French
DeutschFehmi Agani – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Data i miejsce urodzenia | 23 stycznia 1932 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 6 maja 1999 |
| Przynależność polityczna | |
| Odznaczenia | |
| Hero i Kosovës | |
Fehmi Agani (serb. Фехми Агани, ur. 23 stycznia 1932 w Gjakove, zm. 6 maja 1999 w okolicach Lipjanu[1]) – kosowski socjolog.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1959 ukończył studia filozoficzne na Uniwersytecie Belgradzkim, a w 1965 na tej samej uczelni uzyskał stopień magistra nauk politycznych[1]. Pracę doktorską z socjologii (Partie i grupy polityczne w Albanii w czasie II wojny światowej) obronił w 1973 na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu w Prisztinie. W latach 1967–1970 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Albanologicznego w Prisztinie, a następnie dziekana Wydziału Filozoficznego. W tym czasie prowadził w piśmie Rilindja rubrykę poświęconą sytuacji międzynarodowej.
W latach 90. pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Demokratycznej Ligi Kosowa, będąc najbliższym współpracownikiem Ibrahima Rugovy. Janusz Bugajski określał go jako głównego stratega partii.[2]. Był także deputowanym do działającego w podziemiu parlamentu kosowskiego (Kuvendi të Republikës së Kosovës). Jako przeciwnik rozwiązań siłowych w sporze o Kosowo i zwolennik interwencji międzynarodowej wziął udział w negocjacjach w Rambouillet.[3]
Zginął, zastrzelony w niejasnych okolicznościach, kiedy próbował przedostać się wraz z rodziną pociągiem do granicy z Macedonią, w czasie wojny o Kosowo. Pociąg zatrzymały serbskie oddziały paramilitarne, Aganiego wyprowadzono z pociągu. Jego ciało odnaleziono w pobliżu drogi, prowadzącej do Lipjanu[4].
W 2004 został uhonorowany pośmiertnie tytułem Bohatera Kosowa (alb. Hero i Kosovës). W 2006 w Prisztinie stanął pomnik Aganiego, dłuta Luana Mulliqiego. Jego imię noszą ulice w Prisztinie, Uroševacu, Gjakove i w Klinie.
Dzieła
[edytuj | edytuj kod]- 1990: Në rrjedha të mendimit sociologjik
- 1994: Demokracia, Kombi, Vetëvendosja (Demokracja, Naród, Samostanowienie)
- 1996: Për shoqërinë civile (O społeczeństwie obywatelskim)
- 2002: Pavarësia-gjasa dhe shpresë : nga marrëveshja e arsimit deri në Rambuje
- 2002: Partitë dhe grupet politike në Shqipëri gjatë luftës së dytë botërore 1939 - 1945 (Partie i grupy polityczne w Albanii w czasie II wojny światowej)
- 2002: Sindikatat Gjermane dhe shkrime tjera (Niemieckie związki zawodowe i inne prace)
- Gjuha e dhunës dhe zëri i arsyes (Język przemocy i głos rozsądku)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 5-6. ISBN 978-1-78076-431-3.
- ↑ J.Bugajski, Political parties of Eastern Europe: a guide to politics in the post-Communist era, M.E. Sharpe 2002, s.470
- ↑ K.Booth, The Kosovo tragedy: the human rights dimensions, Routledge 2001, s.293-294
- ↑ Si u vra Fehmi Agani, a ishte tradhti vrasja e tij?
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Radošin Rajović: Ko je ko u Jugoslaviji.. I.B. Beograd: 1970. (serb.).
- Henry Clark: Civil Resistance in Kosovo.. Scarecrow Press: 2000.
- Robert Elsie: Historical Dictionary of Kosovo.. Scarecrow Press: 2010, s. 16. ISBN 978-0-8108-7483-1.
- Tom Gallagher: The Balkans in the new millennium: in the shadow of war and peace.. Routledge: 2005. ISBN 978-1-134-27304-1.