Atanas Semerdżiew – Wikipedia, wolna encyklopedia

Atanas Semerdżiew
Data i miejsce urodzenia

21 maja 1924
Łydżene

Data i miejsce śmierci

8 maja 2015
Sofia

Wiceprezydent Bułgarii
Okres

od 1 sierpnia 1990
do 22 stycznia 1992

Przynależność polityczna

Bułgarska Partia Socjalistyczna

Następca

Błaga Dimitrowa

Minister spraw wewnętrznych Bułgarii
Okres

od 27 grudnia 1989
do 27 lipca 1990

Przynależność polityczna

Bułgarska Partia Socjalistyczna

Poprzednik

Georgi Tanew

Następca

Stojan Stojanow

Atanas Georgiew Semerdżiew, bułg. Атанас Георгиев Семерджиев (ur. 21 maja 1924 w m. Łydżene, zm. 8 maja 2015 w Sofii[1]) – bułgarski polityk i wojskowy, działacz komunistyczny, generał pułkownik, minister spraw wewnętrznych (1989–1990), wiceprezydent Bułgarii (1990–1992).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w miejscowości, włączonej później w obręb Welingradu. W 1939 przystąpił do związku młodzieży robotniczej, jesienią 1941 został aresztowany za prowadzenie podziemnej działalności komunistycznej. W grudniu 1941 zbiegł, w kwietniu 1942 dołączył do oddziału partyzanckiego. Od 1943 był członkiem Bułgarskiej Partii Komunistycznej. W 1944 dowodził brygadą partyzancką. Po zamachu stanu wyszedł z podziemia, od września do grudnia 1944 brał udział w działaniach wojennych przeciw Niemcom w ramach jednego z pułków piechoty. W 1945 zdemobilizowany, dokończył naukę w szkole średniej, następnie kształcił się w szkole wojskowej. Od 1946 zatrudniony w wywiadzie wojskowym, w latach 1948–1950 studiował na Akademii Wojskowej im. Michaiła Frunzego. Po powrocie do kraju kierował jednym z wydziałów w dyrekcji wywiadu w sztabie generalnym Bułgarskiej Armii Ludowej, później był zastępcą szefa dyrekcji wywiadu. W 1952 został zastępcą szefa, a w 1953 szefem zarządu operacyjnego sztabu generalnego. Pod koniec lat 50. ponownie przebywał w Związku Radzieckim, gdzie studiował w Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR[1]. Od 1953 przez pewien czas był tajnym współpracownikiem komunistycznych służb specjalnych (co ujawniono w 2007)[2].

W 1960 został szefem sztabu jednej z armii, a w 1962 szefem sztabu generalnego Bułgarskiej Armii Ludowej. Awansował do stopnia generała pułkownika. Od 1966 funkcję w wojsku łączył ze stanowiskiem pierwszego zastępcy ministra obrony narodowej Ludowej Republiki Bułgarii. Od 1971 do 1990 zasiadał w bułgarskim parlamencie[1].

27 grudnia 1989, w okresie przemian politycznych po odsunięciu od władzy Todora Żiwkowa, powołany na stanowisko ministra spraw wewnętrznych[1]. W 1990, po przekształceniu partii komunistycznej, został członkiem Bułgarskiej Partii Socjalistycznej[3]. W tym samym roku uzyskał mandat deputowanego do konstytuanty[2]. 27 lipca zakończył pełnienie funkcji ministra[4], a 1 sierpnia 1990 objął urząd wiceprezydenta u boku Żelu Żelewa, sprawował tę funkcję do 22 stycznia 1992[1].

W 2002 został skazany na karę 4,5 roku pozbawienia wolności za przestępstwa związane z niszczeniem dokumentów komunistycznych służb specjalnych. W 2003 orzeczenie to zostało uchylone, a w 2006 zarzuty wycofano[5].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f Семерджиев Атанас Георгиев. mozohin.ru. [dostęp 2020-02-28]. (ros.).
  2. a b Решение №14. comdos.bg, 4 września 2007. [dostęp 2020-02-28]. (bułg.).
  3. Evolution in Europe; Bulgarian Opposition Leader to Become President. nytimes.com, 2 sierpnia 1990. [dostęp 2020-02-28]. (ang.).
  4. Rulers: Bulgaria: Ministries, etc.. rulers.org. [dostęp 2020-03-06]. (ang.).
  5. Bulgaria's Former Vice President Atanas Semerdzhiev Dies at 90. novinite.com, 8 maja 2015. [dostęp 2020-02-28]. (ang.).