Białozórka – Wikipedia, wolna encyklopedia

Białozórka
Білозірка
Państwo	Ukraina
Obwód	tarnopolski
Rejon	krzemieniecki
Powierzchnia	4,103 km²
Populacja (2001); • liczba ludności; • gęstość	; 1102; 268,6 os./km²
Nr kierunkowy	3549
Kod pocztowy	47453
	Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego Białozórka
	Położenie na mapie Ukrainy Białozórka
	49°46′N 26°11′E/49,766667 26,183333
	Hasło w Wikisłowniku

Białozórka (ukr. Білозірка, Biłozirka) – wieś na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, w rejonie krzemienieckim^[1]. W 2001 liczyła 1102 mieszkańców.

Historia

Miejscowość została założona w 1545. Przy końcu XIX w. była miasteczkiem, wchodzącym w skład powiatu krzemienieckiego.

W II Rzeczypospolitej była siedzibą gminy wiejskiej Białozórka w powiecie krzemienieckim województwa wołyńskiego. Przed wojną wśród ludności Białozórki liczebnie dominowali Ukraińcy, nieco mniej było Żydów. Oprócz nich żyło w miejscowości kilkadziesiąt rodzin polskich^[2]. W miejscowości stacjonowała kompania graniczna KOP „Białozórka”^[3].

Podczas okupacji niemieckiej wiosną 1942 roku Żydów z Białozórki w liczbie około 1000 przesiedlono do getta w Łanowcach, gdzie później zostali rozstrzelani^[4].

Polacy w Białozórce byli w latach 1941-1943 poddani terrorowi nacjonalistów ukraińskich (zginęły co najmniej 22 osoby) i większość z nich opuściła miejscowość w sierpniu 1943 roku udając się do Hnilic^[2].

Zabytki

pałac – wzniesiony pod koniec XVIII w. w stylu klasycystycznym przez Adama Brzostowskiego, kasztelana połockiego, odznaczonego Orderem Orła Białego^[5]. T.J. Stecki pisał, że pałac był obmurowany na kształt klasztoru. Parterowy obiekt znajdował się w angielskim parku, podzielonym kanałami^[6]. W późniejszym czasie dobrami w Białozórce władali Michał Brzostowski, jego córka Maria Aniela oraz jej syn Ignacy Krasicki^[7].

Przypisy

↑ Про утворення та ліквідацію районів [online], Офіційний вебпортал парламенту України [dostęp 2023-03-15] (ukr.).
↑ ^a ^b WładysławW. Siemaszko WładysławW., EwaE. Siemaszko EwaE., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945, t. 1, Warszawa: „von borowiecky”, 2000, s. 411-414, ISBN 83-87689-34-3, OCLC 749680885 .
↑ Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 314. ISBN 83-88973-58-4.
↑ Холокост на территории СССР: Энциклопедия, Moskwa 2009, ISBN 978-5-8243-1296-6 s.62
↑ Adam Brzostowski. genealogia.grocholski.pl. [dostęp 2013-12-08].
↑ Białozórka. www.wolhynia.com. [dostęp 2013-12-08].
↑ Grzegorz Rąkowski: Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej. Cz. I. Wołyń. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2005, s. 425. ISBN 83-89188-32-5.

Bibliografia

Tadeusz Jerzy Stecki: Wołyń pod względem statystycznym, historycznym i archeologicznym. Lwów, 1871.
Roman Aftanazy: Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej. T. 5: Województwo wołyńskie. 1994, s. 47-50.

Linki zewnętrzne

Białozórka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 197 .
Galeria

[1] Про утворення та ліквідацію районів [online], Офіційний вебпортал парламенту України [dostęp 2023-03-15] (ukr.).

[siemaszko-2] WładysławW. Siemaszko WładysławW., EwaE. Siemaszko EwaE., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945, t. 1, Warszawa: „von borowiecky”, 2000, s. 411-414, ISBN 83-87689-34-3, OCLC 749680885 .

[3] Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003, s. 314. ISBN 83-88973-58-4.

[4] Холокост на территории СССР: Энциклопедия, Moskwa 2009, ISBN 978-5-8243-1296-6 s.62

[genealogia-5] Adam Brzostowski. genealogia.grocholski.pl. [dostęp 2013-12-08].

[wolhynia-6] Białozórka. www.wolhynia.com. [dostęp 2013-12-08].

[7] Grzegorz Rąkowski: Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej. Cz. I. Wołyń. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2005, s. 425. ISBN 83-89188-32-5.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Przynależność wojewódzka	woj. wołyńskie (1921–39)
Miasta	Białozórka (do 1926) Krzemieniec Poczajów Nowy (do 1926) Radziwiłłów (do 1924 →) Szumsk (do 1926) Wiśniowiec Nowy (do 1926)
Gminy wiejskie	Bereżce Białokrynica (do 1933) Białozórka Borki (do 1933) Borsuki (do 1933) Dederkały Katerburg (od 1933) Kołodno (od 1933) Łanowce (od 1924) Pańkowce (do 1923) Poczajów Radziwiłłów (do 1924 →) Stary Oleksiniec Szumsk Uhorsk (od 1933) Wierzbowiec (do 1933) Wiśniowiec Wyszogródek Zarudzie (do 1933)