Eugène Viollet-le-Duc – Wikipedia, wolna encyklopedia

Eugène Viollet-le-Duc

Eugène Viollet-le-Duc na fotografii autorstwa Nadara, 1876-1884
Data i miejsce urodzenia	27 stycznia 1814 Paryż
Data i miejsce śmierci	17 września 1879 Lozanna
Narodowość	francuska
Nagrody	Royal Gold Medal
Praca
Styl	historyzm
Projekty	konserwacja zabytków
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Eugène Emmanuel Viollet-le-Duc (ur. 27 stycznia 1814 w Paryżu, zm. 17 września 1879 w Lozannie) – francuski architekt, historyk sztuki i konserwator, wolnomularz^[1]. Komandor Legii Honorowej.

Poświęcił się badaniom architektury średniowiecznej. Jest jednym z ojców współczesnej wiedzy o konserwacji zabytków. Zasłynął dzięki restauracji średniowiecznych budowli. Od 1863 roku był profesorem uczelni École des Beaux Arts w Paryżu. Autor opracowań słownikowych dotyczących średniowiecza, m.in. architektury.

W swoim podejściu do sztuki konserwatorskiej charakteryzował się puryzmem stylowym. Często usuwał późniejsze dobudowy i dodatki. Uzupełniał brakujące elementy i rekonstruował ubytki. Zajmował się rekonstrukcją wnętrz i otoczenia budowli zgodnie ze stylem, w jakim były one budowane. Jego niewątpliwą zasługą było uratowanie wielu budowli przed zniszczeniem i zainteresowanie sztuką średniowiecza.

Viollet-le-Duc często krytykowany jest za swoiście pojęte „ulepszanie” budowli zabytkowych – dodawał obiektom zabytkowym elementy, których wcześniej nie było, przy równoczesnym usuwaniu istniejącej tkanki zabytkowej, niezgodnej z jego wyobrażeniami. Trzeba jednak mieć na uwadze, że prowadził swoją działalność w XIX wieku, kiedy podejście do architektury było inne niż współczesne. Obecnie, z uwagi na spustoszenia, jakie spowodowały I i II wojna światowa w Europie, usuwanie elementów „narosłych” przeprowadza się rzadko, a rekonstrukcję tylko w przypadku istotnych dowodów potwierdzających istnienie wcześniejszych elementów.

• Opracowanie słownika dotyczącego średniowiecznej architektury francuskiej Dictionnaire raisonné de l'architecture française du XIe au XVIe siècle,
• Opracowanie słownika mebli francuskich Dictionnaire raisonné du mobilier français de l'époque carolingienne à la Renaissance (Bance et Morel, Paris, 1858 à 1870).

• Kościoły:
  • Sainte-Marie-Madeleine w Vézelay,
  • Saint-Louis w Poissy,
  • Notre-Dame w Semur-en-Auxois,
  • Saint-Sernin w Tuluzie,
  • Sainte-Chapelle w Paryżu (z Félixem Dubanem i Jean-Baptiste-Antoine’em Lassusem),
  • Saint-Ouen w Rouen,
  • Katedra Notre-Dame w Paryżu (z Paulem Abadie i Jean-Baptiste-Antoine’em Lassusem),
  • Bazylika Saint-Denis koło Paryża,
  • Bazylika Saint-Nazaire w Carcassonne,
  • Katedra Saint-Michel w Carcassonne,
  • Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Clermont-Ferrand,
  • Katedra Notre-Dame w Lozannie (Szwajcaria),
  • Katedra Saint-Maurice de Mirepoix,
  • Chartreuse Notre-Dame-des-Prés de Neuville-sous-Montreuil.
• Ratusze:
  • Roquetaillade,
  • Narbonne,
  • Saint-Antonin-Noble-Val (Tarn-et-Garonne),
  • Compiègne.
• Zamki i mury miejskie:
  • Zamek w Pierrefonds (stanowił scenografię do wielu filmów np. Goście, goście),
  • fortyfikacje miejskie w Carcassonne – 1849 r. (obecnie należą do światowego dziedzictwa UNESCO),
  • Zamek Roquetaillade w Mazères,
  • Château de Coucy,
  • Château d'Antoing w Belgii.

• Na podstawie wstępnych szkiców Viollet-le-Duca odbudowany został zamek w Gołuchowie (1875–1885)^[2].
• Le-Duc zaprojektował też wykonany w 1876 roku przez Fabiana Hochstima^[3] ołtarz do krypty św. Leonarda na Wawelu^[2], gdzie mszę prymicyjną odprawił Karol Wojtyła.

• Bodo Ebhardt

Zobacz we francuskich Wikiźródłach tekst oryginalny Dictionnaire raisonné de l'architecture française du XIe au XVIe siècle

• Eugène Viollet-le-Duc – strona w serwisie ArchINFORM (ang. • niem.)
• Eugène Viollet-le-Duc, Description et histoire du château de Pierrefonds w bibliotece Polona