Cecylia Śniegocka – Wikipedia, wolna encyklopedia

Cecylia Śniegocka

Data i miejsce urodzenia	29 października 1862 Warszawa
Data i miejsce śmierci	12 listopada 1934 Warszawa
Zawód, zajęcie	nauczycielka
Narodowość	polska
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Cecylia Śniegocka z domu Więckowska (ur. 29 października 1862 w Warszawie, zm. 12 listopada 1934 w Warszawie) – polska nauczycielka, organizatorka tajnej oświaty, działaczka feministyczna.

Urodziła się 29 października 1862 w Warszawie jako córka Kajętana Więckowskiego (1818−1885) oraz Elżbiety z domu Jełowickiej (1831−1903). Odebrała wykształcenie domowe, a następnie pobierała nauki na tajnej pensji Florentyny Domaszewskiej-Włoszkowej w Warszawie. W 1882 wyszła za mąż za inżyniera Kazimierza Śniegockiego^[1]. Od 1883 działała w tajnym Kobiecym Kole Oświaty Ludowej będącym pod wpływami Polskiej Partii Socjalistycznej. Następnie włączyła się od 1886 roku do pracy w tajnym Kole Kobiet Korony i Litwy działającym pod patronatem Ligi Polskiej. Działała także w Warszawskim Towarzystwie Dobroczynności, dożywiając ubogie dzieci. Od 1891 wykładała w Warszawie na jawnych dziewięciodniowych kursach zawodowych Tow. Pszczelniczo-Ogrodowego, kierowanych przez Maksymiliana Malinowskiego^[2].

Zorganizowała wraz z Heleną Ceysingerówną, Teresą Ciszkiewiczową i Jadwigą Krausharową w Warszawie Towarzystwo Tajnego Nauczania, którego była kierowniczką. Instytucja ta w latach 1894−1906 wbrew polityce rosyjskiego zaborcy, organizowała tajne szkoły dla młodzieży robotniczej i rzemieślniczej, w których nauczano języka polskiego i historii. W jej ramach powołano także do życia Sekcję Prowincjonalną dzięki której powołano kolejne kółka tajnego nauczania m.in. w Łodzi, Piotrkowie, Wilnie, Kielcach, Radomiu i Lublinie^[3]. O zasięgu akcji przedsięwziętej przez Śniegocką świadczyć może fakt, że władze rosyjskie oceniały, że w 1901 tajne nauczanie objęło ok. 33% mieszkańców całego Królestwa^[4]. Szkoły zakładane przez Towarzystwo zostały przejęte przez Polską Macierz Szkolną w 1906^[5]. Była także jedną z pierwszych działaczek feministycznych, m.in. współorganizatorką pierwszego trójzaborowego Zjazdu Kobiet Polskich w Zakopanem (15−18 VII 1899) oraz uczestniczką drugiego trójzaborowego Zjazdu Kobiet Polskich w Warszawie (9–12 VI 1907) gdzie wygłosiła referat: Jak się uczą dzieci pozbawione szkoły^[2].

Działała także w organizacjach szkolnych związanych z tajną Ligą Narodową, m.in. w Kole Nauczycieli Ludowych, kierowanym przez Aleksandra Zawadzkiego oraz od 1899 w Kole Głównym Towarzystwa Oświaty Narodowej. Członkini Ligi Narodowej w latach 1905–1911^[6]. Była wówczas także członkiem Zarządu Związku Unarodowienia Szkół^[7]. Działała również w Polskiej Macierzy Szkolnej. Ligę Narodową opuściła wraz z "Frondą" nie zgadzając się z przyjętą przez nią orientacją na Rosję oraz zaprzestanie bojkotu szkoły rosyjskiej, Podczas I wojny światowej mieszkała we Lwowie.

W wolnej Polsce udzielała się w Polskim Towarzystwie Krajoznawczym. Została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)^[8] oraz Krzyżem Niepodległości^[9].

Zmarła 12 listopada 1934 w Warszawie. Została pochowana w rodzinnym grobowcu na Powązkach (kwatera 38, rząd 2, grób 3/4)^[10]. Jej imieniem nazwano ulicę w warszawskim Śródmieściu.

• Cezary W. Domański, Śniegocka z Więckowskich Cecylia Maria (1861—1934) [w:] Polski słownik biograficzny, t. 51, Warszawa−Kraków 2017, s. 144-145.
• Od Agrykoli do Żywnego. Mały słownik patronów ulic warszawskich, pod redakcją Grażyny Kieniewiczowej i Aliny Sokołowskiej, Warszawa 1968, s. 176.