Aarre Merikanto – Wikipedia, wolna encyklopedia

Aarre Merikanto
Data i miejsce urodzenia	29 czerwca 1893 ; Helsinki
Pochodzenie	fińskie
Data i miejsce śmierci	29 września 1958 ; Helsinki
Gatunki	muzyka poważna, muzyka romantyczna, modernizm
Zawód	kompozytor, pedagog
	Multimedia w Wikimedia Commons

Aarre Merikanto (ur. 29 czerwca 1893 w Helsinkach, zm. 29 września 1958 tamże^[1]^[2]^[3]^[4]) – fiński kompozytor i pedagog muzyczny.

Życiorys

Syn kompozytora Oskara Merikanto^[1]^[2]^[3]. Studiował kompozycję u Erkkiego Melartina w Instytucie Muzycznym w Helsinkach^[1]^[2]^[4], następnie w latach 1912–1914 był uczniem Maxa Regera w konserwatorium w Lipsku^[1]^[2]^[3]^[4]. Od 1915 do 1916 roku kształcił się pod kierunkiem Siergieja Wasilenki w Konserwatorium Moskiewskim^[1]^[2]^[3]. Wykładał teorię i analizę muzyczną (1936–1951) oraz kompozycję (1951–1958) w Akademii Sibeliusa w Helsinkach^[1]^[2]^[3]^[4]. Stosował nowatorskie, niekonwencjonalne metody nauczania^[1]. Do grona jego wychowanków należeli Leonid Bashmakov, Paavo Heininen, Usko Meriläinen, Einojuhani Rautavaara i Aulis Sallinen^[4].

Twórczość

Początkowo tworzył w idiomie romantycznym, z czasem zaczął stosować bardziej nowoczesne środki typowe dla modernizmu^[3]. W swojej twórczości wykorzystywał elementy fińskiego folkloru muzycznego^[1]^[2], stosował schromatyzowaną harmonikę i specyficzną kolorystykę brzmienia^[1]. Wpływ na jego styl wywarła muzyka kompozytorów rosyjskich (szczególnie Aleksandra Skriabina^[1]^[3]^[4]) oraz francuskich^[2]. Jego opera Juha (wyst. 1963) uważana jest za najważniejsze dzieło w dziedzinie opery fińskiej^[1]^[4]. Za życia kompozytora jego twórczość była rzadko wykonywana, zyskała szerszą popularność dopiero po jego śmierci^[3]^[4].

Utwory Merikanta wydawane były przez oficyny Fazer w Helsinkach i Schott w Moguncji, ich rękopisy przechowywane są w zbiorach Oy Yleisradio AB w Helsinkach^[1].

Wybrane kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych^[1]^[2])

Utwory orkiestrowe

3 symfonie (I 1916, II 1918, III 1953)
3 koncerty fortepianowe (I 1913, II 1937, III 1953)
4 koncerty skrzypcowe (I 1916, II 1925, III 1931, IV 1954)
2 koncerty wiolonczelowe (I 1919, II 1941–1944)
suita symfoniczna Lemminkainen (1916)
Fantasie (1923)
poemat symfoniczny Pan (1924)
Koncert na skrzypce, klarnet, róg i sekstet smyczkowy (1925)
Concert Piece na wiolonczelę i orkiestrę kameralną (1926)
Symphonic Study (1928; zniszczone, zrekonstruowane przez Paavo Heininena 1981)
poemat symfoniczny Notturno (1929)
Suita taneczna (1934)
poemat symfoniczny Kyllikin ryöstö (1935)
Intrada (1936)
Scherzo (1937)
3 Impressions (1940)
Soitelma kesäyölle (1942)
Hymn olimpijski (1954)
Andante na smyczki (1956)

Utwory kameralne

2 kwartety smyczkowe (I 1913, II 1939)
Trio smyczkowe (1912)
Trio fortepianowe (1917)
Nonet (1926)
Sekstet smyczkowy (1932)
Partita na harfę i instrumenty dęte drewniane (1936)

Utwory wokalno-instrumentalne

Genesis na sopran, chór i orkiestrę (1956)
Tuhma na chór męski i orkiestrę (1956)

Opery

Helena w 1 akcie (1911, wyst. Helsinki 1912)
Juha w 3 aktach (1920–1922, wyk. radio fińskie 1958, wyst. Lahti 1963)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 6. Część biograficzna m. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2000, s. 190. ISBN 83-224-0656-8.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2412. ISBN 0-02-865529-X.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 579–580. ISBN 0-674-37299-9.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Ruth-Esther Hillila, Barbara Blanchard Hong: Historical Dictionary of the Music and Musicians of Finland. Westport: Greenwood Press, 1997, s. 255. ISBN 0-313-27728-1.

Linki zewnętrzne

Aarre Merikanto – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project

[encmuz-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 6. Część biograficzna m. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2000, s. 190. ISBN 83-224-0656-8.

[baker-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2412. ISBN 0-02-865529-X.

[harvard-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 579–580. ISBN 0-674-37299-9.

[finland-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Ruth-Esther Hillila, Barbara Blanchard Hong: Historical Dictionary of the Music and Musicians of Finland. Westport: Greenwood Press, 1997, s. 255. ISBN 0-313-27728-1.

[1]

[2]

[3]

[4]