Dominik Lasok – Wikipedia, wolna encyklopedia

Dominik Lasok
Data i miejsce urodzenia

4 stycznia 1921
Turza Śląska

Data i miejsce śmierci

11 kwietnia 2000
Exeter, Wielka Brytania

Zawód, zajęcie

prawnik, filozof

Odznaczenia
Kawaler Orderu Palm Akademickich (Francja) Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RP

Dominik Lasok (ur. 4 stycznia 1921 w Turzy Śląskiej, zm. 11 kwietnia 2000 w Exeter, Wielka Brytania) – polski i brytyjski prawnik i filozof, specjalista prawa europejskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 4 stycznia 1921 r. w rodzinie działacza śląskiego Alojzego Lasoka i Albiny z Przybyłów. Wychowywał się w Turzy Śląskiej wsi leżącej na Górnym Śląsku na ziemi wodzisławskiej. Był najmłodszym spośród siedmiorga rodzeństwa[1]. Po ukończeniu szkoły powszechnej w Turzy Śląskiej kontynuował naukę w Państwowym Gimnazjum w Rybniku, wybuch II wojny światowej sprawił, że przerwał naukę. Po przeszkoleniu wojskowym uczestniczył w obronie Lwowa, a następnie dostał się do niewoli, z której zbiegł. Powrócił na Górny Śląsk.

Na początku 1940 przedostał się do Francji, gdzie ochotniczo wstąpił do powstającego tam wojska polskiego. Został wcielony do 2 Dywizji Strzelców Pieszych, w której walczył aż do kapitulacji. Znalazł się wówczas w Szwajcarii, gdzie zdał egzamin dojrzałości i rozpoczął studia w zakresie prawa, na Uniwersytecie we Fryburgu. W 1944 uzyskał dyplom „Licencié en droit”[2], a następnie zaciągnął się do 2 Warszawskiej Dywizji Pancernej.

Dwa lata później zamieszkał w Wielkiej Brytanii. Uzupełniał wykształcenie studiując adwokaturę na Durham University, w 1954 uzyskał stopień doktora filozofii[2]. Od 1958 był adiunktem prawa porównawczego na University of Exeter, w 1961 po raz pierwszy od II wojny światowej odwiedził rodzinne strony. W 1968 uzyskał etat profesora, cztery razy był wybierany na dziekana wydziału prawa. Również od 1968 był członkiem korespondentem Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie, w 1970 przedstawił na Polskim Uniwersytecie Na Obczyźnie rozprawę habilitacyjną[2]. W 1972 otrzymał od prezydenta RP na uchodźstwie propozycje objęcia teki Ministra Spraw Zagranicznych, ale odmówił uznając, że taka funkcja ograniczyłaby mu karierę naukową. W tym samym roku zorganizował i objął stanowisko kierownika w pierwszym brytyjskim Centrum Prawa Europejskiego, w 1982 otrzymał zaszczytny tytuł Radcy Królewskiego (Queen’s Counsel). Rok później został uhonorowany Orderem Palm Akademickich, a w 1987 honorowym członkiem palestry stanu Wirginia oraz doktorem Doctor honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Ponadto posiadał liczne wyróżnienia i tytuły, m.in. honorowe doktoraty Université d’Aix-Marseille III i Uniwersytetu Stambulskiego. Biegle władał językiem angielskim, francuskim, włoskim i niemieckim, dzięki czemu jako profesor wizytujący prowadził wykłady na wielu uczelniach m.in. w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, Szwajcarii, Włoszech, Turcji, Francji, Irlandii, Singapurze i Japonii. W Polsce wykładał na Uniwersytecie Jagiellońskim, Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Na emeryturę przeszedł w 1986, w 1999 został przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi RP[3]. 10 listopada 2009 r. został patronem Gimnazjum w Turzy Śl. Na miejscowym cmentarzu upamiętnia go tablica na rodzinnym grobie[1].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

W języku angielskim:

  • „The Law and Institution of the European Communities”,
  • „Polish Family Law”,
  • „Polish Civil Law”,
  • „Fundamental Rights”,
  • „Fundamental Duties”,
  • „The Law of the Economy in the European Communities”,
  • „Les Communautes Europeennes en Fonctionnement”

W języku polskim:

  • „Zarys prawa Unii Europejskiej”
  • „Prawo gospodarcze”.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b A. Marcisz (red.), A. Gruchot (red.), 100 autorytetów na 100-lecie niepodległości z Ziemi Wodzisławskiej, Racibórz 2020, s 130.
  2. a b c Wybór członków Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie, Polskie Towarzystwo Naukowe na Ojczyźnie s. 90, 98. docplayer.pl. [dostęp 2016-11-25].
  3. Monitor Polski nr. 58/1999 poz. 542.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]