrast met Lode Vereeck op Antwerpse Kamerlijst", Het Nieuwsblad, 14 oktober 2023, online geraadpleegd op 14 oktober 2023.
- ↑ Hilde Vautmans trekt Europese lijst voor Open Vld in 2024: “Ze is de geknipte persoon om de liberale visie naar de kiezer te brengen”, Het Laatste Nieuws, 9 oktober 2023.
- ↑ (fr) Sophie Wilmes à l’Europe, Valérie Glatigny au fédéral bruxellois, le MR achève ses grandes manœuvres pour les listes électorales. RTBF. Geraadpleegd op 24 februari 2024.
- ↑ (de) PFF-Neujahrsempfang: Spitzenkandidaten für die kommenden Wahlen präsentiert, BRF, 12 januari 2024.
- ↑ Cisse Michiels, Bruno Tobback trekt Europese lijst Vooruit. vrt nws (28 november 2023). Geraadpleegd op 28 november 2023.
- ↑ (fr) Nicolas Zinque, "Elio Di Rupo sera bien tête de liste PS aux élections européennes", Sudinfo, 30 november 2023, online geraadpleegd op 30 november 2023.
- ↑ (de) SP Ostbelgien startklar für Europawahl: Charles Servaty ist Spitzenkandidat, BRF, 18 maart 2024.
- ↑ (fr) Élections 2024 : le Conseil Général de DéFI s’est accordé sur une liste, bx1, 16 maart 2024.