Anni-Frid Lyngstad – Wikipedia, wolna encyklopedia

Anni-Frid Lyngstad

Anni-Frid Lyngstad (2013)
Imię i nazwisko	Anni-Frid Synni Lyngstad
Pseudonim	Frida
Data i miejsce urodzenia	15 listopada 1945 Bjørkåsen, Ballangen
Typ głosu	mezzosopran[1]
Gatunki	pop, pop-rock
Zawód	piosenkarka
Aktywność	1967–1984, 1996–2004, od 2018
Wydawnictwo	EMI, Polar Music
Powiązania	Benny Andersson, Björn Ulvaeus, Agnetha Fältskog
Zespoły
ABBA (1972–1982, 2018–2021)
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Anni-Frid Synni „Frida” Lyngstad (ur. 15 listopada 1945 w Ballangen) – szwedzka piosenkarka. Współtwórczyni i wokalistka zespołu ABBA.

Urodziła się w Bjørkåsen, małej wiosce w Ballangen nieopodal Narwiku w północnej Norwegii^[2]. Jest nieślubną córką Norweżki Synni Lyngstad (1926–1947) i Niemca, Alfreda Hassego (1919–2009), żonatego podoficera Wehrmachtu stacjonującego w Norwegii^[3], który przy ewakuacji wojsk niemieckich z Norwegii wrócił do Niemiec^[4]. W 1946 wraz z babką, Arntine „Agny” Lyngstad, zamieszkała w Eskilstunie^[5], później osiedliły się w Härjedalen, gdzie Agny podjęła pracę jako dozorczyni^[6]. Wkrótce dołączyła do nich matka Fridy, po czym wszystkie trzy przeprowadziły się do Malmköpingu. Zaraz po tym jej matka zmarła na niewydolność nerek w wieku 21 lat^[2]. Od tej pory dziewczynkę wychowywała samotnie babka^[7]. W czerwcu 1949 przeniosły się do Torshälli^[8], gdzie Agny znalazła pracę jako krawcowa. Frida poznała ojca dopiero w dorosłym życiu, we wrześniu 1977^[9].

Zainteresowanie muzyką wykazywała już jako dziecko, śpiewając ludowe piosenki i ucząc się gry na gitarze^[6]. Zachęcona przez babkę, w wieku 10 lat po raz pierwszy wystąpiła publicznie podczas spotkania zorganizowanego przez Czerwony Krzyż^[7]. Niedługo później zaczęła śpiewać w zespole działającym w Eskilstunie, a żeby dostać się do jego składu, skłamała, że ma 16 lat^[7]. W 1961 dołączyła do grupy Sörmalands Big Band, w której poznała pierwszego męża, Ragnara Fredrikssona^[8]. W 1967 zwyciężyła w konkursie Nya ansikten^[8]. W tym samym roku wystąpiła w programie telewizyjnym Hylands hörna^[8], po którego wygraniu podpisała kontrakt z wytwórnią EMI^[7]. Współpraca z firmą nie przyniosła jej jednak większego sukcesu komercyjnego, choć jej piosenki były grane w regionalnych rozgłośniach radiowych, a ona sama cieszyła się sympatią w lokalnej prasie^[7]. W 1969 w jednym z programów radiowych poznała Benny’ego Anderssona, swojego drugiego męża, który pomógł jej w wydaniu debiutanckiej solowej płyty, zatytułowanej po prostu Frida^[10].

W latach 1972–1982 wraz z Agnethą Fältskog, Björnem Ulvaeusem i Bennym Anderssonem występowała w zespole ABBA, z którym nagrała i wydała osiem albumów studyjnych: Ring Ring (1973), Waterloo (1974), ABBA (1975), Arrival (1976), The Album (1977), Voulez-Vous (1979), Super Trouper (1980) i The Visitors (1981).

Pozostając wokalistką zespołu ABBA, kontynuowała karierę solową. W 1975 wydała album pt. Ensam, na którym umieściła covery szwedzkich przebojów oraz utwór „Fernando”, który w wykonaniu Abby stał się międzynarodowym przebojem^[11]. W 1976 roku przyleciała do Polski do Warszawy wraz z członkami Abby na koncert ABBA w Studio 2 do TVP. W 1979 premierę miał film Gå på vattnet om du kan, w którym zagrała postać Anny.

Po zawieszeniu działalności zespołu w listopadzie 1982 wydała swój pierwszy anglojęzyczny album solowy pt. Something’s Going On, której producentem został Phil Collins^[12], i który osiągnął duży sukces komercyjny, rozchodząc się w ponad 2 mln egzemplarzy^[13]. Pod koniec 1984 wydała drugi międzynarodowy album pt. Shine, który jednak spotkał się z chłodnym przyjęciem wśród krytyków^[14], co zraziło Lyngstad do nagrywania kolejnych płyt^[15]. We wrześniu 1986 ogłosiła koniec kariery^[15]. W 1987 premierę miał utwór „Så länge vi har varann”, który nagrała z duetem Ratata^[15].

Po zakończeniu kariery muzycznej poświęciła się życiu rodzinnemu i działalności charytatywnej^[15]. Zaangażowała się w projekt ekologiczny „Artister för Miljö”, a w ramach promocji akcji zorganizowała koncert charytatywny w Sztokholmie, na którym zaśpiewała piosenki „Änglamark” i „Saltwater”^[16]. W 1996 wznowiła karierę fonograficzną wydaniem albumu pt. Djupa andetag, który spotkał się z przychylnym odbiorem krytyków i słuchaczy^[17]. W 2002 nagrała duet „La Barcallore” z Filippą Giordano, dwa lata później nagrała utwór „The Sun Will Shine Again” umieszczony albumie Jona Lorda, a w 2010 premierę miał album Jojje Wadeniusa Reconnection, na którym zaśpiewała cover utworu Cata Stevensa „Morning Has Broken”^[18].

Na solowych albumach prezentuje mieszankę gatunkową. Album Something’s Going On zawierał m.in. brzmienia rocka, jazzu, reggae i rock and rolla, a także ballady^[19].

Jako swoją ulubioną piosenkarkę podaje Joan Jett^[19]. Lubi także twórczość zespołów Queen, Genesis i Led Zeppelin^[20].

Była trzykrotnie zamężna. W 1962 wyszła za Ragnara Fredrikssona^[8], z którym miała dwoje dzieci: Hansa (ur. 1963) i Lisę-Lottę (1967–1998)^[7]. W 1968 rozwiedli się, a dzieci pozostały pod opieką ojca ze względu na zawodowe obowiązki Lyngstad^[8]. 7 października 1978 wyszła za Benny’ego Anderssona^[21], z którym w 1981 wzięła rozwód. Po rozpadzie małżeństwa spotykała się z przedsiębiorcą Bertilem Hjärtem^[22]. Następnie wyszła za Heinricha Ruzzo Reuss von Plauena^[15], z którym była do jego śmierci 29 października 1999^[23]. W wyniku tego ostatniego małżeństwa przysługiwał jej tytuł książęcy^[15] – Jej Książęca Wysokość Księżniczka Anni-Frid Reuss von Plauen^[24].

Pasjonuje się malarstwem; w wolnych chwilach tworzy własne dzieła, poza tym fascynują ją dzieła René Magritte’a, Christosa i Francisa Bacona^[3].

Znużona i zmęczona stałym zainteresowaniem kolorowej prasy jej osobą, w 1982 wyprowadziła się ze Szwecji i zamieszkała w Londynie^[19]. Z uwagi na rozwój miłosnej relacji z Ruzzo Reussem przeprowadziła się do Freiburga^[15]. Następnie przeniosła się do Zermatt^[25], a w 2018 zamieszkała w Genolier u stóp Jury.

W latach 80., zainspirowana postawą Agnethy Fältskog, wystosowała list otwarty do przedstawicieli szwedzkiej prasy kolorowej z prośbą o zaprzestanie naruszania jej prywatności i szerzenia nieprawdziwych informacji o jej życiu prywatnym^[26].

• 1971 – Frida
• 1975 – Frida ensam
• 1996 – Djupa andetag

• 1982 – Something’s Going On
• 1984 – Shine

• 1972 – Anni-Frid Lyngstad
• 1991 – På egen hand
• 1993 – Tre kvart från nu
• 1997 – Frida 1967–1972
• 1998 – Frida – The Mixes
• 2005 – Frida

• 1967 – En ledig dag
• 1967 – Din
• 1968 – Simsalabim
• 1968 – Mycket kär
• 1969 – Härlig är vår jord
• 1969 – Så synd du måste gå
• 1969 – Peter Pan
• 1970 – Där du går lämnar kärleken spår
• 1971 – En liten sång om kärlek
• 1971 – En kväll om sommarn
• 1971 – Min egen stad
• 1972 – Vi är alla barn i början
• 1972 – Man vill ju leva lite dessemellan
• 1975 – Fernando
• 1982 – I Know There’s Something Going On
• 1983 – To Turn The Stone
• 1983 – Here we’ll stay
• 1983 – Belle
• 1983 – Time
• 1984 – Shine
• 1984 – Come To Me (I Am Woman)
• 1987 – Så länge vi har varann
• 1992 – Änglamark
• 1996 – Även en blomma
• 1996 – Ögonen
• 1997 – Alla mina bästa år

• 1974 – ABBA (film) jako wokalistka zespołu ABBA
• 1977 – ABBA. Film jako ona sama
• 1979 – Walk on water if you can – jedna z głównych bohaterek
• 1980 – ABBA – In Concert
• 1993 – Fame in the twentieth century jako ona sama
• 1999 – Abba – The winner takes it all jako ona sama
• 2004 – ABBA – The Definitive Collection
• 2004 – Super Troupers: 30 years of ABBA jako ona sama

• Kommendör av första klassen Królewskiego Orderu Wazów – 2024^[27]

• Marzena Tarka: ABBA. Fenomen i legenda. Bielsko Biała: Wydawnictwo Pascal, 2013. ISBN 978-83-7642-236-7.
• Claire Welch: ABBA. Anna Ratajczyk (tłum.). Wydawnictwo Olesiejuk, 2013. ISBN 978-83-7844-115-1.

• Anni-Frid Lyngstad w bazie Filmweb
• Anni-Frid Lyngstad w bazie IMDb (ang.)
• Anni-Frid Lyngstad w bazie Notable Names Database (ang.)
• Biogram na oficjalnej stronie zespołu ABBA. abbasite.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-15)].