Elektrownia jądrowa Biełojarsk – Wikipedia, wolna encyklopedia

Elektrownia jądrowa Biełojarsk
Белоярская атомная электростанция им. И. В. Курчатова
Biełojarska Elektrownia Atomowa im. I.W. Kurczatowa
Ilustracja
Elektrownia jądrowa Biełojarsk widziana od strony zbiornika Biełojarskiego.
Państwo

 Rosja

Status

Aktywna

Właściciel

Rosenergoatom

Operator

Rosenergoatom

Liczba bloków energetycznych

4

Moce
Łączna moc:
- elektr. netto

560 MW

- elektryczna brutto

600 MW

Roczna prod. elektr.

1430 TWh

Łączna wygen. moc elektry.

138,06 (blok nr 2 i 3) TWh

Źródła energii
Źródła energii:
- główne

uran

Kluczowe daty
Rozpoczęcie budowy

1 czerwca 1958

Włączenie do sieci

26 kwietnia 1964

Położenie na mapie obwodu swierdłowskiego
Mapa konturowa obwodu swierdłowskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Elektrownia jądrowa Biełojarsk”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej znajduje się punkt z opisem „Elektrownia jądrowa Biełojarsk”
Ziemia56°50′30″N 61°19′21″E/56,841667 61,322500
Strona internetowa

Elektrownia jądrowa Biełojarskrosyjska elektrownia jądrowa; druga w historii elektrownia jądrowa w Związku Radzieckim. Położona nieopodal miasta Biełojarsk, koło Jekaterynburga. Do 1990 roku pracował w niej reaktor typu RBMK.

Bloki energetyczne

[edytuj | edytuj kod]
Nr bloku Blok 1 Blok 2 Blok 3 Blok 4 Blok 5
Typ RBMK (LWGR) RBMK (LWGR) FBR (powielający) FBR (powielający) FBR (powielający)
Model AMB-100 AMB-100 BN-600 BN-800 BN-1200
Status w trakcie demontażu wyłączony aktywny aktywny planowany
Dostawca Minjażmasz
Właściciel Ministerstwo Przemysłu i Energii Atomowej Ministerstwo Przemysłu i Energii Atomowej Rosenergoatom Rosenergoatom
Operator Rosenergoatom Rosenergoatom Rosenergoatom Rosenergoatom
Data rozpoczęcia budowy 1 czerwca 1958 1 stycznia 1962 1 stycznia 1969 18 lipca 2006 2025
Data osiąg. stanu kryt. 1 września 1963 10 października 1967 26 lutego 1980 27 czerwca 2014[1]
Data włączenia do sieci 26 kwietnia 1964 29 grudnia 1967 4 sierpnia 1980 31 października 2016 2036
Data trwałego wyłączenia 1 stycznia 1983 1 stycznia 1990
Moc elektryczna netto 102 MW 146 MW 560 MW 820 MW
Moc elektryczna brutto 108 MW 160 MW 600 MW 885 MW 1220 MW
Moc termiczna 286 MW 530 MW 1470 MW 2100 MW
Współczynnik wydajności 74,1%

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Od początku działalności elektrownia ma charakter eksperymentalny, służący do testowania różnych rodzajów reaktorów jądrowych. Pierwszy z nich nie był przystosowany do pracy przemysłowej[2].

Drugi blok elektrowni był pierwszym blokiem z grafitowym reaktorem kanałowym przystosowanym do przemysłowej produkcji energii elektrycznej. Średnioroczna produkcja prądu elektrycznego w dwóch pierwszych blokach wynosiła, odpowiednio, 8,73 TWh i ok. 22,24 TWh[2].

Pracujący w niej reaktor na neutrony prędkie, typu BN-600, jest największym tego rodzaju reaktorem na świecie. Jest jedynym reaktorem pracującym obecnie w elektrowni. Nie posiada osłony bezpieczeństwa. Trwa budowa bloku z reaktorem BN-800, a planowana jest budowa kolejnego bloku, z reaktorem BREST.

Usterki i awarie

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza awaria w elektrowni wydarzyła się 21 grudnia 1967. Nastąpiło wtedy stopienie się prętów kontrolnych reaktora nr 1 i zablokowanie się ich. Ponieważ pręty nie odpowiadały na sygnały sterujące, postanowiono wyłączyć reaktor i ręcznie wyjąć zablokowane pręty. Uszkodzenia prętów zdarzały się okresowo w latach 1964–1979[2].

W 1977 nastąpiło stopienie się około połowy prętów paliwowych w reaktorze nr 2. Po około roku napraw, 31 grudnia 1978 w tym samym bloku nastąpił pożar. Wybuchł on w hali maszyn, przy zbiorniku oleju turbogeneratora. Spowodował spalenie się kabli i utratę kontroli nad reaktorem. Przy gaszeniu pożarów napromieniowanych zostało 8 osób[2].

Zanieczyszczenie środowiska

[edytuj | edytuj kod]

Według rosyjskich organizacji ekologicznych w wyniku eksploatacji bloków nr 1 i 2 najbardziej ucierpiał pobliski zbiornik Biełojarski, i połączona z nim rzeka Piszma. Zbiornik miał się stać miejscem nielegalnego pozbywania się odpadów radioaktywnych. Ekolodzy mówią, że zdeponowano tam odpadów o łącznej aktywności ponad 100 kiurów. Obfitość trytu w jeziorze ma być według nich 2-3 razy większa od tła[2].

Demontaż wyłączonych bloków

[edytuj | edytuj kod]

W maju 2014 roku rozpoczął się proces rozbiórki dwóch pierwszych bloków elektrowni. Te prototypowe reaktory (AMB-100 i 200) zostały wyłączone w latach 80. XX wieku[1].

Paliwo jądrowe z obu reaktorów AMB jest przechowywane na miejscu (190 ton uranu w 5000 zestawów paliwowych) i na składowisku RT-1 ośrodka Maja (76 ton uranu 2200 zestawach paliwowych). Większość z nich uznawana jest za uszkodzone[3].

Ponieważ elementy paliwowe tych reaktorów mają unikalny kształt, na potrzeby ich obróbki powstaje specjalna linia przetwarzania. Wywóz paliwa ma się rozpocząć w ciągu kilku lat.[1] Trafią one najpewniej do zakładów w Krasnojarsku[3].

Rozbiórka bloków rozpoczęła się od demontażu turbogeneratora reaktora nr 1. Rozpoczęto też kompaktowanie radioaktywnych odpadów z obu bloków, np. wyposażenia, narzędzi, i ubrań. Trafią one potem do dalszego przetwarzania lub na składowisko docelowe[1].

Zburzenie budynków bloków nr 1 nr 2 planowane jest na rok 2032. Fazę demontażu elektrowni finansuje Rosenergoatom, operator elektrowni, będąca spółką zależną państwowej firmy Rosatom. Ponieważ w czasach Związku Radzieckiego nie odkładano pieniędzy na demontaż elektrowni, firma będzie musiała pokryć koszty operacji ze środków własnych i/lub państwowych. Dopiero od 1995 roku elektrownie jądrowe w Rosji prowadzą fundusz na przyszłe wydatki związane z kosztami likwidacji siłowni jądrowych[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Dismantling of Beloyarsk units begins. World Nuclear News, 2014-05-13. [dostęp 2014-05-17]. (ang.).
  2. a b c d e Beloyarsk nuclear power plant. DecomAtom. [dostęp 2014-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-17)]. (ang.).
  3. a b International Atomic Energy Agency. Spent Fuel Reprocessing Options. „IAEA Technical Documents”. IAEA-TECDOC-1587, s. 125. International Atomic Energy Agency. ISSN 1011-4289. (ang.). 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]