ANO 2011 – Wikipedia, wolna encyklopedia

ANO 2011
Ilustracja
Państwo

 Czechy

Lider

Andrej Babiš

Data założenia

11 maja 2012

Adres siedziby

Praga

Ideologia polityczna

konserwatyzm

Liczba członków

2,7 tys. (2021)[1]

Młodzieżówka

Mladé ANO

Barwy

indygo

Strona internetowa

ANO 2011 (ANO) – czeska partia polityczna. Początkowo reprezentowała nurt liberalny[2] i centrowy[3], następnie przeszła na pozycje konserwatywne[4]; określana także jako ugrupowanie populistyczne[5].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Ugrupowanie powstało w 2011 jako ruch polityczny Akcja Niezadowolonych Obywateli (cz. Akce nespokojených občanů) – w skrócie ANO (pol. TAK). Założył go Andrej Babiš, przedsiębiorca, miliarder, kontrolujący koncern Agrofert. W 2012 został przekształcony w partię polityczną, głoszącą hasła walki z korupcją i uzdrowienia systemu politycznego. Liderami ANO 2011 zostali m.in. były minister kultury Martin Stropnický i były członek Komisji Europejskiej Pavel Telička. Na dwa miesiące przed wyborami do Izby Poselskiej partia zaczęła w badaniach opinii publicznej przekraczać próg wyborczy, a następnie zwiększać swoje poparcie. Ostatecznie w głosowaniu z 25 i 26 października 2013 dostała ponad 18,7% głosów, zajmując drugie miejsce i zdobywając 47 mandatów poselskich[6].

Ugrupowanie po kilku miesiącach negocjacji przystąpiło do koalicji rządowej, współtworząc wraz z ČSSD i KDU-ČSL rząd Bohuslava Sobotki, w którym przedstawiciele partii objęli 6 ministerstw[7].

W 2014 po raz pierwszy partia wystartowała w wyborach europejskich, wprowadzając do PE VIII kadencji czteroosobową reprezentację[8]. Przystąpiła też do Partii Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy, którą opuściła w 2024[9].

W ramach koalicji z socjaldemokratami dochodziło do częstych sporów na tle zarzutów o konflikt interesów Andreja Babiša. Ostatecznie w maju 2017 lider ANO 2011 odszedł z rządu[10]. Partia jednocześnie utrzymywała pierwsze miejsce w sondażach. Ostatecznie zwyciężyła w wyborach z 20 i 21 października 2017, otrzymując 29,6% głosów i 78 mandatów[11].

Po nieudanych negocjacjach lider partii zapowiedział utworzenie rządu mniejszościowego[12]. 13 grudnia 2017 prezydent Miloš Zeman dokonał zaprzysiężenia członków gabinetu Andreja Babiša[13], składającego się w większości z polityków ANO 2011 i osób bezpartyjnych ściśle współpracujących z tym ugrupowaniem[14]. 27 czerwca 2018 powstał drugi rząd Andreja Babiša, tworzony przez ANO 2011 i Czeską Partię Socjaldemokratyczną, dla którego poparcie w parlamencie zadeklarowała Komunistyczna Partia Czech i Moraw[15].

W 2019 partia zajęła w Czechach pierwsze miejsce w wyborach europejskich, uzyskując sześć miejsc w Europarlamencie IX kadencji[16]. W wyborach krajowych w 2021 z wynikiem 27,1% głosów ugrupowanie przegrało z centroprawicową koalicją SPOLU; zdobyło jednak od niej o 1 mandat więcej (łącznie 72)[17]. Po wyborach ugrupowanie znalazło się w opozycji. W 2024 ANO 2011 zwyciężyło w kolejnych wyborach do PE[18].

Poparcie w wyborach

[edytuj | edytuj kod]
Wybory do Izby Poselskiej
Wybory Wynik Mandaty Zmiana
Głosy (tys.) %
2013 927 18,7[6]
47/200
2017 1500 29,6[19]
78/200
31
2021 1458 27,1[17]
72/200
6
Wybory do Parlamentu Europejskiego
Wybory Wynik Mandaty Zmiana
Głosy (tys.) %
2014 245 16,1[8]
4/21
2019 502 21,2[16]
6/21
2
2024 776 26,1[18]
7/21
1

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Členská základna ODS je větší než ČSSD, z mladých uskupení nejvíce roste SPD. ceskatelevize.cz, 22 lipca 2021. [dostęp 2023-07-02]. (cz.).
  2. Čechům je nejbližší sociálnědemokratický a liberální světonázor. novinky.cz, 14 października 2013. [dostęp 2013-10-26]. (cz.).
  3. Jan Bartoň: CVVM – opět je ve hře pravostředová koalice. virtually.cz, 21 lutego 2014. [dostęp 2014-02-11]. (ang.).
  4. Aneta Zachová, Théo Bourgery-Gonse: Czech ANO party a thorn in Renew Europe’s side – still. euractiv.com, 15 lutego 2024. [dostęp 2024-07-06]. (cz.).
  5. Štěpán Drahokoupil: Volby 2013: dekonsolidace stranického systému a vzestup anti-politiky. boell.org, 21 listopada 2013. [dostęp 2023-07-02]. (cz.).
  6. a b Volby do Poslanecké sněmovny Parlamentu České republiky konané ve dnech 25.10. – 26.10.2013. volby.cz. [dostęp 2013-10-26]. (cz.).
  7. Zeman jmenoval Sobotkovu vládu. Utahoval si z textu jeho návrhu. idnes.cz, 29 stycznia 2014. [dostęp 2014-01-29]. (cz.).
  8. a b Volby do Evropského parlamentu konané na území České republiky ve dnech 23.05. – 24.05.2014. volby.cz. [dostęp 2014-05-26]. (cz.).
  9. Statement on the decision of ANO to leave the ALDE Party. aldeparty.eu, 21 czerwca 2024. [dostęp 2024-07-06]. (ang.).
  10. Zeman jmenoval Pilného novým ministrem financí a chválil Babiše. idnes.cz, 24 maja 2017. [dostęp 2017-05-24]. (cz.).
  11. Volby 2017: Výsledky voleb v České republice. idnes.cz. [dostęp 2017-10-22]. (cz.).
  12. Czech election winner Babis to seek minority government. reuters.com, 31 października 2017. [dostęp 2017-12-06]. (ang.).
  13. Zeman jmenoval Babišovu vládu. Přeje si, aby získala důvěru do února. idnes.cz, 13 grudnia 2017. [dostęp 2017-12-13]. (cz.).
  14. Hra o vládu Andreje Babiše teprve začíná. lidovky.cz, 11 grudnia 2017. [dostęp 2017-12-13]. (cz.).
  15. Prezident jmenoval vládu bez Pocheho. Půjde ji osobně podpořit před poslance. idnes.cz, 27 czerwca 2018. [dostęp 2018-06-27]. (cz.).
  16. a b Volby do Evropského parlamentu konané na území České republiky ve dnech 24.05. – 25.05.2019. volby.cz. [dostęp 2019-05-26]. (cz.).
  17. a b Volby do Poslanecké sněmovny Parlamentu České republiky konané ve dnech 8.10. – 9.10.2021. volby.cz. [dostęp 2021-10-09]. (cz.).
  18. a b Volby do Evropského parlamentu konané na území České republiky ve dnech 07.06. – 08.06.2024. volby.cz. [dostęp 2024-06-10]. (cz.).
  19. Volby do Poslanecké sněmovny Parlamentu České republiky konané ve dnech 20.10. – 21.10.2017. volby.cz. [dostęp 2024-02-13].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]