Attilio Ariosti – Wikipedia, wolna encyklopedia
Data i miejsce urodzenia | 5 listopada 1666 |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | ok. 1729 |
Gatunki | |
Zawód |
Attilio Ariosti (ur. 5 listopada 1666 w Bolonii, zm. ok. 1729 w Londynie) – kompozytor włoski. Komponował głównie opery, a także oratoria i muzykę instrumentalną. Nieznana jest data śmierci kompozytora. Według różnych źródeł było to w 1729, 1730 lub 1740.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ariosti pobierał lekcje gry na organach i skrzypcach. W roku 1689 minoryci przyjęli go do swego zakonu, W roku 1692 uzyskał pierwszy stopień zakonny (diakon) i został organistą w kościele S. Maria dei Servi (Bolonia). Poprzez komponowanie oratorów miał pierwszy kontakt z muzyka sceniczną.
Jego pierwsza opera została wystawiona w roku 1697 (Wenecja). Od 1697 do 1703 był kompozytorem dworskim (Berlin), gdzie powstały dalsze opery. Między 1703 a 1709 służył cesarzowi Józefowi I Habsburgowi, który zanim został cesarzem był generalnym agentem Austrii we Włoszech.
Po roku 1715 przeszły sukcesy wystawień jego oper w Paryżu i Londynie, gdzie w końcu przyćmił go Georg Friedrich Händel. W roku 1719 pracował z Händlem nad nowym rodzajem kantat dla Royal Academy of Music (Londyn). Ariosti przybliżył londyńskim kompozytorom nowy instrument – violę d’amore.
Ostatnie lata życia spędził w Bolonii.
Dzieła
[edytuj | edytuj kod]Ariosti napisał około 25 oper w stylu, w jakim komponowali Jean-Baptiste Lully i Alessandro Scarlatti.
- Opery
- Tirsi, z Antonio Lotti i Antonio Caldara, libretto autorstwa Apostolo Zeno (Wenecja 1696)
- Erfile, libretto - Giambattista Neri (Wenecja 1697)
- Atys o L'inganno vinto dalla costanza, libretto - Ortensio Mauro (Berlin 1700)
- La fede ne' tradimenti, libretto - Gerolamo Gigli (Berlin 1701)
- Le Fantome Amoreux, jednoaktowa opera, libretto - Ortensio Mauro (Berlin 1701)
- La più gloriosa fatica di Ercole, libretto - Pietro Antonio Bernardoni (Wiedeń 1703)
- Mars und Irene, Singspiel, libretto - Christian Reuter (Berlin 1703)
- Il bene dal male (Wiedeń 1704)
- I gloriosi presagi di Scipione Africano, libretto - Donato Cupeda (Wiedeń 1704)
- Marte placato, libretto - Pietro Antonio Bernardoni (Wiedeń 1704)
- Il Danubio consolato, libretto - Pietro Antonio Bernardoni (Wiedeń 1707)
- La gara delle antiche eroine ne' Campi Elisi, libretto - Silvio Stampiglia (Wiedeń 1707)
- Amor tra nemici, libretto - Pietro Antonio Bernardoni (Berlin 1708, jako Almahide Londyn 1710)
- La Placidia, libretto - Pietro Antonio Bernardoni (Wiedeń 1709)
- Tito Manilo, libretto - Nicola Francesco Haym (Londyn 1717)
- Caio Marzio Coriolano, libretto - Nicola Francesco Haym nach Pietro Pariati (Londyn 1723)
- Il Vespasiano, libretto - Nicola Francesco Haym według Giulio Cesare Corradi (Londyn 1724)
- Aquilio consolo - Friedrich Chrysander (Londyn 1724)
- Artaserse, libretto - Nicola Francesco Haym według Apostolo Zeno i Pietro Pariati (Londyn 1724)
- Dario, libretto - Francesco Silvani (Londyn 1725)
- Lucio Vero, imperator di Roma, libretto - Apostolo Zeno (Londyn 1727)
- Teuzzone, libretto - Apostolo Zeno (Londyn 1727)
- Balet
- La Festa del Hymeneo, libretto - Ortensio Mauro (Berlin 1700)
- Oratorium
- La Passione, libretto - C. Arnoaldi (Modena 1693, Wien 1694)
- Santa Rodegonda, regina di Francia, libretto - Giambattista Taroni (Bolonia 1694)
- Le profezie di Eliseo nell'assedio di Samaria, libretto - Giambattista Neri (Bolonia 1704)
- La madre de Maccabei (Wiedeń 1704)
- Nabucodonosor, libretto - Pietro Antonio Bernardoni (Bolonia 1706)
- Muzyka instrumentalna
- Divertimenti da Camera für Violine und Violincello (wydane w Bolonii w 1695)
- 57 parti per Viola d'amore, pod tytułem Receuil de pièces pour la Viole d'Amour znane dzięki odpisowi, jaki sporządził szwedzki kompozytor barokowy Johan Helmich Roman, który przebywał w Londynie od 1716 do 1721. Odpis znajduje się W Szwedzkiej Bibliotece Królewskiej (Sztokholm).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Attilio Ariosti – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- Sonaten Sammlung "Receuil de pièces" – partytury
- Kilka fragmentów wyżej wymienionych utworów
- Attilio Ariosti – nuty w bibliotece Polona
- ISNI: 0000000081306888
- VIAF: 51874287
- LCCN: n82001648
- GND: 118503944
- NDL: 01066077
- LIBRIS: vs69dl4d5lxmglf
- BnF: 138908679
- SUDOC: 193415550
- SBN: CFIV150026
- NLA: 35763026
- NKC: xx0108417
- BNE: XX1780976
- NTA: 095338039
- CiNii: DA10207967
- NUKAT: n2009161590
- J9U: 987007607938405171
- CANTIC: a10880616
- LNB: 000052867
- RISM: people/30000141