Bolesław Książek (rolnik) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zobacz też: Bolesław Książek.

Bolesław Książek (zm. 12 maja 1943 w Dębem Wielkim^[1][2]) – polski rolnik zamordowany za pomoc okazaną żydowskiemu chłopcu Idelowi podczas okupacji niemieckiej. Uhonorowany w ramach projektu Instytutu Pileckiego Zawołani po imieniu.

Mieszkał razem z żoną Aleksandrą Książek w gospodarstwie rolnym położonym przy lesie na pograniczu wsi Cezarów i Olesin w okolicy Mińska Mazowieckiego. W 1941 r. wracając wozem konnym z Warszawy do domu spotkał zbiegłego z warszawskiego getta żydowskiego chłopca o imieniu Idel, którego przygarnął^[3]. Książek opiekował się Idelem przez niespełna dwa lata. Ze względu na pojawiające się ostrzeżenia ze strony rodziny na temat represji, jakie mogą spotkać za ukrywanie Żyda, chłopiec przebywał w domu Książków tylko za dnia, natomiast nocował w stodole gospodarstwa. Wskutek donosu 12 maja 1943 r. została zorganizowana obława na gospodarstwo^[1]. Po brutalnym pobiciu przez niemieckich żandarmów Książek został wyciągnięty na podwórze, a jego żonę poproszono o przyniesienie postronka. W obawie przed śmiercią kobieta zdołała uciec przez okno domu. Podczas przeszukiwania gospodarstwa została znaleziono kryjówka Idela. Książek i ukrywany przez niego chłopiec zostali przepędzeni w stronę lasu i zamordowani w odległości ok. 1 km od gospodarstwa. Książek został pochowany na pobliskim cmentarzu w Dębem Wielkim za zgodą Niemców, w kwaterze nr 594. Jednak ciało Idela nie zostało pochowane^[4][2].

25 czerwca 2021 r. w Cezarowie miało miejsce odsłonięcie przez min. Magdalenę Gawin tablicy upamiętniającej Bolesława Książka i Idela, któremu udzielał on pomocy podczas okupacji niemieckiej. Wydarzenie było zorganizowane w ramach projektu Zawołani po imieniu przez Instytut Pileckiego^[5].