Middelkerke

Middelkerke
Gemeente in België Vlag van België
Middelkerke (België)
Middelkerke
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag West-Vlaanderen West-Vlaanderen
Arrondissement Oostende
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
79,04 km² (2022)
79,65%
5,57%
14,78%
Coördinaten 51° 11' NB, 2° 49' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkings­dichtheid
19.855 (01/01/2024)
49,86%
50,14%
251,21 inw./km²
Leeftijdsopbouw
– 0-17 jaar
– 18-64 jaar
– 65 jaar en ouder
(01/01/2024)
11,66%
51,94%
36,4%
Buitenlanders 3,95% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester Jean-Marie Dedecker (Lijst Dedecker)
Bestuur Lijst Dedecker, CD&V
Zetels
LDD
Open vld
CD&V
N-VA
Groen
25
14
6
3
1
1
Economie
Gemiddeld inkomen 21.697 euro/inw. (2021)
Werkloosheids­graad 7,48% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
8430
8431
8432
8433
8433
8433
8433
8434
8434
Deelgemeente
Middelkerke
Wilskerke
Leffinge
Mannekensvere
Schore
Sint-Pieters-Kapelle
Slijpe
Lombardsijde
Westende
Zonenummer 059 en 058
NIS-code 35011
Politiezone Middelkerke
Hulpverlenings­zone Zone 1
Website www.middelkerke.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Oostende
in de provincie West-Vlaanderen
Portaal  Portaalicoon   België

Middelkerke is een gemeente in de Belgische provincie West-Vlaanderen. De gemeente telt ruim 19.000 inwoners. Het grondgebied van de gemeente is gelegen langs de Belgische Kust en in de Polders van de Vlaamse Kustvlakte.

Naast Middelkerke zelf behoren tot de gemeente ook de dorpen Leffinge, Lombardsijde, Mannekensvere, Schore, Sint-Pieters-Kapelle, Slijpe, Westende en Wilskerke. Middelkerke zelf, Lombardsijde en Westende liggen aan de kust, Leffinge, Mannekensvere, Schore, Sint-Pieters-Kapelle, Slijpe en Wilskerke zijn typische Vlaamse polderdorpjes. Slijpe en Leffinge zijn qua oppervlakte de grootste dorpen.

# Naam Opp.
(km²)[1]
Inwoners
(2020)[1]
Inwoners
per km²
NIS-code
1 Middelkerke (I) 4,92 7.669 1.359 35011A
2 Wilskerke (IV) 5,05 799 158 35011B
3 Leffinge (V) 20,44 2.450 120 35011C
4 Sint-Pieters-Kapelle (IX) 4,92 261 53 35011D
5 Schore (VIII) 6,77 227 34 35011E
6 Mannekensvere (VII) 6,55 253 39 35011F
7 Slijpe (VI) 17,92 961 54 35011G
8 Westende (II) 7,72 5.579 723 35011H
9 Lombardsijde (III) 1,64 1.373 837 35011J

De gemeente Middelkerke strekt zich na de fusies uit tot een lengte van 8 kilometer langs de kust en tot bijna 10 kilometer landinwaarts en grenst zo aan een groot aantal deelgemeenten:

Middelkerke, deelgemeenten en buurgemeenten. De gele gebieden zijn bebouwde kernen.

Middelkerke werd voor het eerst schriftelijk vermeld in 1218, als Middelkerca, omdat het in het midden lag van het langgerekte kusteiland Testerep. Dit eiland was van het vasteland (Wilskerke) afgescheiden door de brede zeegeul Testerepgeul, die in de tweede helft van de 12e eeuw afgedamd werd (met de dam van Nieuwendamme) en ingepolderd. Van de zeegeul bleef enkel een smalle afwateringsgracht over (op de grens tussen de huidige deelgemeenten).

In 1293 werd Middelkerke een zelfstandige parochie. In 1334 werd het dorp door overstromingen verwoest. Tijdens de godsdienstoorlogen einde 16e eeuw werd de kerk gedeeltelijk verwoest, om in de 17e eeuw hersteld te worden. Het dorp leed ook schade door de Slag bij Nieuwpoort in 1600, en het Beleg van Oostende (1601-1604).

De komende eeuwen ontwikkelde Middelkerke zich tot een klein vissersdorp, gelegen langs de Graningatevliet. Vanaf 1875 begon de ontwikkeling tot een mondaine badplaats. Daartoe werd in 1876 te Brussel de Société Anonyme des Bains et des Dunes de Middelkerke et de Westende opgericht, later de Société Anonyme de Middelkerke-Bains genaamd, die van 1894 tot 1914 heeft bestaan. Aldus werd het Hotel de la Digue opgericht. Omstreeks 1900 werd de boulevard aangelegd en daarlangs werden onder meer villa's gebouwd. In 1891 kwam een houten casino tot stand en in 1914 werd een nieuw casino geopend. Deze nederzetting heette Middelkerke-Bad, en de oude dorpskern was Middelkerke-Dorp. Van de Eerste Wereldoorlog had Middelkerke erg te lijden, vanwege de nabijheid van het IJzerfront. De plaats werd ontruimd, de kerktoren opgeblazen en bij de bevrijding waren alle huizen beschadigd.

Na de oorlog volgde wederopbouw, waarbij Middelkerke weer een badplaats van allure werd. In de jaren '30 van de 20e eeuw werden de eerste appartementsgebouwen gesticht en werden enkele nieuwe wijken aangelegd. Hoewel in de Tweede Wereldoorlog de Atlantikwall werd gebouwd bleef de schade beperkt.

Vanaf de jaren '50 van de 20e eeuw rukte het massatoerisme op en werden er een groot aantal appartementsgebouwen geplaatst.

In 1885 kwam de eerste NMVB-tramlijn van België door het dorp. Deze stoomtramlijn bleef in dienst tot 1955. In 1897 werd de eerste elektrische tramlijn langs de kust doorgetrokken naar Middelkerke-Bad. In moderne vorm is dat nu de Kusttramlijn.[2]

Bezienswaardigheden

[bewerken | brontekst bewerken]
Gezicht op het vorige casino
  • Het huidige (vierde) casino en hotel "SILT" is geopend in 2024 en ligt op de zeedijk van Middelkerke rechtover het Epernayplein.
  • Op de dijk is een reeks van zeventien beelden van bekende Belgische stripfiguren te zien. Zie stripstandbeelden Middelkerke
  • De villa's "Cogels" en "Doris" aan de zeedijk zijn de laatste restanten van de oorspronkelijke dijkbebouwing uit de belle-époquetijd. Ze zitten nu geklemd tussen grote appartementsblokken
  • De Dronkenput was oorspronkelijk was een ondergronds waterreservoir dat gebouwd werd rond het einde van de 19e eeuw om de gemeente van drinkwater te voorzien. Het was toen een van de eerste constructies in gewapend beton. Door stuwing van het grondwater werd het geheel schuin naar boven geduwd, en kwam zo aan de oppervlakte en bleek onbruikbaar. Afbraak was te duur, dus bleef de put ongebruikt liggen. Vandaag is het een toeristische attractie. De scheve muren ten opzichte van de waterspiegel geven de bezoeker een dronken gevoel, waardoor het reservoir de naam "Dronkenput" kreeg
  • Fleriskothoeve en aanhorigheden 2023
    De Fleriskothoeve met zijn aanhorige Friese schuur dateren uit de vroege jaren 700, was ooit eigendom van de Tempeliers is erkend bouwkundig erfgoed.[3] De volksverhalen over Fleris vertellen over een boerenknecht die de hoeve vervloekt zou hebben en beetje bij beetje op zijn terugweg is
  • De Warandetoren geeft uitzicht op de Warandeduinen, een natuurgebied met bijzondere planten en dieren
  • De Sint-Willibrorduskerk is de parochiekerk van Middelkerke. De toren is een overblijfsel van de zeventiende-eeuwse kerk. Op deze toren na werd de kerk halverwege de negentiende eeuw gesloopt en vervangen door een neogotische kerk. Na vernieling in de Eerste Wereldoorlog werd de kerk heropgebouwd in de jaren twintig van de twintigste eeuw. Begin jaren dertig werd de kerk in zuidelijke richting uitgebreid, met ook een tweede zuidoostelijke toren
Gemeentehuis
  • Het gemeentehuis dateert uit 1924-1925, uit de wederopbouwperiode na de Eerste Wereldoorlog. In 1893 hadden de gemeentediensten zich gevestigd in de vroegere pastorie. Na verwoesting in de oorlog werd het nieuwe gemeentehuis op ongeveer dezelfde plaats gebouwd. Het gebouw is sinds 2002 als monument beschermd.

Natuur en landschap

[bewerken | brontekst bewerken]

Middelkerke ligt aan de Noordzeekust en is uitgegroeid tot langgerekte badplaatsen (Middelkerke-Bad en Westende-Bad) langs de kuststrook, terwijl Middelkerke-Dorp en Westende-Dorp iets meer in het binnenland liggen. Ten oosten van Middelkerke ligt het Provinciedomein Raversijde en tussen Middelkerke en Westende liggen de Warandeduinen. Achter de duinen strekt zich de bebouwing van de badplaats uit, en daar weer achter vindt men polderland met waterlopen als de Graningatevliet, het Groot Middelkerkegeleed en het Ieperleed. Ten

Redder op het strand

Verkeer en vervoer

[bewerken | brontekst bewerken]

Parallel met de kustlijn rijdt de Kusttram. Gewestweg [N325 verbindt de kern van Middelkerke met de snelweg E40. In 2024 werd een ruimtelijk uitvoeringsplan opgestart om deze plaatselijk te verleggen tussen de rotondes in Slijpe en die op de Westendelaan.

Demografische evolutie

[bewerken | brontekst bewerken]

Demografische ontwikkeling voor de fusie

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Bron:NIS - Opm:1831 t/m 1970=volkstellingen; 1976= inwoneraantal per 31 december
  • 1971: afstand van Raversijde aan Oostende (−2,06 km² met 1.140 inwoners)

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

[bewerken | brontekst bewerken]

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari
1992 tot heden
jaar Aantal[4] Evolutie: 1992=index 100
1992 15.569 100,0
1993 15.715 100,9
1994 15.867 101,9
1995 15.901 102,1
1996 15.980 102,6
1997 16.154 103,8
1998 16.390 105,3
1999 16.426 105,5
2000 16.583 106,5
2001 16.668 107,1
2002 16.930 108,7
2003 17.217 110,6
2004 17.501 112,4
2005 17.690 113,6
2006 17.841 114,6
2007 18.080 116,1
2008 18.377 118,0
2009 18.614 119,6
2010 18.636 119,7
2011 18.893 121,4
2012 19.052 122,4
2013 19.083 122,6
2014 19.177 123,2
2015 19.302 124,0
2016 19.262 123,7
2017 19.186 123,2
2018 19.371 124,4
2019 19.336 124,2
2020 19.578 125,7
2021 19.676 126,4
2022 19.723 126,7
2023 19.755 126,9
2024 19.855 127,5
Caterpillar 5 bis van Wim Delvoye in Middelkerke

Jaarlijks vinden heel wat topevenementen plaats in Middelkerke. Middelkerke heeft een speciale traditie betreffende de ontvangst van Vlaamse artiesten. Jarenlang vormde de gemeente het decor voor VRT-programma's als Margriet, De Muziekdoos met Johan Verstreken en de Radio 2 Zomerhit.

In 2009 vindt in Middelkerke voor het eerst 'Middelkerke Festival' plaats, een vierdaags muziekfestival in het teken van het Vlaamse populaire lied.

Populaire evenementen zijn het jaarlijkse Bierweekend in juni en het Champagneweekend in november.

Jaarlijks is er een grote Volkswagenbusmeeting tijdens de zomer in Westende.

Vanaf 2021 vindt gedurende de zomermaanden het jaarlijkse Zandsculpturenfestival plaats in Middelkerke. In 2021 in deelgemeente Westende voor een editie met als thema F.C. De Kampioenen. In 2022 verhuisde het naar een beter bereikbare locatie (aan halte De Greefplein van de Kusttram)[5][6], en was het thema "Dinos in the Sand".

Standbeelden van stripfiguren

[bewerken | brontekst bewerken]

Elk jaar vindt in Middelkerke een stripfestival plaats en om de naam van "stripgemeente" eer aan te doen, zijn op de zeedijk standbeelden opgericht van verschillende stripfiguren. Er staan beelden van onder meer Jommeke, Annemieke en Rozemieke, Nero, Marcel Kiekeboe, Fanny Kiekeboe, Lucky Luke, Robbedoes, de smurfen, Suske en Wiske, Lambik, Urbanus, Marsupilami, De Rode Ridder, Cédric, Natasja, Jerom en Agent 212.

Zie Stripstandbeelden_Middelkerke voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Middelkerke Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau Vlag van Europa Europese Unie Vlag van België België Vlag Vlaanderen Vlaanderen Vlag West-Vlaanderen West-Vlaanderen Oostende Middelkerke
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
volksvertegenwoordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring West-Vlaanderen Oostende-Veurne-Diksmuide Oostende Oostende Middelkerke
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-
Zetelverdeling gemeenteraad 2019-2024
14
6
3
1
1
14 
De 25 zetels zijn als volgt verdeeld:

(Voormalige) burgemeesters

[bewerken | brontekst bewerken]

Burgemeester is Frank Verlinde (Stem van het Volk). Hij leidt een coalitie bestaande uit Stem van het Volk, CVP en SP-0VB. Samen vormen ze de meerderheid met 17 op 25 zetels.

Burgemeester is Michel Landuyt (Vld). Hij leidt een coalitie bestaande uit Vld en CVP. Samen vormen ze de meerderheid met 16 op 25 zetels.

Burgemeester is Michel Landuyt (Vld). Hij leidt een coalitie bestaande uit Vld en Progressief Kartel. Samen vormen ze de meerderheid met 14 op 25 zetels.

Burgemeester is Janna Opstaele (Open Vld). Zij leidt een coalitie bestaande uit Open Vld en CD&V. Samen vormen ze de meerderheid met 14 op 25 zetels.

Burgemeester is Jean-Marie Dedecker (LDD). Hij leidt een coalitie bestaande uit LDD en CD&V. Samen vormen ze een meerderheid met 17 op 25 zetels.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

[bewerken | brontekst bewerken]
Partij 10-10-1976[8] 10-10-1982[8] 9-10-1988[8] 9-10-1994[8] 8-10-2000[8] 8-10-2006[9] 14-10-2012[10] 14-10-2018 13-10-2024
Stemmen / Zetels % 23 % 23 % 23 % 25 % 25 % 25 % 25 % 25 % 25
SP1/ SP-OVB2/ Progressief KartelB 15,651 3 - 8,81 1 19,822 5 11,912 3 11,07B 2 9,89B 2 - -
Agalev1/ Progressief KartelB/ Groen2/ RespectC - - 0,81 0 4,091 0 3,681 0 6,12 1 37,3C 11
Gemeentebelangen1/ VLD2/ Open Vld3/ RespectC 23,331 5 27,171 6 30,791 8 26,272 8 31,392 10 41,252 12 30,923 9 22,83 6
CVP1/ CD&V+N-VAA/ CD&V2/ RespectC 32,431 8 28,791 7 17,931 4 22,141 6 21,041 6 31,59A 8 18,862 5 13,62 3
Stem van het Volk1/ CD&V+N-VAA/ N-VA2 28,591 7 32,271 8 34,641 10 23,051 6 16,671 4 12,212 2 6,22 1 6,72 1
Lijst Dedecker - - - - - - 24,95 7 44,1 14 43,3 12
Vlaams Blok1/ Vlaams Belang2 - - 1,111 0 - 6,771 1 14,362 3 3,162 0 3,72 0 8,42 1
D.N.A. - - - - 7,57 1 - - - -
LI - 11,78 2 - - - - - - -
Anderen(*) - - 5,92 0 4,64 0 0,97 0 1,74 0 - 3,3 0 4,2 0
Totaal stemmen 9433 9933 10378 11528 12320 13780 14416 14788 10738
Opkomst % 90,37 92,13 91,77 93,23 91,02 90,8 63,6
Blanco en ongeldig % 3,54 5,02 5,12 5,15 4,39 4,52 4,22 3,7 1,8

De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij staat in kleur.
(*) 1988: ROOS / 1994: AOV (2,28%), W.O.W. (1,69%), V.N.P. (0,67%) / 2000: Vivant (0,75%), V.N.P. (0,22%) / 2006: HERVE (1,74%) / 2018: Project M (3,3%) / 2024: VoorGrootMiddelkerke (4,2%)

Geboren in Middelkerke

[bewerken | brontekst bewerken]

Partnersteden van Middelkerke:

Nabijgelegen kernen

[bewerken | brontekst bewerken]

Westende, Slijpe, Wilskerke, Raversijde

Openbaar vervoer

[bewerken | brontekst bewerken]

In Middelkerke-bad komt alleen de Kusttram. In Middelkerke-dorp komt alleen buslijn 60 (voorheen 769) Er is ook nog belbus 39, die de omgeving bedient. Eerst had deze nummer 66.[11] Tussen Middelkerke-Bad en Middelkerke-Dorp is er geen rechtstreeks openbaar vervoer.

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Middelkerke van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.